Այսօր պաշտոնապես մեկնարկեց Հայկամփը՝ մեծ ոգևորությամբ և մասնակցությամբ: Երեխաները ժամանեցին ճամբարի տարածք՝ ուրախ տրամադրությամբ և հետաքրքրությամբ, գրանցվեցին և ծանոթացան իրենց նոր միջավայրին:
Գրանցումից հետո մասնակիցներին սպասում էր ջերմ և համեղ ընթրիք, որը կազմակերպվել էր ճամբարի կողմից՝ նպատակ ունենալով ստեղծել միասնության և ընկերության մթնոլորտ առաջին իսկ օրից: Ճաշից հետո մասնակիցները հավաքվեցին միասնական երեկոյան աղոթքի համար, որը բոլորի համար դարձավ հոգևոր ուժի և միասնության պահ:
Այսպիսով, Հայկամփի առաջին օրը մեկնարկեց հաջողությամբ՝ հաղորդելով հատուկ ջերմություն, հավատքի ամրացում և ընկերական հարաբերությունների ձևավորում:
Ճամբարը խոստանում է շարունակել նույն ոգով և հագեցած օրակարգով, որը կապահովի ոչ միայն ուրախ և հետաքրքիր ժամանակ, այլև կմեծացնի երեխաների գիտելիքներն ու հոգևոր կյանքը:
***
Հայ ճամբար 2025՝ ֆլամանդալեզու հայ երեխաների և պատանիների համար
---------------
Հինգշաբթի, մայիսի 29-ին, Նիդերլանդների հյուսիսային Սոմերեն քաղաքում՝ Գերշ․ Տեր Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամյանի նախագահությամբ և օրհնությամբ, մեկնարկեց «Հայ Ճամբար 2025»-ը՝ նախատեսված ֆլամանդալեզու հայ մանուկների և պատանիների համար։ Ճամբարը կշարունակվի մինչև կիրակի՝ հունիսի 1-ը, այս մասին ՆիդՕրագրին հայտնում է Pontifical Legation Western Europe կայքը:
Ճամբարի վերջին օրը ճամբարականները կմասնակցեն Սուրբ Պատարագի, որից հետո միասին կճաշեն և, լի նոր հիշողություններով ու տպավորություններով, կվերադառնան տուն։
Այս նախաձեռնությունն արդեն երկրորդ տարին է կազմակերպվում և ունի ակնհայտ աճի միտում։ Եթե 2024-ին ճամբարը հյուրընկալել էր շուրջ 100 մասնակցի, ապա այս տարի նրանց թիվը հասել է 175-ի, որոնցից 142-ը երեխաներ են, իսկ 33-ը՝ երիտասարդ ջոկատավարներ։ Բացի այդ, ծրագիրը դարձել է ավելի երկարատև՝ ներառելով լրացուցիչ մեկ օր։
Ճամբարի երեք օրերն կառուցված են հոգևոր, կրթական և մշակութային բաղադրիչների շուրջ։ Ամեն օրը սկսվում և ավարտվում է աղոթքով՝ հնարավորություն ընձեռելով հոգևորականներին ներշնչող խոսքերով ու թեմատիկ զրույցներով ուղեկցել մասնակիցների ընթացքը։
Ծրագրում ներառված են հայոց լեզվի, պատմության և մշակույթի դասընթացներ, ժողովրդական պարեր, սպորտային խաղեր ու թիմային վարժանքներ։
Հատուկ կարևորություն է տրված եկեղեցական դաստիարակությանը։ Ճամբարի ընթացքում երեխաները՝ հոգևոր հայրերի առաջնորդությամբ, անձամբ են պատրաստում նշխարներ, բացահայտում դրանց խորհրդավոր իմաստն ու հոգևոր խորհուրդը։ Օրհնված նշխարները պատարագից հետո կարող են տուն տանել՝ որպես հիշատակ։
Մեկ այլ արժեքավոր փորձառություն է յուրաքանչյուրի համար իր անձնական աղոթքը կազմելն ու ընթերցելն աղոթքի ընդհանուր պահերի ընթացքում։ Այս բացահայտումներն օգնում են երեխաներին ձևավորել խոր և անձնական կապ իրենց հավատքի հետ։
Երեկոյան ժամերին ճամբարը վերածվում է համայնքային ուրախության հարթակի։ Նախատեսված է տաղանդների ցուցադրություն, որի ընթացքում երեխաները հանդես են գալիս իրենց ունակություններով՝ երգ, երաժշտություն, բանաստեղծություն, դերախաղ կամ այլ կատարումներով։
«Հայ Ճամբար 2025»-ը ոչ միայն ամառային հանգստի և ժամանցի, այլև հոգևոր, ազգային և համայնքային ինքնության ամրապնդման բացառիկ հարթակ է։
Երեկ՝ մայիսի 27-ին, աշխատանքային այցով Ախալքալաք էին ժամանել Վրաստանում Նիդերլանդների Թագավորության դեսպան Մելինե Առաքելյանը և Վրաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Շերազ Գարսին։
Առավոտյան նրանք հանդիպել են Ախալքալաքի և Նինոծմինդայի ակտիվ երիտասարդների հետ։ Հանդիպման ընթացքում դեսպանները ծանոթացել են «Կովկասյան տուն» կազմակերպության կողմից Նիդերլանդների դեսպանատան ֆինանսական աջակցությամբ իրականացվող ծրագրին։
Դեսպանները նաև այցելել են Ախալքալաքի Սուրբ Խաչ եկեղեցի, JNEWS խմբագրություն, զրուցել են լրագրողների հետ և հանդիպել այլ կազմակերպությունների ներկայացուցիչների հետ։
Այնուհետև պատվիրակությունը մեկնել է Ախալցիխե, որտեղ այսօր՝ մայիսի 28-ին, դեսպաններ Մելինե Առաքելյանը և Շերազ Գարսին ունեցել են նմանատիպ հանդիպումներ։
Այդ մասին տեղեկացրել է JNEWS կայքը։
Մելինե Առաքելյանը Նիդերլանդների Թագավորության արտակարգ և լիազոր դեսպանն է Վրաստանում՝ պաշտոնավարելով 2023 թվականի օգոստոսից: Նա ունի հայկական ծագում և ներկայացնում է Նիդերլանդների արտաքին քաղաքականությունը Թբիլիսիում՝ կենտրոնանալով ժողովրդավարության, մարդու իրավունքների և եվրոպական ինտեգրման ուղղություններով:
Մելինե Առաքելյանը իրավաբանական և միջազգային հարաբերությունների մասնագետ է՝ կրթություն ստացած Ուտրեխտի համալսարանում (բակալավրիատ և մագիստրատուրա՝ cum laude) և Կալիֆոռնիայի համալսարանում՝ Լոս Անջելեսում:
Նա ունի ավելի քան 15 տարվա դիվանագիտական փորձ՝ ներառյալ հետևյալ պաշտոնները.
Փոխդեսպան Բելգիայում (2018–2023)
Հյուսիսային Ամերիկայի բաժնի փոխղեկավար Նիդերլանդների ԱԳՆ-ում (2014–2018)
Քաղաքական պատասխանատու Եգիպտոսում Նիդերլանդների դեսպանատանը (2009–2012)
Մարդու իրավունքների պատասխանատու Նիդերլանդների ԱԳՆ-ում (2007–2009)
🤝 Դիվանագիտական գործունեություն Վրաստանում
Պաշտոնավարման սկզբում՝ 2023 թվականի օգոստոսի 14-ին, դեսպան Առաքելյանը իր հավատարմագրերի պատճենները հանձնեց Վրաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալին՝ Ալեքսանդր Խվտիսիաշվիլուն :
Նա ակտիվորեն ներգրավված է Վրաստանի եվրոպական ինտեգրման գործընթացում՝ ընդգծելով Նիդերլանդների աջակցությունը Վրաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը: Նա նաև մասնակցել է մարդու իրավունքների և կրոնական ազատությունների վերաբերյալ քննարկումներին՝ հանդիպելով Վրաստանի տարբեր կրոնական համայնքների ներկայացուցիչների հետ :
Հանրային գործունեություն
Դեսպան Առաքելյանը ակտիվ է հանրային հաղորդակցության մեջ՝ ընդգծելով Վրաստանի եվրոպական ինտեգրման կարևորությունը: Նա նշել է, որ ԵՄ անդամակցության համար անհրաժեշտ է ժողովրդավարական ինստիտուտների ամրապնդում, օրենքի գերակայություն և մարդու իրավունքների պաշտպանություն :
Նա նաև մասնակցել է Վրաստանի անկախության օրվա միջոցառումներին՝ վերահաստատելով Նիդերլանդների աջակցությունը Վրաստանի ինքնիշխանությանը :
Մայիսի 28-ը Հայաստանի պատմության մեջ ունի բացառիկ նշանակություն․ այն նշվում է որպես Հանրապետության օր՝ ի հիշատակ 1918 թվականի մայիսի 28-ին հռչակված Հայաստանի Առաջին Հանրապետության։
Պատմական համատեքստ
1918 թվականի մայիսին, Առաջին համաշխարհային պատերազմի ավարտին և Հայոց ցեղասպանությունից հետո, հայկական ժողովուրդը կանգնած էր գոյության սպառնալիքի առաջ։ Սակայն Սարդարապատի, Բաշ Ապարանի և Ղարաքիլիսայի հերոսամարտերում հայկական ուժերը կարողացան կանգնեցնել թուրքական բանակի առաջխաղացումը։
Այս հաղթանակներից հետո, մայիսի 28-ին, Թիֆլիսում Հայոց ազգային խորհուրդը հռչակեց Հայաստանի անկախությունը՝ ստեղծելով Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը։
Տոնի նշանակությունը
Մայիսի 28-ը խորհրդանշում է հայկական պետականության վերականգնումը՝ ավելի քան 500 տարվա ընդմիջումից հետո։ Այս օրը դարձել է ազգային հպարտության, ազատության և ինքնիշխանության խորհրդանիշ։
Տոնակատարություններ
Հանրապետության օրը Հայաստանում նշվում է տարբեր միջոցառումներով՝ ռազմական շքերթներ, համերգներ, և հանդիսավոր արարողություններ։ Տոնակատարությունների կենտրոնական վայրերից է Սարդարապատի հուշահամալիրը, որտեղ ամեն տարի Հայաստանի ղեկավարությունը և քաղաքացիները հարգանքի տուրք են մատուցում հերոսամարտերի զոհերին։
Ժամանակակից անդրադարձ
Չնայած Առաջին Հանրապետությունը գոյություն ունեցավ ընդամենը երկու տարի՝ մինչև 1920 թվականի դեկտեմբերին խորհրդայնացումը, այն դարձավ հիմք 1991 թվականին Հայաստանի անկախության վերականգնման համար։ Այսօր Մայիսի 28-ը հիշեցնում է հայ ժողովրդի տոկունությունն ու պայքարը ազատության և անկախության համար։ Թող Տիրոջ կամոք հարատև լինի Հայաստանի Հանրապետությունը:
2023 թվականի դրությամբ աշխարհի ավելի քան 34 պետություն՝ ներառյալ ԱՄՆ-ը, Ֆրանսիան, Գերմանիան, Կանադան, Բրազիլիան, Ռուսաստանը և այլ երկրներ, պաշտոնապես ճանաչել են 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանությունը։ Այս ճանաչումները պատմական արդարության ձեւական քայլեր են, որոնք մեծապես կարևոր են հիշողության պահպանման և մարդկության դեմ հանցագործությունների դեմ պայքարի տեսանկյունից։ Սակայն ճանաչման այս ցուցակի ներքո հրապարակված մեկնաբանությունը՝ կատարված ֆրանսահայ մտավորական Nicolas Nigoghos Seferian-ի կողմից, գալիս է կասկածի տակ դնելու այդ ճանաչումների գործնական արժեքը։
«Շնորհակալություն, բայց ի՞նչ է դա մեզ տվել»
Seferian-ը իր հրապարակման մեջ խորապես շնորհակալություն է հայտնում ճանաչում իրականացրած պետություններին, բայց միաժամանակ սթափ և քննադատական հայացքով բարձրացնում է կարևոր հարց․
«Ի՞նչ է այս ամենը մեզ տվել, բացի բարոյական սփոփանքից»։
Նրա կարծիքով, թեև այդ ճանաչումները ներկայացնում են միանշանակ համակրանք ու պատմական ճշմարտության ճանաչում, դրանք ոչ միշտ են վերածվում գործնական աջակցության կամ ճնշման՝ Թուրքիայի հասցեին։
Քաղաքական ու տնտեսական շահերի հակասություն
Հեղինակը վերլուծում է նաև այն երկրների դիրքորոշումը, որոնք մինչ այժմ չեն ճանաչել ցեղասպանությունը՝ հարց բարձրացնելով՝
«Չճանաչելը նշանակում է արդյո՞ք փաստերի մերժում, թե՞ տնտեսական ու քաղաքական պատճառներով հապաղում»։
Seferian-ը հիշեցնում է, որ միջազգային հարաբերություններում բարոյականությունը հաճախ երկրորդ պլան է մղվում ռազմավարական կամ տնտեսական շահերի դիմաց։
Ցեղասպանությունների անխուսափելիությունը
Հեղինակը ողբում է մարդկության կուրությունն ու անտարբերությունը, նշելով, որ եթե նույնիսկ Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչվեր ժամանակին, հազիվ թե դա կանխեր հետագա ողբերգությունները, ինչպիսին է Հոլոքոստը․
«Ցեղասպանությունները միշտ լինելու են, քանի որ աշխարհի մեծամասնությունը նախընտրում է փակել աչքերը»։
Իսկ եթե Թուրքիան ճանաչի...
Seferian-ը դիտարկում է մի հիպոթետիկ սցենար, ըստ որի Թուրքիան ոչ միայն ընդունում է պատմական փաստերը, այլև ճանաչում է ցեղասպանությունը։ Բայց նա հարցադրում է անում․
«Արդյո՞ք դա կվերադարձնի մեր կորցրած հողերը, ունեցվածքը, ժառանգությունը։»
«Ոչ։ Դա պարզապես գոհացնելու է մեր վիրավորված արժանապատվությունը»։
Նրա համոզմամբ՝ համընդհանուր ճանաչումը կհասնի այն պահին, երբ Թուրքիան իսկապես ընդունի ճշմարտությունը, բայց նույնիսկ այդ դեպքում արդարությունը կմնա մասնակի և խորհրդանշական։
Եզրակացություն
Nicolas Nigoghos Seferian-ի մեկնաբանությունը կարևոր է ոչ միայն իր ուղիղ խոսքի համար, այլև որպես մտածելու նյութ այն մասին, թե որքա՞ն ենք բավարարվում ձևական ճանաչումներով։ Արդյոք բավարար է միայն միջազգային համակրանքը, թե՞ հայ ժողովուրդը պետք է պայքարի նաև նյութական, իրավական և տարածքային վերականգնման համար։
Սեֆերյանի խոսքը՝ միաժամանակ հուզիչ, ռեալիստական և հստակ քննադատություն է այն սահմանափակումների, որոնք կան «ճանաչման» գաղափարի շուրջ։
📬 Հաղորդեք ձեր կարծիքը՝ ինչ եք կարծում Seferian-ի դիտարկումների մասին։
📢 Կիսվեք հոդվածով՝ շարունակելու այս կարևոր քննարկումը։
⚠️ Պետական քարոզչության սահուն ներթափանցումը Եվրոպա․ Ադրբեջանի «Արևմտյան Ադրբեջան» նարատիվը՝ Նիդերլանդներում
Մայիս, 2025թ./Նիդ.օրագիր/
🔎Ադրբեջանը քայլ առ քայլ առաջ է տանում «Արևմտյան Ադրբեջան» չեղյալ դրույթը: Բանը հասել է նրան, որ այս անվամբ միություններ, կոմիտեներ ու կազմակերպություններ են ստեղծվում, լպիրշորեն Ալիևը հարցում է անում, թե երբ է Հայաստանն ընդունելու ադրբեջանցիներին: Ատելության խոսքը թափ է հավաքում ու արդեն հատում է պետական սահմանները՝ դառնալով միջազգային քարոզչական գործիք, դրա կանխումը դառնում է ոչ միայն ազգային անվտանգության, այլև միջազգային պատասխանատվության հարց։ Ադրբեջանի իշխանությունների վերջին գործողությունները թափանցել են Նիդեռլանդներ (և ոչ միայն), սա արդեն փաստում է մտահոգիչ զարգացում։ Լրագրող Լինդսի Սնելը իր հարթակներում տեսաերիզից հատված է տեղադրել, որտեղ Ադրբեջանական քարոզչությունը պետականորեն հովանավորվող «Western AZ TV»-ի եթերում (Նույնիսկ ալիքն էլ են այդ անվամբ կնքել) իբր Նիդերլանդներում բնակվող ադրբեջանցիները հանդես են եկել եթերում ու պատմել, որ հանդիպումներ են ունեցել Նիդերլանդների խորհրդարանի անդամների հետ։ Եթերում այսպիսի արտահայտություններ են հնչել հնչած՝
«Այսպես կոչված Հայաստան»
«Մեր հողերը մեզ են վերադարձվելու»
Սրանք ոչ թե անհատական կարծիքներ են, այլ պետականորեն աջակցվող քարոզչության մաս՝ ուղղված Հայաստանի տարածքների հանդեպ հավակնությունների լեգիտիմացմանը։
🌍 Ի՞նչ է «Արևմտյան Ադրբեջան»-ը՝ իրականում
«Արևմտյան Ադրբեջան» հասկացությունը վերջին տարիներին Ադրբեջանում ձեռք է բերել պաշտոնական բնույթ՝ որպես քարոզչական գործիք, որով ներկայացվում է, իբր ողջ Հայաստանի տարածքը պատմական ադրբեջանական հող է։ Սակայն իրականում՝ Արևմտյան Ադրբեջան անվանմամբ որևէ պատմական պետություն կամ ինքնավարություն գոյություն չի ունեցել Հայաստանի տարածքում։ Արևմտյան Ադրբեջան անունով գոյություն ունի միայն Իրանի հյուսիս-արևմտյան մի նահանգ, որը որևէ առնչություն չունի ներկայիս Ադրբեջանի ու Հայաստանի Հանրապետության հետ։
Նարատիվը նպատակ ունի պատրաստելու հող նոր տարածքային պահանջների համար։
🧨 Պատմության վտանգավոր կեղծում՝ ուղիղ եթերում: Այսպիսի հռետորաբանությունը նախկինում նախորդել է ռազմական գործողություններին՝ օրինակ՝ Լեռնային Ղարաբաղում (Արցախում), որտեղ ադրբեջանական հարձակումից հետո տեղահանվել են ամբողջ հայ բնակչությունը՝ միջազգային իրավունքի նորմերի կոպիտ խախտումով։ Հայաստանի որևէ հատված երբեք չի եղել Ադրբեջանի պատմական տարածք, և նման հայտարարությունները միջազգային իրավունքի կոպիտ խախտում են։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ու նրա վարչակարգը հաճախ են դիմում պատմության ռեվիզիոնիզմի՝ փորձելով վերակառուցել պատմական իրականությունը իրենց քաղաքական նպատակներին ծառայեցնելու համար։ 2020-ի պատերազմից և Արցախի բռնազավթումից հետո Ադրբեջանը փաստացիորեն փորձում է իր քարոզչությունն ուղղել նաև Հայաստանի ինքնիշխան տարածքների դեմ՝ խոսելով «զավթված հայրենիքի վերադարձի» մասին։
Եվ այսօր նույն քարոզչությունը շարունակվում է, փորձ է արվում արտահանել Եվրոպա, ականջի համար սովորական դարձնել: Համենայն դեպս եթերում խոսող այդ տիկնայք պատմել են Նիդերլանդների քաղաքական շրջանակների հետ հանդիպումների մասին։
🏛️ Ինչու սա պետք է մտահոգի Եվրոպային
Երբ ադրբեջանական պաշտոնական ալիքները որպես փաստ են ներկայացնում, որ իրենց ներկայացուցիչները հանդիպել են եվրոպական պատգամավորների հետ՝ այդ հանդիպումներն օգտագործվում են որպես քարոզչական լեգիտիմացում:
Սա խնդիր է, քանի որ՝
🛑 Դա վտանգավոր մանիպուլյացիա է՝ ազատ ժողովրդավարությունների ներսում
🛑 Դա կարող է խաթարել հանրային ընկալումը և դառնալ ապատեղեկատվության հիմք
🛑 Դա փորձ է ներթափանցել եվրոպական քաղաքականություն՝ ծածուկ օրակարգով
Այս իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ միջազգային հանրությունը պետք է՝ մերժի տարածքային պահանջները՝ հիմնված պատմության կեղծման վրա, պահանջի թափանցիկություն եվրոպական քաղաքականության մեջ բոլոր արտաքին ազդակների վերաբերյալ, դատապարտի պետական հովանավորչությամբ իրականացվող ատելության խոսքը, աջակցի Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը:
Հայաստանի հանդեպ տարածքային պահանջների մանիպուլյացիան և դրանց արտահանումը Եվրոպա՝ նարատիվային և քարոզչական միջոցներով, սպառնալիք է ոչ միայն Հայաստանի, այլև՝ միջազգային անվտանգության, արժեքային համակարգերի և ազատ հասարակությունների նկատմամբ։ Դադարեցնել այս գործընթացը պետք է լինի բոլոր այն ուժերի հրատապ օրակարգում, ովքեր պայքարում են ատելության, ապատեղեկատվության և ագրեսիայի դեմ։
Այս լուրը մեզ տրամադրած Նունե Կարապետյանը` ինչպես բոլոր մյուս մարդիկ, խիստ անհանգստացած են այս առթիվ: Ի՞նչ անել նման քարոզչությանը դիմակայելու համար:
Իրավիճակը բարձրաձայնել ինչպես տեղական, այնպես էլ միջազգային քաղաքական ատյաններում։ Հայկական համայնքները, փորձագետներն ու ՄԻՊ գրասենյակները կարող են ուղարկել բաց նամակներ, փաստաթղթեր, տեղեկանքներ՝ բացատրելով իրական պատմական և աշխարհագրական փաստերը։
Հետաքրքրվել, նիդերլանդցի ո՞ր պատգամավորներն են հանդիպել այս խմբերի հետ և պարզել՝ արդյո՞ք նրանք լիարժեք տեղեկացված են եղել հանդիպման բնույթի մասին։
Մեդիայում, հատկապես սոցիալական հարթակներում, դիմակայել կեղծ տեղեկությանը փաստերով հիմնավորված հակափաստարկներով։
Այս առթիվ Niderlandakan Oragir / Diary of the Netherlands/Նիդերլանդական օրագիր-ը (տես`
նամակ է հղել աշխարհի առաջատար լրատվամիջոցներին ու իրավասու միջազգային կազմակերպություններին: Լռությունն աշխատում է մեր դեմ, սա լուրջ է ու պիտի կանխել:
ՇՏԱՊ ՏԱՐԱԾԵԼ Azerbaijan's Exported Propaganda and Irredentism Reach the Netherlands: A Dangerous New Phase in State-Sponsored Historical Revisionism
Niderlandakan Oragir / Diary of the Netherlands/Նիդերլանդական օրագիր| May 2025
In a deeply troubling development, Azerbaijani diaspora members in the Netherlands have recently appeared on Western AZ TV—a state-sanctioned Azerbaijani propaganda channel—to speak about meetings with Dutch Members of Parliament (MPs) and a planned conference promoting the concept of “Western Azerbaijan.”
The language used during these broadcasts is alarming:
“So-called Armenia.”
“Our lands will be returned to us.”
This is not harmless cultural dialogue. This is a direct extension of Azerbaijan’s state-driven campaign of historical revisionism, irredentism, and ethnic erasure, now creeping into Europe under the guise of “community outreach.”
What Is “Western Azerbaijan”?
The term “Western Azerbaijan” is part of a state-sponsored irredentist narrative that seeks to redefine the sovereign Republic of Armenia as historical Azerbaijani territory.
This is not rooted in historical or legal fact. Rather, it is a politically constructed fiction aimed at:
Delegitimizing Armenia’s existence
Preparing ideological groundwork for future aggression
Justifying ethnic cleansing and territorial claims
Even more concerning is that this narrative is now being propagated in European democratic spaces, potentially compromising public understanding and even policymaking.
A Familiar Pattern: From Rhetoric to Action
This is not the first time Azerbaijan’s leadership has turned aggressive nationalist rhetoric into military action:
In 2020, Azerbaijan launched a war on Nagorno-Karabakh (Artsakh), resulting in thousands of casualties and the displacement of over 100,000 Armenians.
In 2023, it completed a military offensive that led to the total depopulation of the indigenous Armenian population of Artsakh—widely described as a case of ethnic cleansing.
Now, the rhetoric shifts toward Armenia itself, with calls for “returning” so-called lands and questioning the state’s very legitimacy.
Why This Should Alarm European Democracies
The recent engagement with Dutch MPs—whether initiated knowingly or under false pretenses—raises serious concerns. While diplomatic exchange is a vital part of pluralistic societies, such meetings are being weaponized in Azerbaijani state media as implicit endorsements of its expansionist narrative.
This presents multiple dangers:
Undermining international law and recognized borders
Spreading disinformation within democratic societies
Normalizing the discourse of territorial conquest and cultural erasure
It also threatens to make the EU, unintentionally, a stage for authoritarian regimes’ propaganda wars.
Call to Action
We urge:
Dutch and European lawmakers to investigate and clarify the nature of any meetings held with Azerbaijan-linked diaspora groups;
International media and human rights organizations to scrutinize state-funded narratives that promote historical denial and territorial claims;
UN bodies and the EU to reaffirm Armenia’s sovereignty and territorial integrity in response to explicit provocations.
Silence or ambiguity in the face of such narratives enables aggression, emboldens authoritarianism, and endangers peace in the South Caucasus.
State-Sponsored Hate Cannot Be Tolerated in Free Societies
The idea that “our lands will be returned”—when referring to internationally recognized Armenian territory—echoes the same kind of rhetoric that has historically preceded wars and ethnic cleansing across the globe.
Europe must not allow its democratic institutions to be used as amplifiers of ultranationalist propaganda, nor tolerate the denial of the sovereignty of UN member states.
This is not simply a regional issue—it is a test of international resolve against the distortion of truth and the manipulation of open societies.
Ինչ է իրենից ներկայացնում «Երևանյան երկխոսություն» ֆորումը, որն արդեն երկրորդ անգամ է անցկացվում Երևանում
27.05.2025/ՆԻԴ.ՕՐԱԳԻՐ
«Երևանյան երկխոսություն» համաժողովը՝ միջազգային համագործակցության նոր հարթակ
2025 թվականի մայիսին Երևանը կրկին հյուրընկալեց «Երևանյան երկխոսություն» խորագրով միջազգային համաժողովը, որն իր երկրորդ կազմակերպմամբ ավելի հաստատուն դիրք գրավեց որպես արտաքաղաքական երկխոսության կարևոր հարթակ։ Միջոցառումն իրականացվում է Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության նախաձեռնությամբ՝ միավորելով պետական պաշտոնյաների, վերլուծաբանների, փորձագետների և քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների՝ քննարկելու գլոբալ ու տարածաշրջանային անվտանգության, համագործակցության և կայունության առանցքային հարցեր։
Այս տարվա համաժողովը կրել է «Նավարկելով անորոշության միջով» խորագիրը՝ արտահայտելով ժամանակակից միջազգային հարաբերությունների անկայուն և փոփոխական բնույթը։ Քննարկումների առանցքում էին մի շարք կարևոր ուղղություններ՝
✳️Նոր աշխարհակարգի ձևավորման գործընթացներն ու դրանց ազդեցությունը փոքր պետությունների վրա։
✳️Տարածաշրջանային կայունությանն ու խաղաղությանն ուղղված նախաձեռնություններ։
✳️Տրանսպորտային ու տնտեսական հաղորդակցությունների ապաշրջափակման ռազմավարություններ։
✳️Կլիմայական ճգնաժամին և կանաչ զարգացման մարտահրավերներին արձագանքելու ուղիներ։
✳️Արհեստական բանականության զարգացման քաղաքական և սոցիալ-տնտեսական հետևանքները։
Համաժողովի առանցքային պահերից էր Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ելույթը, որի ընթացքում ներկայացվեց «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը։ Նախաձեռնությունն առաջարկում է ստեղծել փոխկապակցված հաղորդակցային ենթակառուցվածքներ՝ վերականգնելով և զարգացնելով երկաթուղիներ, ավտոճանապարհներ, գազատարներ ու էլեկտրահաղորդման ցանցեր՝ միավորելով Հայաստանը հարևան երկրների՝ Իրանի, Ադրբեջանի, Թուրքիայի և Ռուսաստանի հետ։ Նախագծի տեսլականը հիմնված է փոխադարձ հարգանքի և իրավահավասար շահերի վրա՝ առանց միջազգային իրավունքի խախտման և սուվերենության վտանգման։
Համաժողովը կազմակերպվել էր «Observer Research Foundation» հնդկական վերլուծական կենտրոնի հետ համատեղ՝ ներգրավելով նաև եվրոպական ազդեցիկ հարթակներ՝ այդ թվում՝ Վարշավայի անվտանգության ֆորումը և Ֆրանսիայի արտաքին գործերի նախարարության ռազմավարական կենտրոնը։ Մասնակցությունը բազմազգ էր՝ ընդգրկելով ինչպես բարձրաստիճան պաշտոնյաների, այնպես էլ առաջատար փորձագետների տարբեր մայրցամաքներից։
«Երևանյան երկխոսություն» համաժողովն աստիճանաբար դառնում է այն հարթակը, որտեղ Հայաստանը ոչ միայն բարձրացնում է միջազգային օրակարգի կարևոր հարցեր, այլ նաև ձևավորում է սեփական դերն ու ձայնը նոր աշխարհակարգում։ Համաժողովը վերահաստատեց Հայաստանի պատրաստակամությունը՝ դառնալու կամուրջ՝ Արևելքի և Արևմուտքի, Հյուսիսի և Հարավի միջև՝ խթանելով խաղաղությունը, զարգացումը և փոխըմբռնումը։
24.05.2025/նիդ.օրագիր/խմբագրի սյունակ
2026-ի գարնան գագաթնաժողովը՝ պատմական շրջադարձ
2026 թվականի գարնանը Հայաստանը կհյուրընկալի Եվրոպական քաղաքական համայնքի 8-րդ գագաթնաժողովը։ Սա լինելու է ամենախոշոր քաղաքական և դիվանագիտական իրադարձությունը Հայաստանի նորագույն պատմության մեջ։ Բայց սա պարզապես գագաթնաժողով չէ։ Սա Հայաստանի նոր ինքնության, արտաքին քաղաքականության վերասահմանման և եվրոպական քաղաքակրթական տարածքին լիարժեք միանալու վճռականության խորհրդանիշն է։
Եվրոպական քաղաքական համայնքը ներառում է ոչ միայն ԵՄ բոլոր անդամները, այլև Մեծ Բրիտանիան, Շվեյցարիան, Նորվեգիան, Ուկրաինան, Վրաստանը, Մոլդովան, Բալկանյան երկրները և այլ գործընկերներ։ Գագաթնաժողովին մասնակցելու են եվրոպական առաջնորդները՝ Ֆրանսիայի նախագահը, Գերմանիայի կանցլերը, Իտալիայի վարչապետը, ինչպես նաև Եվրոպական խորհրդի և հանձնաժողովի նախագահները։ Երևան կժամանեն նաև ՆԱՏՕ-ի և ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարները։ Սա աննախադեպ միջազգային ներկայություն է՝ հաստատող, որ Հայաստանը ճանաչվում է որպես հավասարազոր և վստահելի գործընկեր։
Հայաստանը այս իրավունքը ստացավ այն բանից հետո, երբ օրենսդրորեն ամրագրեց իր Եվրամիությանը միանալու գործընթացի մեկնարկը։ Դա ոչ միայն քաղաքական կամքի դրսևորում էր, այլև ռազմավարական ուղղության հստակեցում։ Դրանով Հայաստանը վերջ դրեց բոլոր կեղծ «հավասարակշռման» դիսկուրսներին և հստակ ցույց տվեց՝ որ արժեքներն են ձևավորում երկրի ապագան։
Ադրբեջանի օրինակն այստեղ ցուցադրական է։ Վերջինս միլիարդներ ծախսեց COP29 գագաթնաժողովը կազմակերպելու համար, բայց արժանացավ միջազգային բոյկոտի։ Հայաստանը ոչինչ չգովազդեց, ոչինչ չպարտադրեց՝ միայն կայացրեց ընտրություն։ Եվ հենց այդ ընտրության արդյունքում էլ ստացավ վստահություն։ Եվրոպան ընտրեց Հայաստանին՝ ոչ թե ռեսուրսների, այլ արժեքների ու վճռականության համար։
Գագաթնաժողովը վերացնում է ռազմավարական երկիմաստությունները և հստակեցնում Հայաստանի նոր ուղեգիծը։ Առաջին անգամ իր պատմության մեջ Հայաստանը ներգրավվում է եվրոպական անվտանգության, էներգետիկայի, թվային և տնտեսական ինտեգրման համակարգային գործընթացներում՝ ոչ որպես դիտորդ, այլ որպես ակտիվ մասնակից։
Սա կայուն վերափոխման, միջազգային նոր կարգավիճակի և արժեհամակարգային ընտրության մարմնավորում է։ 2026-ի գարնանը Երևանում տեղի ունենալիք գագաթնաժողովը կդառնա այն պահը, երբ Հայաստանը՝ անվերադարձ ամրագրումը է համաշխարհային քաղաքական քարտեզի վրա։
Գեորգի Անտոնով-Միրզախանյանի նախաձեռնությամբ երեք տարուց ավելի Ռուսաստանի Դաշնության դատական ատյաններում քննարկվում էին Ղարսի և Մոսկվայի (1921 թ.) պայմանագրերը չեղարկելու հայցը: Ռուսաստանի գերագույն դատարանը հայցը վերջնականապես մերժեց: Այս վճիռի իրավասությունը կարող է բողոքարկվել սահմանադրական դատարանում, որին էլ դիմել է հայցվոր կողմը: Եթե Սահմանադրական դատարանը ևս մերժի հայցը, դա կնշանակի, որ Ռուսաստանը պաշտոնապես չի ճանաչում հայցի իրավասությունը ։ Այսինքն, եթե
Սահմանադրական դատարանը Գերագույն դատարանի վճիռը վավեր ճանաչի այդ դեպքում բողոքարկող կողմը հնարավորություն կունենա այն բողոքարկելու ՄԱԿ-ի Մարդու Իրավունքների Կոմիտե: Գեորգի Անտոնով-Միրզախանյանը այս հարցում վճռական է և գործն ուզում է հասցնել միջազգային ատյաններին, այդ մասին նա բազմիցս է հարցազրույցների ժամանակ հայտնել:
