Օշական.Անհարմարություններ և լռեցված պատմություն. բյուրոկրատիայի պատնեշը Ամատունիների մասին ֆիլմի ճանապարհին

 

Անհարմարություններ և լռեցված պատմություն. բյուրոկրատիայի պատնեշը Ամատունիների մասին ֆիլմի ճանապարհին

🔹 Օշական, հուլիսի 15-18:

«Նիդերլանդական օրագիր»-ի նկարահանող թիմը երեք օր շարունակ Օշականում աշխատում էր Ամատունիների իշխանական տոհմին նվիրված իրենց նոր պատմամշակութային նախագծի վրա։ Նախաձեռնության նպատակն էր երիտասարդ սերնդին ներկայացնել այն մեծագույն ժառանգությունը, որ Ամատունիները թողել են հայ եկեղեցուն և հոգևոր կրթությանը՝ հատկապես Օշականի Մեսրոպ Մաշտոցի անվան եկեղեցու, հին դպրոցի և զանգակատան կառուցման գործում։

🕰️ Միայն հինգ րոպե՝ երեք օր սպասելու գնով

Նկարահանող խումբը ցանկանում էր դպրատուն-թանգարանի ներսում իրականացնել ընդամենը հինգից տասը րոպեանոց նկարահանում, սակայն այս պարզ գործընթացը վերածվեց բյուրոկրատական փակուղու։
Տեղի աշխատակիցը՝ Կարինե Սարգսյանը ներողություն խնդրելով ասաց, որ նկարահանման թույլատրությունը տալիս է Տեր Վազգեն քահանան, վերջինս ասաց, որ դիմենք Արագածոտնի առաջնորդարան, որտեղից Արտակ սարկավագը հայտնեց, որ Սրբազանը տեղում չէ և հարցը կարող է լուծվել միայն իր հաստատմամբ։ Թույլտվությունը տրվեց միայն երրորդ օրը՝ թիմի վերադարձի պահին, դարձնելով այն անիմաստ ու ուշացած։

💧 Ջրի և զուգարանի խնդիրները՝ սրբավայրում

Սպասման ժամերին խումբը ուսումնասիրեց եկեղեցու բակն ու տարածքը։
Բացահայտվեց, որ
գյուղի ցայտաղբյուրները գործում են,
մինչդեռ եկեղեցու բակում գտնվող ցայտաղբյուրը չի աշխատում։
Միաժամանակ պարզվեց, որ
եկեղեցուն կից զուգարան չկա,
գոյություն ունեցողը գտնվում է եկեղեցու բակից դուրս,
և, ինչպես պատմեց ուսուցչուհերից մեկը, երեխաներից գանձված թանգարանային վճարը (200 դրամ) օգտագործվել է հենց զուգարան գնալու համար, ինչը հեգնական իրականություն է մշակութային դաստիարակչական այցերի համատեքստում։

🌱 Մոռացված այբուբենը

Եկեղեցու բակում ժամանակին եղել է կանաչ խոտածածկով այբուբեն, սակայն այսօր այն չորացած ու ամայի է։ Տեղացիներն ասում են.
«Ամեն ինչ արվում է նվիրատուներ գտնելու համար, բայց երբ նրանք գտնվում են, գումարներն արդյունավետ չեն ծախսվում»։

🪦 Մոռացված տապանաքարեր և լռեցված պատմություն

Թանգարանում չկար Ամատունիների մասին որևէ հիշատակ կամ լուսանկար, չնայած հենց նրանք են կառուցել այդ կառույցները։ Փոխարենը ներկայացված էին Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի և վերջին վերանորոգող բարերարների լուսանկարները։
Բակում խումբը նկատեց Եսայի ավագ քահանայի մաշված տապանաքարը և մեկ այլ հոգևորականի տապանաքարը, որի հուշատախտակը ջարդված էր, որոնց մասին հոգ տանելը կարծես առաջնահերթություն չէ։

⚖️ Համակարգային քննադատություն

Տեսաերիզը բարձրացնում է համակարգային հարց՝
✔️ երբ հավատքի, հոգևոր կրթության և ազգային հպարտության վերակենդանացման փոխարեն երեք օր շարունակ քննարկվում է հինգ րոպեանոց նկարահանման թույլտվություն,
✔️ երբ բյուրոկրատական շղթան՝ աշխատակիցից մինչև սարկավագ և Սրբազան, երկարացնում է հասարակության հետ համագործակցության ամենափոքր ընթացակարգը,
✔️ և երբ Ամատունիների պես տոհմի մասին հիշատակը բացակայում է այնտեղ, որտեղ իրենք են հիմք դրել մշակույթի։

🕊️ «Չկա չարիք առանց բարիքի»

Թիմի խոսքերով՝
«Միգուցե այս կորցրած ժամանակը ծառայի հիշյալ թերությունները վերացնելու գործին։ Մեր նպատակը մնում է նույնը՝ վերականգնել պատմական արդարությունը, ներկայացնել Ամատունիների տոհմի դերը և ամրապնդել հայ երիտասարդների ազգային ու հոգևոր ինքնագիտակցությունը»։

✨ Եզրափակիչ կոչ

Օշականի եկեղեցու և ողջ հայ եկեղեցական կառույցի համար սա կարող է դառնալ հիշեցում, որ հոգևոր կյանքի իրական պայծառությունը ստեղծվում է համագործակցային բաց ու թափանցիկ աշխատանքով, խնամքով արժևորելով մեր պատմությունը, այլ ոչ թե այն մոռացության տալով՝ նույնիսկ թույլտվությունների տրամադրման հարցերում։
Մնացածը տեսաերիզում:
https://www.youtube.com/watch?v=suj8yg9rj_g

--------
Մեր նախորդ հոդվածին ծանոթացեք այս հղումով.
«Երբ սրբազանը տեղում չէ»
https://www.nidoragir.com/2025/07/blog-post_19.html