Լիլիթ Միկոյան. Խոհեր, բանաստեղծություններ

 Լիլիթ Մանը ծնվել է 1992 թվականի մարտի 16-ին՝ Վանաձորում։ 2008 թվականին ավարտել է Վանաձորի Վահան Տերյանի անվան թիվ 5 միջնակարգ դպրոցը։ 2012 թվականին ավարտել է Վանաձորի պետական համալսարանի բանասիրական ֆակուլտետի լրագրության բաժինը։ 2021 թվականից աշխատել է որպես «Լոռու մարզ» և «Երկունք» թերթերի սրբագրիչ, 2022-ից հիշյալ թերթերի գլխավոր խմբագրի տեղակալն է։ Նրա բանաստեղծությունների շարքերը տպագրվել են «Գրական թերթում», «Նորք» հանդեսում և «Գրեթերթում»: 2022 թվականին «Արարատ մրցանակաբաշխությունում Լիլիթի բանաստեղծությունների «Հիգիենիկ երազներ» ժողովածուն արժանացել է գլխավոր մրցանակին։ Ժողովածուն հրատարակել է Երևանի «Արմավ» հրատարակչությունը։ Գրքի մասին գրախոսություններ են տպագրվել «Գրական թերթում» և «Գրեթերթում»։ 2023 թվականից Հայաստանի գրողների միության անդամ է։ Ամուսնացած չէ։ Անկուսակցական է։

-----------------------------------

Լույսի անատոմիա

Գիտակցությունը ժառանգական ֆունկցիա չէ

 

Իմ էությունը տեսնում եմ,

երբ մերկացնում եմ

քո էությունը։

Ինքնագիտակցության

ու բանականության

սահմանագիծն անցնում եմ

քո գիտակցության

ու ենթագիտակցության

բյուրեղյա ճանապարհով։

Իմ ուղեղն ընդունում

և ընկալում է

միայն քո ուղեղաբնի

ցանցանման գոյացությունը։

Գլխուղեղս վերծանում է

քո ուղեղի զգայական մեխանիզմը։

Ես ակտիվացնում եմ

իմ հուզային նշանակություն

ունեցող գրգռիչները,

որի արդյունքում երևում են

քո կենսաէլեկտրական

ու վեգետատիվ

հոգեկան տեղաշարժերը։

Վերագործարկում եմ

իմ հոգեբանական պաշտպանությունը՝

քո հոգեֆիզիոլոգիական

կերպարի չափանմուշային

և նյարդային մոդելի ծրագրով։

Իմ գիտակցությունը

վերբեռնում է նոր հատկություններ,

դասակարգում և ճանաչում է

քո ռեակտիվության,

զգայունակության

ու ընտրողականության

առանձնահատկությունները,

մերժելով իմ անհատական բնույթը`

գործարկում է քո ամբողջականությունը։

Ամբողջովին ներբեռնում եմ

քո գիտակցության գործառույթները։

Ակտիվացնում եմ գիտակցության

արտացոլման նպատակադրված

ժամանակատարածային

ստեղծագործական

հոգևոր ֆունկցիան։

Հիմա քո գիտակցության

ճշգրիտ արտապատկերումն

արտահայտվում է

իմ բանականությամբ։

 

* * *

Հոգին Աստծո բացարձակ գիտակցությունն է 

 

Հոգին Աստվածային գիտակցության անհատական դրսևորումն է և մեր գոյության բանականության աղբյուրը։ Տիեզեքն արտացոլում է Աստվածային գիտակցության կարողությունները մեր հոգու հայելու մեջ։ Աստվածային բացարձակ երևակայությունն ստեղծում է իր գիտակցության անհատական երևակայության կարողությունը մեր հոգիներում։ Աստվածային էակներն ունեն Աստվածային բացարձակության բոլոր հատկությունները, որոնք ստեղծում են գիտակցության երևացող տիեզերքը։ Աստծո բանականության սուբյեկտները մեր հոգիների գիտակցական արտացոլումն են։ Բոլոր հոգիները միասին պահպանում են Ֆիզիկական տիեզերքը։ Յուրաքանչյուր հոգի ունի իր գերադասը, իսկ վերջում գերմարդն է։ Ով գիտակցությունը համակցում է Աստվածային խղճի հետ, հոգու մարմնավորումն ավարտվում է Մկրտությամբ։

 

* * *

Մտքի սինթեզ

 

Գիտակցությունը ֆիզիկական միտքն է, որը մենք արտահայտում ենք։ Բարձրագույն միտքը միջնորդ է մեր ֆիզիկական մտքի ու հոգու գիտակցության միջև։ Այդ կապի միջոցով միտքը կարող է օբյեկտիվ իրազեկություն ունենալ իր յուրաքանչյուր իրադարձության մասին։ Բարձրագույն ոգու և հոգու փոխհարաբերությունը մեզ դարձնում է հոգևոր էակներ։ Եթե թուլացնենք այդ կապը չենք զգա Աստվածային ներկայությունը մեր հոգում։ Որքան ուժեղ լինի մեր ֆիզիկական կապը բարձր ոգու և հոգու հետ, այնքան հզոր կլինի մեր օբյեկտիվ գիտակցությունը։ Բարձրագույն միտքը գործընթացը տեսնում է բարձր չափույթից և փոխանցում է մեր ֆիզիկական մտքին։ Այս տարփոխումը մեր ինտուիցիան է, որ զգում ենք երազների միջոցով։ Մենք ճնշում ենք մեր ֆիզիկական միտքը և բարձրագույն մտքին թույլ ենք տալիս ազդել մեր գիտակցության վրա։ Գիտակցության աճը պետք է մեծացնենք այնքան, որ մեր մարմինը վերածնվի սիրո իմաստավորված լուսավորությամբ։

 

* * * 

Կենսաբանական համակարգիչն ընդդեմ սինթետիկ ուղեղի

 

Ներթափանցում եմ

իմ կենսաբանական

համակարգիչ՝

առանց գաղտնաբառի։

Տեսնում եմ մարմնիս

բոլոր մկանները

գլխուղեղիս կապող

նյարդային ցանցը,

որոնք ակտիվացնում են

իմ մկանները

մեխանիկական ճանապարհով

և կրում են առեղծվածային

մի նյութ՝ «կենդանի հոգի»։

Անցնում եմ նյարդային

համակարգիս շարժուն

և անվտանգ ճանապարհով։

Բարձր մտածական

ֆունկցիաներիս իրականացումը

կատարում եմ ոչ ֆիզիկապես։

Ներկում եմ նեյրոններիս

որոշակի խմբեր՝

ներառելով նեյրոնիս մարմինը։

Առանց ներկի

գլխուղեղիս հյուսվածքը

մանրադիտակի տակ

երևում էր պրոտոպլազմային

լարերի անթափանց ցանցի ձևով

և չէր կարողանում տարբերակել

որևէ առանձին կառույց։

Մշակում եմ

մուլտիէլեկտրոդային գրանցումը

և թույլ եմ տալիս գլխուղեղիս

բջիջների ակտիվության

միաժամանակյա գրանցումը

և գենետիկական ինժեներիան։

Ձևափոխում եմ գլխուղեղիս

մոլեկուլային բաղադրիչները,

գենոմիկան և ԴՆԹ- ի մակարդակում

ուսումնասիրում եմ

գլխուղեղիս ֆունկցիան,

կառուցվածքի առանձնահատկություններն

ու նեյրոպատկերումը։

Թղթապանակներից մեկում

հայտնաբերում եմ,

որ գործածում եմ

կենսաբանական համակարգչիս

միայն 10 տոկոսը։

Արդյունքում գործածվում է այն

ամբողջությամբ,

իսկ նիրհման ընթացքում

ավելի ակտիվ է աշխատում։

Ծրագրավորման բաժնում

տեսնում եմ՝ ինչպես է

տարբեր հատվածների միջև

տեղեկատվությունը սահում

420 կմ/ժամ արագությամբ։

Անցնում եմ նեյրոն

նյարդային բջջի մաս կազմող

աքսոնները, որոնք տեղավորված են

160 930 կմ երկարությամբ։

Արդյունքում չորս անգամ

պտտվում եմ Երկիր մոլորակի շուրջը։

Պարզում եմ, որ իմ մարմնի

ամենագեր օրգանը

կեսաբանական համակարգիչս է։

Այն պարունակում է մինչև

60 տոկոս յուղ։

Հայտնաբերում եմ, որ համակարգիչս

կարող է 25 վտ լարում ստեղծել

և ապահովել լամպի աշխատանքի

համար անհրաժեշտ հզորությունը։

Պարզում եմ, որ համակարգչիս

հզորության մեծությունը կապված չէ

ավելի խելացի լինելու հետ։

Սկզբնական փուլում

նրա հզորությունը նույն է,

ինչ հասուն տարիքում։

Հիշողության հատվածում

տեղակայված է

մեկ քվարդիլիոն ինֆորմացիա։

Ամեն վայրկյան

կենսաբանական համակարգչումս

100 000 քիմիական ռեակցիա է

տեղի ունենում։

Հոգեպես ցնցվում եմ,

որ համակարգիչս իմ զանգվածի

միայն 2 տոկոսն է զբաղեցնում

և օգտագործում է 25 տոկոս

թթվածին ու էներգիա՝

օրական առաջացնելով 70 000 միտք։

Ախտազերծում և սրբագործում եմ

իմ կենսաբանական համակարգիչը։

Վերագործարկում եմ

ուրախությունս և հիացմունքս։

Ամբողջովին ջնջում եմ

հիասթափություն, բողոք,

վախ ու տագնապ

պարունակող թղթապանակը։

Հիմա կենսաբանական համակարգչիս

կաշխատի արդյունավետ

և ինձ կփոխանցի

Աստվածահաճո տեղեկատվություն։

Այդ ընթացքում գիտնականներն

ստեղծում են սինթետիկ ուղեղ,

փորձում են 3D ձևաչափով

վերարտադրել

կենսաբանական համակարգչի

միլիարդավոր բջիջների աշխատանքը։

Այդ ամենի համար

նրանց անհրաժեշտ է

10 հազար համակարգիչ և 10 տարի։

Վերաարժևորում եմ

կենսաբանական համակարգչիս

գոյությունն ու անսահման

հնարավորությունները,

որոնց արդյունքում

տարիները փոխակերպվում են ժամերի։

 

* * * 

Մեր սիրո դղյակը տիեզերական տարածությունում

 

Ես նախագծում եմ իմ երազները՝

քո գիտակցված

երազատեսության ընթացքում։

Մենք միաժամանակ գտնվում ենք

վերերկրային տիրույթում։

Մեր մարմինները մեզ են սպասում

կյանքի թաղանթում,

իսկ հոգիները գնում են

երկիրը շրջապատող

տիեզերական տարածություն։

Աստծո պարգևած երկնակամարում

հիմնում ենք մեր սիրո դղյակը։

Այստեղ մեզ շրջապատում են

միայն հրեշտակները։

Նրանք ամեն օր

մեզ հատկացնում են 100 րոպե՝

մեր սիրո դղյակում

երջանիկ ակնթարթներ

վայելելու համար։

Ամբողջ կյանքի ընթացքում

վեց տարի մենք

երկնքի ու երկրի միջև

գտնվող տարածությունում ենք։

Այստեղ մեր հոգիները

ենթարկվում են կատարսիսի՝

հոգեկան էներգիայի ազատագրման,

էմոցիոնալ լիցքավորման

անհատական գործընթացի,

իսկ ֆրուստրացիայի միջոցով

ստանում ենք

մարմնական արտահայտություն,

որն ունենում է

բուժիչ ազդեցություն և ինքնաընկալում։

Մեդիտացիայի միջոցով

հասնում ենք նիրվանայի։

Մենք վերադառնում ենք

կյանքի թաղանթ՝

սրբագործված սիրով,

և րոպեները վերածում ենք վայրկյանների։

 

* * *

Հոգիս արտացոլվում է Քո աչքերում

 

Ես նյարդալեզվաբանական

ծրագրավորում եմ

իրականացում ինձ հետ։

Ներշնչում եմ պատկերացումներ,

հույզեր ու մտքեր՝

վերածրագրավորում եմ

իմ աշխարհայացքը։

Այս ծրագրավորման շնորհիվ

բացասական ծրագրերը

վերափոխում եմ արդյունավետ

և լուսավոր ծրագրերի։

Նախագիծը որոշում եմ

հարլեզվական բնութագրիչներով,

որոնք արտահայտվում են

խոսքի խորքային

մակարդակներում։

Ներթափանցում եմ

հայացքիս մեջ,

սինթեզում եմ գույների ընկալումն

ու արտահայտումը։

Ներսում լսում եմ ձայնիս

հնչյունների շարժումը

և տեսնում

հոգուս ներքին պատկերները։

Հետազոտում եմ ներաշխարհիս

զգացմունքներն ու հույզերը։

Ստեղծում եմ

ներաշխարհիս քարտեզը,

սակայն տարբերակում եմ

սուբյեկտիվը օբյեկտիվ

իրականությունից,

որպեսզի չզրկվեմ

ճկուն արձագանքելու

ունակությունից։

Կարգավորում եմ

ինֆորմացիայի ընկալումն

ըստ զգայարանների։

Վերագործարկում եմ

տեսողությունս՝

բիբերիս սրտում թողնելով

միայն Քո դեմքը։

Լսողական վերլուծիչս

ծրագրավորում եմ այնպես,

որ անընդհատ լսեմ

Քո շնչառությունը։

Վերակառուցում եմ

շարժողական համակարգս՝

համապատասխանեցնելով

Քո գործողություններին։

Թարմացնում եմ

համի և հոտի ընկալումներս՝

տալով նրանց

Քո զգայունակությունն

ու Քո բույրը։

Այժմ հոգուս արտացոլանքը

տեսնում եմ Քո աչքերում։

Մանրամասնությունները «Գրական չորեքշաբթի» կայքում

Stichting Diaconia: Hoop en Hulp in Actie

Vanuit Yerevan, de hoofdstad van Armenië
Voor "Nederlandse Agenda".
Naira Gasparyan, Ph.D., universitair hoofddocent aan YSU
Engelse tekst

Հայերեն տեքստ

HOE ECHTE LIEFDADIGHEID ERUITZIET

Liefdadigheid krijgt een bijzondere betekenis wanneer we kijken naar de projecten van Stichting Diaconia in Armenië. Deze stichting, geleid door de familie Jambazian, heeft diepe wortels in zowel toewijding als medemenselijkheid. Het was deze familie die, direct na de verwoestende aardbeving in Spitak, als een van de eersten naar Armenië kwam om hun landgenoten in nood te helpen. Wat begon als een noodhulpmissie, groeide uit tot een blijvende inzet: de oprichting van Stichting Diaconia in 2001.

De keuze van de familie Jambazian om naar Armenië te komen, gedreven door de stem van hun hart en geweten, spreekt boekdelen over hun karakter. Hun betrokkenheid strekt zich uit over generaties: vandaag de dag zet hun zoon, Baruir Jambazian, met dezelfde passie en toewijding het werk van zijn ouders voort.

Tijdens onze ontmoetingen met deze inspirerende familie kregen we niet alleen de kans om te luisteren naar hun verhalen, maar ook om hun visie op de toekomst te begrijpen. Hun benadering van hulpverlening gaat verder dan het uitdelen van geld, kleding of voedsel. Voor Diaconia draait het om duurzame impact en echte verandering.

Een van hun meest indrukwekkende initiatieven is «Հույսի ավան» (het "Dorp van Hoop"), waar meerdere bedrijven zijn opgezet die werkgelegenheid bieden aan mensen uit kwetsbare gezinnen. Hier krijgen zij niet alleen een inkomen, maar ook hoop op een betere toekomst.

LEVEN IN HET “DORP VAN HOOP”

Het “Dorp van Hoop” is meer dan een woonwijk; het is een veilige haven voor de meest kwetsbare groepen in de samenleving. Hier hebben gezinnen met moeilijke leefomstandigheden een thuis gevonden, zonder tijdslimieten, waar ze met hoop en waardigheid kunnen leven. Ontworpen voor 200 kwetsbare gezinnen, biedt het dorp niet alleen onderdak, maar ook kansen om zich te ontwikkelen en een betere toekomst op te bouwen.

In het “Dorp van Hoop” worden diverse cursussen en projecten aangeboden die gericht zijn op het versterken van professionele vaardigheden. Zo zijn er toerismecursussen speciaal voor inwoners uit Artsakh en projecten die humanitaire hulp bevorderen of de landbouwontwikkeling ondersteunen. Daarnaast is er veel aandacht voor educatieve en recreatieve activiteiten, evenals initiatieven die sociaal ondernemerschap stimuleren.

Een bijzonder aspect van het werk in het dorp is de samenwerking met Nederlandse organisaties. Samen met Diaconia worden er ontwikkelings- en educatieve programma’s gerealiseerd, met speciale aandacht voor gezinnen die geëvacueerd zijn uit Artsakh/Nagorno-Karabach. Vrijwilligerswerk speelt hierin een sleutelrol. Buitenlandse vrijwilligers, waaronder veel Nederlanders, werken met kinderen en gezinnen, en omringen hen met zorg en liefde.

Ook in de gemeenschap Shoghakat zet Diaconia zich in voor ontwikkeling. Hier worden tapijtweefcursussen gegeven, waardoor deelnemers een eeuwenoude Armeense traditie leren en tegelijkertijd een ambacht ontwikkelen. Daarnaast organiseert Diaconia zomerkampen voor kinderen, waar educatie en plezier hand in hand gaan.

Een ander inspirerend initiatief is de uitwisseling van cultuur en kennis. Armeense vrijwilligers verzorgen masterclasses over de Armeense cultuur voor Nederlandse jongeren die naar Armenië zijn gekomen om te helpen. Deze samenwerking versterkt niet alleen de gemeenschappen, maar bouwt ook bruggen tussen verschillende culturen en generaties.

Het “Dorp van Hoop” is daarmee niet alleen een plek om te wonen, maar een gemeenschap waar mensen kansen krijgen, talenten ontwikkelen en elkaar inspireren.

DE HARTVERWARMENDE STEUNACTIE VAN NEDERLANDSE SCHOOLKINDEREN

Een groep Nederlandse kinderen, begeleid door de Stichting Kom over en Help—partner van Diaconia—bracht onlangs een inspirerend bezoek aan Armenië. Deze jonge ambassadeurs van naastenliefde verdienen het hoogste respect. Ze brachten maar liefst 12.500 euro mee, ingezameld met hun eigen harde werk, om leeftijdsgenoten in Armenië te ondersteunen.

Hun inspanningen gingen verder dan een eenvoudige fondsenwervingsactie. Sommigen bakten en verkochten gebak, anderen wasten auto’s, en er waren ook kinderen die bewust hun lunchgeld spaarden om bij te dragen aan dit doel. Elke actie, hoe klein ook, had een groot doel: hulp bieden aan de behoeftigen in Armenië. Het verhaal achter hun donatie is ontroerend en spreekt boekdelen over hun empathie en vastberadenheid.

Tijdens hun verblijf in Armenië investeerden deze buitengewone tieners hun tijd en energie in verschillende projecten, waarbij ze het land en zijn mensen persoonlijk leerden kennen. Armenië, dat een geschiedenis van immens lijden kent, is op weg naar een nieuw begin, en deze jonge bezoekers stonden zij aan zij met hen op dit pad.

Hun inzet getuigt van diepe empathie, een menselijke deugd die verder gaat dan alleen overleven en bijdraagt aan een zinvol en bewust leven. Het steunen van anderen, zoals deze kinderen deden, is niet alleen een daad van naastenliefde maar ook een uiting van geloof en menselijkheid.

Wat deze ervaring nog bijzonderder maakte, was de wederzijdse warmte en waardering. De Nederlandse kinderen waren diep onder de indruk van de oprechte Armeense gastvrijheid en de warme ontvangst die ze overal kregen. Dit bezoek was niet alleen een daad van hulp, maar ook een uitwisseling van vriendschap en wederzijds respect—een voorbeeld van hoe empathie bruggen kan bouwen tussen mensen en culturen.

ORGANISATIE VAN KLEINE BEDRIJVEN

Stichting Diaconia zet zich actief in om kleine ondernemingen in Armenië te ondersteunen en te versterken. Onlangs werkte de stichting samen met ervaren bakkers uit Nederland, die hun kennis en geheimen van broodproductie deelden met hun Armeense collega's. Deze samenwerking bevordert niet alleen kennisoverdracht maar versterkt ook lokale vaardigheden en gemeenschappen.

Daarnaast organiseert Diaconia regelmatig tentoonstellingen om producten van kleine bedrijven onder de aandacht te brengen. De stichting initieert ook bezoeken aan landelijke gemeenschappen in de regio's Lori en Tavush en biedt hulp in de vorm van voedsel en zaden. Met de steun van partners ontvangen boeren financiële middelen om kassen te bouwen, waarmee ze hun landbouwproductie kunnen verbeteren.

Bijzonder indrukwekkend is de bijdrage van vrouwen in de Naze naaifabriek, die warme kleding produceren voor kinderen. Hun werk draagt direct bij aan de ondersteuning van kwetsbare gezinnen.

Diaconia en haar partners richten zich ook op de ontwikkeling van nieuwe vaardigheden voor landgenoten die uit Artsakh zijn verdreven en nu in Armenië wonen. Zo zijn er diverse cursussen gestart, waaronder fotografie, toerisme en hotelmanagement, social media marketing (SMM) en grafisch ontwerp. Deze trainingen, die 4 tot 6 maanden duren, worden gegeven door toonaangevende specialisten en bieden deelnemers een solide basis voor een nieuwe start.

Met deze initiatieven toont Diaconia niet alleen een diep begrip van de behoeften van lokale gemeenschappen, maar biedt het ook een hoopvolle toekomst aan degenen die hun leven opnieuw moeten opbouwen.

SAMENVATTING - DE ECHTE WAARDE VAN MENSELIJKE HULP

Onze ontmoetingen met inspirerende personen zoals Baruir Jambazian, Nederlandse bakkers en technologen, Anna Jambazian, Naira van Geenhuizen, en kunstenares en project manager Nane Djerrahian, samen met onze bezoeken aan de productie- en trainingscentra van Diaconia en rondleidingen door Huysi Avan (het "Dorp van Hoop"), hebben tot waardevolle inzichten geleid.

Bij Diaconia draait alles om positiviteit, verspreid via warme woorden, oprechte glimlachen en concrete daden. De interactie met deze mensen raakt je diep en herinnert je aan de kracht van empathie en toewijding om het leven te verrijken. In de wereld van liefdadigheid en vrijwilligerswerk geldt: hoe meer je geeft, hoe meer je ontvangt.

De energie-uitwisseling, liefdevolle interacties en het verlangen om de kwetsbaren te ondersteunen en een baken van hoop te zijn, brengen diepe voldoening. Het besef dat je door belangeloos te dienen een goddelijke richting aan iemands lot kunt geven, inspireert en schenkt nieuwe kracht.

Deze ervaring benadrukt de essentiële waarde van menselijkheid en het belang van goede daden. Bij Diaconia is er al tientallen jaren een sterke toewijding om mensen in moeilijke tijden bij te staan, verlichting te bieden en spirituele kracht te schenken. Het is hun nobele karakter en diepgewortelde waarden die hen drijven tot deze onbaatzuchtige toewijding.

Հետաքրքրաշարժ փաստեր Նիդերլանդների մասին` Աննա Մարտիրոսյանի մատուցմամբ

 

 1. Նիդերլանդները հայտնի է իր խորհրդանշական հողմաղացներով, ավելի քան 1000, որոնք սփռված են ամբողջ երկրում:

 2. Մայրաքաղաք Ամստերդամը հայտնի է իր ջրանցքներով, որոնք կազմում են ավելի քան 100 կիլոմետր ջրային ուղիներ և ներառված են ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի համաշխարհային ժառանգության ցանկում:

 3. Նիդերլանդները գյուղատնտեսական արտադրանքի աշխարհի խոշորագույն արտահանողներից մեկն է, չնայած որ ունի համեմատաբար փոքր հողատարածք:

 4  Երկրում ավելի շատ հեծանիվ🚴 կա, քան մարդ՝ մոտ 23 միլիոն հեծանիվ🤣😂՝ մոտ 17 միլիոն բնակչության համար:

 5. Հոլանդացիներն աշխարհի ամենաբարձրահասակներից են🕺, որոնց միջին հասակը կազմում է մոտ 6 ֆուտ (183 սմ):

 6. Նիդեռլանդներում է գտնվում Keukenhof-ը՝ աշխարհի ամենամեծ ծաղկի այգին, որտեղ ամեն գարուն ծաղկում են միլիոնավոր կակաչներ:

 7. Հոլանդացիները հայտնի են իրենց պանրով և երկրում կան մի քանի խորհրդանշական պանրի շուկաներ, ինչպիսիք են Ալկմարի և Գաուդայի շուկաները:

 8. Նիդերլանդները կայունության և վերականգնվող էներգիայի ոլորտում աշխարհի առաջատարներից մեկն է՝ զգալի ներդրումներով հողմային էներգիայի ոլորտում:

 9. Նիդեռլանդների թագավորական ընտանիքը Եվրոպայում ամենասիրվածներից է, իսկ թագավոր Վիլեմ-Ալեքսանդր թագավորը հայտնի է իր երկրային և մարդամոտ բնավորությամբ:

 10. Նիդերլանդները չունի պաշտոնական մայրաքաղաք, չնայած Ամստերդամը ամենահայտնին է և ծառայում է որպես երկրի մշակութային կենտրոն:

 11. Երկիրն ունի տպավորիչ թվով արվեստի թանգարաններ, այդ թվում՝ Վան Գոգի թանգարանը, Ռայքսթանգարանը և Աննա Ֆրանկի տունը։

 12. Հոլանդերենը սերտորեն կապված է գերմաներենի և անգլերենի հետ, ինչը այն դարձնում է անգլիախոսների սովորելու ամենահեշտ լեզուներից մեկը:

 13. Նիդերլանդները աշխարհի ամենահզոր անձնագիր ունեցող երկրների ցանկում է և շատ խիստ են պայմանները' այն ձեռք բերելու համար։ 

 14. Նիդերլանդներում գործում է աշխարհում առաջին ժամանակակից քաղաքային հասարակական տրանսպորտի ցանցը, որը հիմնադրվել է Ամստերդամում, 1875 թվականին:

 15 Երկիրը հայտնի է նաև իր առանձնահատուկ փայտե կոշիկներով,  որոնք այսօր էլ կրում են որոշ գյուղական վայրերում:

Այսքանը, շարունակելի..

Եթե հիշում եք դեռ 2021թ «Նիդ.օրագիրը» հանդես եկավ «Նիդերլանդները՝ Աննա Մարտիրոսյանի Մեկ տարվա հեռավորությունից» հոդվածաշարով: Արդեն անցել է երեք տարի ու այս կարճ ժամանակաշրջանում Աննան հասցրեց ոչ միայն բալիկ ունենալ, այլ նաև ինտեգրվել Նիդերլանդներին, գերազանց սովորել լեզուն ու ստանալ Նիդերլանդների քաղաքացիություն, որի առիթով էլ մեր ջերմ շնորհավորանքներն ենք հղում:

Մանրամասներին ծանոթանալ մեր այս հղումներից

Նիդերլանդական Օրագիր: Նիդերլանդները՝ Աննա Մարտիրոսյանի Մեկ տարվա հեռավորությունից

Մաս 2

Մաս 3

Մաս 4

Մաս 5

80 տարի անց պարզվել է երեք հայ զինվորների ինքնությունը, որոնք երկար տարիներ անանուն թաղված են եղել Նիդերլանդներում

 

80 տարի անց պարզվել է երեք հայ զինվորների ինքնությունը, որոնք երկար տարիներ անանուն թաղված են եղել Նիդերլանդներում` Լեզդենի խորհրդային փառքի դաշտում։ Այս տեղեկությունը արդեն հայտնվել է նրանց հարազատներին։

Հարազատների համար իրենց ընտանիքի անհայտ կորած անդամին տասնամյակներ տեւած սպասումը վերջապես ավարտվեց, դժվար է որոշել, թե որ զգացումն է ավելի շատ տիրում նրանց՝ տխրությո՞ւնը, թե՞ թեթեւացումը։ Բայց դա նաև նշանակում էր հույսի վերջ, որ նա վերապրել է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմը:

«Ինձ և ընտանիքիս համար չափազանց կարևոր է, որ մենք իմացանք, թե ինչ է կատարվել պապիս հետ և որտեղ է նա թաղված»,- ասում է զինվորներից մեկի թոռը՝ Ռուբեն Մելքոնյանը։ Դեկտեմբերի սկզբին նա և իր կինը կայցելեն իրենց պապի գերեզմանը՝ «Խորհրդային փառքի դաշտ» հիմնադրամի հրավերով:

Այս զինվորների հարազատների հաջող որոնումը հետաքննող լրագրող Յորիս Վերստեյգի երկար տարիների հետաքննության արդյունքն էր Նիդերլանդներում պատերազմի ժամանակ տեղակայված հայկական Վերմախտի գումարտակի վերաբերյալ: Վերստեյգը նաև հայտնաբերել է, որ բացահայտված զինվորներից մեկը հայ չէ, այլ բելառուսից և Ուկրաինայից եկած հրեա, ով ներկայացել է որպես հայ։

Զինվորները  դիմադրության խմբից էին: Յոթ տղամարդ փորձել էր նավարկել դեպի Նիդերլանդների ազատագրված մասը՝ համոզելու դաշնակիցներին մասնակցելու գերմանացիների դեմ ծրագրված ապստամբությանը, բայց նրանք բռնվեցին, դատապարտվեցին մահվան և գնդակահարվեցին Միդդելհարնիսի նավահանգստում 1944 թվականի դեկտեմբերի 9-ին:

Զինվորներն ի սկզբանե եղել են Կարմիր բանակի կազմում։ Գերվելուց հետո նրանք դարձան ապամարդկայնացման և իրավունքների պակասի զոհ (մոտ 5,7 միլիոն խորհրդային գերեվարված զինվորներից մոտ 3 միլիոնը մահացել են գերմանական ճամբարներում): Նրանց հնարավորություն է տրվել փրկել իրենց կյանքը՝ կրելով գերմանական համազգեստ։

Ահա թե ինչպես են հազարավոր խորհրդային զինվորներ հայտնվել Նիդերլանդներում. Այնտեղ նրանք պետք է հսկեին ափը՝ ծառայելով գերմանական Վերմախտին, բայց շատերն ամեն ինչ արեցին գերմանացիներին հնարավորինս սաբոտաժի ենթարկելու համար։

Պատերազմից հետո Միդելհարնիսում մահապատժի ենթարկված յոթ տղամարդիկ վերահուղարկավորված են Լեզդենում գտնվող խորհրդային փառքի դաշտում: Սովետական ​​«Փառքի դաշտ» հիմնադրամը վառ է պահում նրանց հիշատակը։

Դիմադրության շարժման հայ ռազմագերիներին նվիրված հուշաքար է տեղադրված նաև Միդելհարնիսում ու մեկ անգամ չէ, որ «Նիդերլանդական օրագիրը» այս առիթով FAON: Federation of Armenian Organisations in The Netherlands-ի Դիմադրության շարժման հայ ռազմագերիներին նվիրված հիշատակի միջոցառման ուղիղ ռեպորտաժ է վարել:

Նկարում` Զինվոր Ռուբեն Մելքոնյանը (մեջտեղում)

Հարգանքի տուրք Նիդերլանդներում ֆաշիստների կողմից գնդակահարված հայ զինվորների Հուշարձանին - Նիդերլանդական Օրագիր — ЖЖ

Տվյալները`​​«Փառքի դաշտ» հիմնադրամի sovjet-ereveld.nl կայքից

Սուրբ Պատարագի և կիսասարկավագների ձեռնադրման արարողություն Մաաստրիխտում

Կիրակի՝ 2024թ դեկտեմբեր 8-ը  Մաաստրիխտի Սուրբ Կարապետ եկեղեցի այցելած մարդկանց հիշողության մեջ երկար կմնա: Հովվական առաքելությամբ կրկին  Մաաստրիխտ էր այցելել Արևմտյան Եվրոպայի Հայրապետական Պատվիրակ Գերաշնորհ Տ. Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամյանը: Նրա իսկ հանդիսապետությամբ տեղի հոգևոր հովիվ Տ․ Աստվածատուր  քահանա Սարգսյանի ձեռամբ մատուցվեց Սուրբ և Անմահ Պատարագ։ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնից բերված նորօրհնեալ սուրբ Մյուռոնով կատարվեց ջրօրհնեքի կարգ։ 

Օրը յուրահատուկ էր Սուրբ Կարապետ եկեղեցու խորանի սպասավորներ՝ Հովհաննես և Նարեկ Կարապետյանների, Մուրադ Սարգսյանի համար: Պատարագի ավարտին Սրբազան Հայրը` Գերաշնորհ Տ. Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամյանը նրանց  ձեռնադրեց կիսասարկավագներ։ Պատարագի ու կիսասարկավագների ձեռնադրման այս գեղեցիկ արարողությանը իր ներկայաությամբ պատվեց  Նիդերլանդների Թագավորությունում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Ն.Գ. Վիկտոր Բիյագովը: Արարողակարգին ներկա էր Մաաստրիխտի Սուրբ Սերվատիուս Բազիլիկայի Դեկան Ջոն Դայուզենբերգը։

Տոնական օրվա ջերմ մթնոլորտը շարունակվեց Մաաստրիխտի Անի Հայ Համայնքի սրահում, որտեղ Տիկնանց միությունը կազմակերպել էր համեղ հյուրասիրություն։

Լևոն ՍԱՐԳԻՍ
(Նիդ.օրագրի համար)

Մեր ստեղծագործողները` Լաուրա Հովհաննիսյան

Լույսը շոշափում է ծառերի մեջ թաքնված շունչը՝ արթնացնելով աննկատ գեղեցկությունը, որը խոսում է միայն լռության մեջ։ Այս տեսարանը մի կոչ է՝ տեսնել այն, ինչ սովորաբար վրիպում  է մեր աչքերից՝ պարզ, խաղաղ, միշտ ներկա մեր առջև։ Անկախ նրանից, թե որտեղ ենք մենք այս աշխարհում, այսպիսի լույսն ու խաղաղությունը մեզ հիշեցնում են, որ գեղեցկությունը գտնելու համար պետք է պարզապես նայել՝ ոչ թե փնտրելու, այլ զգալու համար։Լաուրա Հովհաննիսյանը լուսանկարիչ և վիդեոնկարիչ է, ով մեկ տարի է, ինչ բնակվում է Նիդերլանդների Հաագա քաղաքում։ Աշխատելով երեք տարի որպես լուսանկարիչ Հայաստանում՝ նա բազմազան նախագծերում  ձեռք է բերել փորձ ՝ մշակութային, ընտանեկան ու բիզնես ոլորտներում։ Այժմ Հագայում Լաուրան շարունակելու է իր գործունեությունը՝ ստեղծելով լուսանկարներ և տեսանյութեր, որոնք ոչ միայն գեղեցիկ են, այլև հուզական ու խորքային։

Laura Hovhannisyan: Photographer and Videographer in the Netherlands

The light touches the hidden breath of the trees, awakening the unnoticed beauty that speaks only in silence. This scene is a call to see what often escapes our eyes—simple, peaceful, ever-present. No matter where we are in the world, such light and tranquility remind us that to find beauty, we must simply look—not to seek but to feel.

Laura Hovhannisyan is a photographer and videographer who has been living in The Hague, Netherlands, for a year. With three years of experience working as a photographer in Armenia, she has gained expertise in diverse projects, including cultural, family, and business fields. Now in The Hague, Laura continues her work, creating photographs and videos that are not only visually stunning but also emotional and profound.