Հայկական արվեստն ու մշակույթը ներկայացնող նոր խանութ Ամստերդամում

Հոդվածի հեղինակ՝ Հայ Ազիան

Ամստերդամի գունեղ Kinkerstraat 6-8 հասցեում իր դռները բացեց մի խանութ, որը պարզապես վաճառքի վայր չէ, այլ հայկական արվեստի, մշակույթի ու ձեռագործության կենդանի թանգարան։ Նարինե Բարսեղյանի նորաբաց Nina’s Handwork Boutique & Beauty by Narina–ն մի վայր է, որտեղ հայկական ավանդույթներն ու ժամանակակից ոճը հանդիպում են եվրոպական մեծ քաղաքի սրտում։

Հայկական ձեռարվեստ՝ Նիդերլանդների կենտրոնում

Խանութը ներկայացնում է բացառիկ հավաքածու․

• Հայկական ավանդական հարսանեկան զգեստներ՝ բոլորն էլ ձեռագործ և առկա միայն վարձակալությամբ,

• Հայկական ազգային տարազներ, որոնք Նիդեռլանդներում հասանելի կլինեն արդեն փետրվարից,

• Հայկական գորգեր և գորգային նախշերով պայուսակներ, որոնք խանութ կժամանեն հունվարից։

Նարինեն մեծ ուշադրություն է դարձնում կայունությանը։ Նրա հավաքածուներում գերակշռում են բնական նյութերը՝ ընկուզենու փայտ, բնական կաշի, վերամշակված գորգերի նախշազարդեր։
«Սա երեք նկարագրով միավորած աշխարհ է,— ասում է նա,— բնական, բացառիկ և ամբողջությամբ ձեռագործ»:

Հայկական սուրճի, թեյի և համերի անկյուն

Խանութում կան նաև հայկական գինիներ, չիր ու բնական քաղցրավենիքներ։ Բայց առանձնահատուկ վայր ունի հայկական սաֆրանը, որը Նարինեն երբեք չի վաճառում առցանց․ «Հայկական սաֆրանը պետք է ճաշակել այստեղ՝ Ամստերդամում։ Գալ, նստել, վայելել»:

Խանութի կենտրոնում տեղադրված է մեծ էկրան, որտեղ անընդհատ ցուցադրվում են հայկական բազմադարյան մշակույթի, ճարտարապետության ու արվեստի հմայիչ կադրեր․ վանական համալիրներ, խաչքարեր, հին ձեռագրեր, արհեստավորների աշխատանքներ։ Այցելուները, մտնելով բուտիկ, ոչ միայն տեսնում, այլ զգում են հայկական մշակույթի շունչը։

Մտքի թռիչք Հայաստանից՝ դեպի Եվրոպա

Նարինեն հաճախ է պատմում իր ծննդավայրի մշակույթի, գաղտնիքների, ավանդների մասին։ Նրա երևակայության ու ոճի արմատները գալիս են Հայաստանի խորքերից՝ դարերով մշակված զարդաքանդակներից ու արվեստի լեզվից։

Նրա ներշնչման աղբյուրներից է 13-րդ դարի Մակարավանք վանական համալիրը, որի մասին պահպանվել է տաճարի կառուցող Մակարի ու նրա որդու ցավալի, բայց հերոսական ավանդությունը։ Այդ հինավուրց վանքի քարերի վրա փորագրված նուրբ նախշերն այսօր վերածվում են հագուստի՝ Նարինեի նախաձեռնությամբ։

Այս նախշապատկերները, անվանումով «Նախշոց Նախշ», վերստեղծվում են Նարինեի քրոջ՝ Հայկուշ Բարսեղյանի կողմից և ներկայացվում են որպես հայկական մշակույթի ժամանակակից պատկանման նշան։ Հագուստների դերձակը Իկա Քոլոյանն է, իսկ մոդելավորումը՝ հենց Նարինեի ձեռագիրն է։

Այս թիմով Նարինեն պատրաստվում է ներկայացնել Հայաստանը 2026-ի Ամստերդամի ամենախոշոր ցուցահանդեսներից մեկում՝ EXPO 2026–ում։

Հայկական ճարտարապետությունն՝ համաշխարհային պոդիումում

Նարինեն համոզված է՝ յուրաքանչյուր հայ, ապրելով աշխարհի ցանկացած երկրում, պարտավոր է իր մշակույթը ներկայացնել արժանապատվությամբ։ Նրա խոսքով՝ հայկական հնագույն կառույցներն ու պատմական վանքերը պետք է հայտնվեն նորաձևության լեզվով՝ հազարավոր զբոսաշրջիկների աչքի առաջ։

Այդ ուղղությամբ արդեն աշխատանքներ են սկսված։ Օրինակ՝
Սյունյաց դարպասների (1987 թ., ճարտարապետ՝ Արեգ Իսրայելյան, քանդակագործ՝ Գետիկ Բաղդասարյան) monumental կերպարը արդեն վերածվել է ձեռագործ զգեստի, որի հեղինակն է կրկին Հայկանուշ Բարսեղյանը։ Այս զգեստը լինելու է 2026 թ. Գարուն–Ամառ հավաքածուի կարևոր մասը։

Նարինե Բարսեղյանը՝ արվեստի, ձեռագործության ու մշակույթի դեսպանը

Նարինեի պատմությունը ներկայացվել է նաև նիդեռլանդական De Westkrant թերթում։ Լրագրողի խոսքով՝ Նարինեի գործունեությունը միավորում է հայկական մշակույթը, արվեստը և ձեռագործությունը՝ դարձնելով այն հասանելի եվրոպացի այցելուներին։

2010-ին Նիդեռլանդներ տեղափոխված Նարինեն սկզբում աշխատել է որպես գեղեցկության մասնագետ, ապա սկսել առցանց վաճառք։ 2024-ին այս առցանց խանութը դարձավ իրական բուտիկ, իսկ 2024-ի նոյեմբերի 1-ին — արդեն երեքհարկանի մշակութային-ստեղծագործական տուն Ամստերդամի սրտում։

Այսօր Nina’s Handwork Boutique & Beauty by Narina–ն ոչ միայն խանութ է, այլ հայկականության հպարտ ներկայացում Եվրոպայի ամենավառ պատմական ու մշակութային մայրաքաղաքներից մեկում։

«Նիդերլանդական օրագիր»

Nieuw winkelconcept in Amsterdam dat Armeense kunst en cultuur presenteert

Door: Hay Azian

Aan de kleurrijke Kinkerstraat 6–8 in Amsterdam opende een nieuwe winkel haar deuren — geen gewone winkel, maar een levend museum van Armeense kunst, cultuur en handwerk. De nieuw geopende Nina’s Handwork Boutique & Beauty by Narina van Narine Barseghyan is een plek waar Armeense tradities en moderne stijl samenkomen in het hart van een grote Europese stad.

Armeens vakmanschap in het centrum van Nederland

De boutique presenteert een exclusieve collectie:

• Traditionele Armeense bruidsjurken, volledig handgemaakt en alleen te huur;

• Armeense nationale klederdracht, vanaf februari verkrijgbaar in Nederland;

• Armeense tapijten en tassen met tapijtpatronen, die vanaf januari verkrijgbaar zijn.

Duurzaamheid staat voor Narine centraal. Haar collecties bestaan hoofdzakelijk uit natuurlijke materialen zoals walnoothout, echt leer en gerecyclede tapijtornamenten.
“Het is een wereld die drie kenmerken combineert,” zegt ze. “Natuurlijk, exclusief en volledig handgemaakt.”

Hoekje voor Armeense koffie, thee en smaken

In de boutique zijn ook Armeense wijnen, gedroogd fruit en natuurlijke zoetigheden te vinden. Een bijzondere plek is gereserveerd voor Armeense saffraan, die Narine bewust niet online verkoopt:
“Armeense saffraan moet je hier proeven, in Amsterdam. Je moet komen, zitten en genieten.”

Armeense cultuur in beeld

In het midden van de winkel staat een groot scherm waarop voortdurend indrukwekkende beelden van eeuwenoude Armeense cultuur, architectuur en kunst te zien zijn: kloostercomplexen, chachkars, oude manuscripten en ambachtslieden aan het werk. Wie de boutique binnenstapt, ziet niet alleen de cultuur — men voelt haar.

Van Armenië naar Europa: een creatieve reis

Narine vertelt vaak over de cultuur, geheimen en tradities van haar geboorteland. Haar stijl en verbeelding zijn diep geworteld in Armenië — in de eeuwenoude ornamenten en de visuele taal van haar erfgoed.

Een van haar belangrijkste inspiratiebronnen is het 13e-eeuwse kloostercomplex van Makaravank, waarvan de tragische maar heroïsche legende over architect Makar en zijn zoon tot op vandaag voortleeft. De verfijnde patronen die in de stenen van het klooster zijn uitgehouwen, worden door Narine omgezet in hedendaagse mode.

‘Nakhshots Nakhsh’: oude patronen in een modern jasje

Deze patronen, bekend als Nakhshots Nakhsh, worden opnieuw vormgegeven door Narine’s zus, Haykush Barseghyan, en gepresenteerd als een hedendaags symbool van Armeense identiteit. De kleding wordt genaaid door Ika Koloyan, terwijl de ontwerpen afkomstig zijn van Narine zelf.

Met dit team bereidt Narine zich voor om Armenië te vertegenwoordigen op een van de grootste exposities van Amsterdam: EXPO 2026.

Armeense architectuur op het wereldpodium

Volgens Narine heeft elke Armeniër, waar ter wereld hij of zij ook woont, de plicht om de eigen cultuur met waardigheid te presenteren. Ze gelooft dat Armenië’s eeuwenoude bouwwerken en historische kloosters een plek moeten krijgen binnen de taal van de moderne mode, zichtbaar voor duizenden bezoekers.

De voorbereidingen zijn al begonnen. Zo werd het monumentale beeld van de Poorten van Syunik (1987, architect Areg Israelyan, beeldhouwer Getik Baghdasaryan) omgezet in een handgemaakte jurk, ontworpen door Haykanush Barseghyan. Dit stuk zal een centraal element vormen van de collectie Lente–Zomer 2026.

Narine Barseghyan: ambassadeur van kunst, handwerk en cultuur

Narine’s verhaal werd ook belicht in de Nederlandse krant De Westkrant. Volgens de journalist verenigt Narine Armeense cultuur, kunst en handwerk en maakt zij deze toegankelijk voor een Europees publiek.

Na haar verhuizing naar Nederland in 2010 werkte Narine eerst in de schoonheidssector, waarna ze begon met online verkoop. In 2024 groeide deze online shop uit tot een fysieke boutique, en vanaf 1 november 2024 tot een drie verdiepingen tellend cultureel-creatief huis in het hart van Amsterdam.

Vandaag is Nina’s Handwork Boutique & Beauty by Narina niet slechts een winkel, maar een trotse vertegenwoordiging van Armeense identiteit in een van Europa’s meest bruisende historische en culturele hoofdsteden.

«Niderlandakan oragir»