Սուրբ Գրիգոր Նարեկացու հուշաքարը՝ Ամստերդամում

16.07.2025./Նիդ.օրագիր

Ամստերդամ – Սուրբ Գրիգոր Նարեկացու հուշատախտակը վերջերս տեղադրվեց Ամստերդամի Սուրբ Նիկողայոս տաճարում, ինչը հպարտության ու հավատքի զգացում է պարգևում Նիդերլանդների հայ համայնքին:

Հիմնադրված Սուրբ Գրիգոր Նարեկացի Ամստերդամ Հիմնադրամի և Համահայկական աշխարհագրական ընկերության կողմից՝ արձանը հանդիսավորությամբ բացվեց մայիսի 10-ին՝ հավատավոր հայերի և հյուրերի մասնակցությամբ։

Տեղադրման գաղափարը առաջացել է տարիներ շարունակ Նիդերլանդներում բնակվող հայերի շրջանում՝ մեծն մտածողի, բանաստեղծի ու եկեղեցական երգահան Նարեկացու հիշատակը եվրոպական մշակութային տարածքում առավել տեսանելի դարձնելու նպատակով։

Նշենք, որ այժմ հնարավոր է մոմ վառել Սուրբ Գրիգոր Նարեկացու արձանի մոտ, որն ամփոփված է տաճարի բակում՝ դառնալով աղոթքի և հույսի նոր անկյուն Ամստերդամի սրտում։

Համայնքի ներկայացուցիչները ընդգծում են, որ արձանի առկայությունը խթանում է հայ հոգևոր ժառանգության ճանաչումը և նոր սերունդներին մոտեցնում իրենց պատմության ու հավատքի արմատներին։

Բրյուսելյան եռակողմ հանդիպում. քաղաքական ենթատեքստ

 

14.07.2025թ./Բրյուսել/ Նիդ.օրագիր

Բրյուսելում մեկնարկել է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի, Եվրոպական խորհրդի նախագահ Անտոնիու Կոշտայի և Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենի եռակողմ հանդիպումը:

Այս հանդիպումը տեղի է ունենում ԵՄ և Հայաստանի հարաբերությունների նոր ինտենսիվ փուլում, երբ Երևանն ակնհայտորեն փորձում է խորացնել եվրոպական ինտեգրացիայի ուղղությամբ քայլերը՝ դիվերսիֆիկացնելով անվտանգության և զարգացման գործընկերները։

Եռակողմ հանդիպումը կարևոր է մի քանի ենթատեքստային պատճառներով՝

Անվտանգություն՝ առանց Ռուսաստանի մասնակցության

Հանդիպման հիմնական առանցքներից է տարածաշրջանային անվտանգության օրակարգը, որը քննարկվում է ԵՄ բարձրագույն ղեկավարության հետ՝ առանց ռուսական կողմի մասնակցության, ինչը ցույց է տալիս Երևանի և Բրյուսելի համագործակցության որակական աճ։

ԵՄ տնտեսական աջակցություն և նոր ծրագրեր

Կա սպասում, որ Բրյուսելը կհայտարարի Հայաստանին տրամադրվող լրացուցիչ ֆինանսական և տեխնիկական աջակցության ծրագրերի մասին՝ ենթակառուցվածքներում, էներգետիկ անկախացման հարցերում և սահմանների կառավարման կարողությունների բարձրացման ուղղությամբ։

Սահմանային համաձայնագրերի գործընթացի քաղաքական երանգներ

Բրյուսելյան քննարկումներում կարևոր տեղ է զբաղեցնում Հայաստան-Ադրբեջան սահմանային գործընթացների և խաղաղության համաձայնագրի թեման, որտեղ ԵՄ-ն փորձում է պահպանել միջնորդի իր դերակատարումը՝ հատկապես ռուսական ազդեցության թուլացման և ԱՄՆ-ի նախաձեռնությունների հետ զուգահեռ։

Եվրոպայի նոր հովանավորի ընկալումը Հայաստանի ներքաղաքական դաշտում

Վարչապետ Փաշինյանի մասնակցությունը այս ձևաչափին ներքաղաքական համատեքստում կարող է ներկայացվել որպես եվրոպական հովանավորչության ամրապնդման քայլ՝ ընդդիմության կողմից որակվելով որպես «Արևմուտքի կողմնացույցի վերջնական ընտրություն», իսկ իշխանության կողմից՝ որպես «ազգային ինքնիշխանության ապահովման մեխանիզմ»։

Եթե Աթաթուրքը խաբեց Լենինին, ապա ով է Պուտինը, որին չպետք է խաբեր Ալիևը

 

Ռուսաստանը կորցնում է Հարավային Կովկասը

13.07.2025/Նիդ.օրագիր

Հարավային Կովկասում տեղի ունեցող զարգացումները ցույց են տալիս, որ Ռուսաստանը աստիճանաբար կորցնում է իր ազդեցությունը տարածաշրջանում։ Արցախյան հարցում Մոսկվան հավատում էր, որ Թուրքիայի հետ համագործակցելով և Ադրբեջանին աջակցություն ցուցաբերելով՝ կարող է վերականգնել իր դիրքերը, վերահսկել Հայաստանը և դարձնել Ադրբեջանը իր հուսալի գործընկերը։ Սակայն այս հաշվարկները կրկին անհիմն դուրս եկան։

Ադրբեջանը Արցախի նկատմամբ վերահսկողություն հաստատելուց հետո սկսել է վարել բացահայտ հակառուսական քաղաքականություն։ Վերջին իրադարձությունները դրա ցայտուն օրինակներն են։ Բաքուն խորացնում է ռազմական համագործակցությունը Թուրքիայի և Պակիստանի հետ, ակտիվացնում կապերը ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների հետ՝ մի գործընթաց, որը հարվածում է Ռուսաստանի՝ տարածաշրջանում պահած պատմական ազդեցությանը։

Պատմության մեջ սա նոր երևույթ չէ։ 1920-ականներին, երբ Օսմանյան կայսրությունը պարտվեց Առաջին համաշխարհային պատերազմում և գտնվում էր փլուզման եզրին, Թուրքիայի առաջնորդ Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքը դիմեց բոլշևիկյան Ռուսաստանին՝ խոստանալով, որ Թուրքիայի ազգային ազատագրական պայքարին օգնության դիմաց երկիրը կդառնա կոմունիստական կամ գոնե կլինի Ռուսաստանի լիակատար դաշնակիցը։ Լենինը հավատաց այս խոստմանը՝ տրամադրելով Աթաթուրքին ոսկու մեծ պաշարներ և հսկայական ռազմական օգնություն։ Սակայն, երբ Աթաթուրքը ամրապնդեց իր իշխանությունը և վերջնականապես կայացրեց Թուրքիայի անկախությունը, հրաժարվեց իր տված խոստումներից։ Նա կառուցեց աշխարհիկ, անկախ, ազգային պետություն՝ հեռու բոլշևիկյան գաղափարախոսությունից և վերահսկողությունից։

Այսօր նույն գործընթացը կրկնվում է այլ դերակատարներով։ Ալիևը, օգտվելով Ռուսաստանի ռազմաքաղաքական շահերից Արցախում, ամրապնդեց իր իշխանությունը, լուծեց պատմական հարցերը, իսկ այժմ քայլ առ քայլ հեռանում է Ռուսաստանի ազդեցության գոտուց՝ խորացնելով կապերը Թուրքիայի հետ և հստակ ուղերձ հղելով՝ Ադրբեջանը չի պատրաստվում մնալ Մոսկվայի շահերի ուղեծրում։ Պուտինը խաբված է։

Պատմական օրինաչափությունն ակնհայտ է. եթե Աթաթուրքը կարողացավ խաբել Լենինին՝ այն Լենինին, որը կործանեց կայսրություն և վերաձևեց աշխարհի քաղաքական քարտեզը, ապա ինչո՞ւ պետք է Ալիևը չկարողանար խաբել Պուտինին, որի արտաքին քաղաքականության ռազմավարական սխալները վերջին տարիներին բազմիցս տեսանելի են դարձել։

Այս գործընթացը Հայաստանի համար ևս մեկ ցավալի դաս է։ Արևելքում և Կովկասում հավերժական բարեկամներ չկան։ Կան միայն ազգային և ռազմավարական շահեր, և պետությունները միշտ էլ առաջնորդվում են դրանցով՝ փոխելով իր դաշնակիցներին, խոստումները և նույնիսկ գաղափարախոսությունը, եթե դա պահանջում է իրենց գոյությունն ու հզորացումը։

Ռուսաստանը Հարավային Կովկասում կրկնում է իր իսկ պատմական սխալները, սակայն պատմությունը միշտ հիշեցնում է, որ դասերը անտեսողները կրկին վճարում են նույն գինը՝ ազդեցության, վստահության և ժամանակի կորուստ։

Hay Azian

Նիդերլանդական օրագիր

Մշակութային հուլիսը

 

Սուրբ Թարգմանչաց տոն – ուխտագնացություն Օշական, Մեսրոպ Մաշտոցի հիշատակին

Այսօր՝ հուլիսի 12-ին, Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցին նշում է Սուրբ Թարգմանչաց վարդապետաց՝ Սահակ Պարթևի և Մեսրոպ Մաշտոցի հիշատակության տոնը։

Սա հայ ժողովրդի համար բացառիկ նշանակության օր է, քանի որ մեր ազգային ինքնության, գրի, լեզվի և դպրության հիմքն է դրվել հենց այս երկու մեծագույն հայրերի շնորհիվ։

✨ Սահակ Պարթև և Մեսրոպ Մաշտոց – հավատքի և դպրության հիմնադիրները

Սահակ Պարթևը (354–439 թթ.) հայոց կաթողիկոս էր, աստվածաբան, հմուտ թարգմանիչ և Մեսրոպ Մաշտոցի գլխավոր աջակիցը հայ գրերի ստեղծման և կրթության կազմակերպման գործում։

Մեսրոպ Մաշտոցը (361–440 թթ.) ստեղծեց հայոց այբուբենը 405 թ․, որը դարձավ ազգային գոյատևման ու հոգևոր անկախության խարիսխ։ Նրա և Սահակ Պարթևի ջանքերով թարգմանվեց Սուրբ Գիրքը, հիմնվեցին դպրոցներ և սկսվեց Թարգմանչաց դարաշրջանը՝ հայ գրականության ոսկեդարը։

🏰 Օշական – ուխտավայր հայ դպրության նվիրյալների համար

Օշական գյուղում՝ Արագածոտնի մարզում, գտնվում է Մեսրոպ Մաշտոցի գերեզմանը։ 1875-1879 թթ. կառուցվել է Սուրբ Մեսրոպ Մաշտոց եկեղեցին, որն այսօր հայ ժողովրդի մեծագույն ուխտավայրերից է։

Սուրբ Թարգմանչաց տոնի օրը՝ Օշականի ուղտի ընթացքում, այստեղ կատարվում է տոնական Սուրբ Պատարագ, մատուցվում են աղոթքներ, օրհնության կարգեր ուսուցիչների և աշակերտների համար։ Հարյուրավոր հավատացյալներ ուխտագնացություն են կատարում՝ շնորհակալություն հայտնելու հայ գրերի ստեղծչին և լուսավորության նահապետներին։

💡 Տոնի խորքային պատգամը

Սուրբ Թարգմանչաց տոնը մեզ հիշեցնում է, որ

 «Խոսքն է լոյս և գիրն է ազգի անմահություն»։

Հայոց այբուբենը ստեղծվեց նախ և առաջ Աստվածաշունչը թարգմանելու համար՝ մեր հոգևոր կյանքի լուսավորության և ազգային ինքնության պահպանման նպատակով։

📅 Այս տարվա Օշականի ուխտ

2025 թվականին Օշականի ուղտը համընկել է հուլիսի 12-ին, և Մեսրոպ Մաշտոցի Սուրբ Գերեզմանի եկեղեցին հյուրընկալել է հարյուրավոր ուխտավորների Հայաստանի տարբեր մարզերից և Սփյուռքից։

🔔 Եզրափակիչ պատգամ

Այս տոնը յուրաքանչյուր հայի համար վերադարձ է արմատներին, հավատքին և գրի սրբությանը։ Մեսրոպ Մաշտոցի և Սահակ Պարթևի գործն այսօր էլ հուշում է՝ լեզուն, գրականությունը և հավատքը միասին են պահում ազգի հոգևոր ուժն ու հարատևումը։

✍️ Հոդվածը պատրաստեց՝  Hay  Azian֊ը

-֊֊֊֊

ԳԾԱՆԿԱՐԸ՝  Levon Lachikyan ( Լեւոն Լաճիկեանի)

Շնորհավորանք Ինգա Դրոստին

Այսօր իր ծննդյան տարեդարձն է նշում մեր սիրելի Ինգա Դրոստը՝ Հաագայի Աբովյան մշակութային միության ակտիվ անդամը և FAON կազմակերպության քարտուղարը։ Իր նվիրումով և հետևողականությամբ նա մեծապես նպաստում է հայկական շահերի պաշտպանությանը Նիդերլանդներում՝ միշտ գործելով ազնվությամբ, պատասխանատվությամբ և մեր համայնքի հանդեպ անկեղծ սիրով։

Նիդերլանդական օրագիրը ջերմորեն շնորհավորում է Ինգա Դրոստին նրա ծննդյան օրվա առթիվ՝ մաղթելով առողջություն, հոգու խաղաղություն, ուժ, եռանդ և շարունակական հաջողություններ նրա կարևոր ու հայրենանվեր գործունեության մեջ։ Թող նրա կյանքն ուղեկցվի մարդկանց բարությամբ, սիրով և գնահատանքով, ինչին ինքը լիարժեք արժանի է։

Ծնունդդ շնորհավոր, Ինգա՛, մեր համայնքի հպարտություն։

Embassy of the Netherlands in Armenia 

⛪ Նիդերլանդների Թագավորության դեսպան Մարիկե Մոնրոյ-Վինթերը hանդիպեց Նելե Յակոբսին և Ռաուլ Սպրոնկենին՝ Մաաստրիխտի Սուրբ Սերվատիոսի բազիլիկից։ Նրանց այցը Հայաստան նպատակ ունի ուսումնասիրելու Մաաստրիխտ քաղաքի հովանավոր սրբի՝ Սուրբ Սերվատիոսի ժառանգությունը։ Ըստ պատմական աղբյուրների՝ նա 4-րդ դարի հայ հոգևորական է, որը զբաղվել է քրիստոնեության տարածմամբ և հիմնել առաջին եկեղեցին ներկայիս Նիդերլանդների տարածքում։ Հանդիպման ընթացքում ներկայացվեց նաև ուխտագնացության հատուկ դրոշը, որը Մաաստրիխտում հանդիսավոր պարզում են 7 տարին մեկ անգամ։

⛪ The Ambassador of the Kingdom of the Netherlands, Marieke Monroy-Winter, met with Nele Jacobs and Raoul Spronken from the Basilica of Saint Servatius in Maastricht. Their visit to Armenia aims to explore the legacy of Saint Servatius, the patron saint of the city. According to historical sources, Saint Servatius was a 4th-century Armenian cleric who played a key role in spreading Christianity and is believed to have established the first church in what is now the territory of the Netherlands. During the meeting, a special pilgrimage banner was also presented—an artifact that is ceremonially displayed in Maastricht once every seven years.

📸 Basilica of Saint Servatius in Maastricht. Source: Wikimedia

Հուլիսի 15-ից մինչև 18-ը Ամստերդամի սրտում՝ Կրոմ Բոմսլոտ 22 հասցեում  կկայանա ժամանակակից հայկական արվեստին նվիրված հերթական ցուցահանդեսը։ Ցուցահանդեսը միավորում է տարբեր սերունդների և ոճերի հայ արվեստագետների ստեղծագործությունները՝ ներկայացնելով ժամանակակից հայ արվեստի բազմազանությունը, նոր խոսքը և ազգային ինքնության ժամանակակից արտահայտումները։

Ցուցահանդեսը բաց է բոլոր այցելուների համար։ Սա հիանալի հնարավորություն է ծանոթանալու հայկական ժամանակակից արվեստի նոր միտումներին, հանդիպելու արվեստագետների հետ և բացահայտելու հայկական մշակույթի նոր շերտեր։

Բոլոր արվեստասերներն ու հետաքրքրված անձինք հրավիրված են։ Մի կորցրեք այս բացառիկ հնարավորություն։

Օքսֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր Թեո Մարտեն վան Լինտն ու Բոլոնիայի համալսարանի դոցենտ Աննա Սիրինյանը պարգևատրվեցին Մովսես Խորենացու մեդալով

Այսօր Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը ընդունեց Օքսֆորդի համալսարանի պրոֆեսոր Թեո Մարտեն վան Լինտին և Բոլոնիայի համալսարանի դոցենտ Աննա Սիրինյանին: Նախագահը նրանց շնորհեց Մովսես Խորենացու մեդալ՝ հայագիտության զարգացման գործում ունեցած նշանակալի ավանդի համար։

«Ձեր երկար տարիների աշխատանքը հիացմունք է առաջացնում։ Ձեր գիտական գործունեությամբ դուք աշխարհին եք ներկայացրել հայ լեզուն, գրականությունը, մշակույթն ու պատմությունը։ Ձեր աշխատանքը մեզ համար նույնպես մեծ արժեք ունի, և ես ձեզ քաջալերում եմ շարունակել այս գործն ակտիվորեն», – ընդգծեց Հանրապետության նախագահը։

Պրոֆեսոր Թեո վան Լինտը նաև Ամստերդամի Սբ. Գրիգոր Նարեկացի հիմնադրամի կառավարման խորհրդի անդամ է և այդ կարգավիճակով անմիջականորեն մասնակցում է հիմնադրամի բոլոր ծրագրերին։

Հպարտությամբ և երախտագիտությամբ շնորհավորում ենք մեր բարձրարժեք գործընկերոջը՝ պրոֆեսոր Թեո վան Լինտին, և դոցենտ Աննա Սիրինյանին՝ այս կարևորագույն պետական պարգևի արժանանալու առիթով։

ՏԱՏ ՈՒ ԹՈՌԱՆ ԱՐՁԱՆ ՀՈԼԱՆԴԻԱՅՈՒՄ

13.07.2025/Դուսբուրխ/Sweta Abrahamian 

Այսօր իմ լավ բարեկամներ Ռենեի ու Մարիայի հետ եղանք Դուսբուրխ գողտրիկ քաղաքում (քաղաքի կարգավիճակ է ստացել 1237 թվին և այժմ ունի 11000֊ից քիչ ավելի բնակչություն)։

 Քաղաքի շատ հին փողոցներում հիանում էի նորի հետ ներդաշնակ կառույցներին, երբ հանդիպեցի տատիկի ու թոռնիկի արձանին։ Ինձ թվում էր, թե մեր տատիկ֊թոռնիկնե'րն ունեն ամենաջերմ, ամենասիրելի, ամենաամուր կապվածությունն ու հարաբերությունները։ Մենք Հայաստանում ունե՞նք այսպիսի թեմայով արձան🤔

 Փաստորեն՝ Հոլանդիայում շատ վաղուց կա։🥰

«Ոսկե ծիրան»-ը բացեց դռները համաշխարհային կինոյի առաջատարների համար

13.07.2025/Երևան/Նիդ.օրագիր

Երևանում մեկնարկեց 22-րդ միջազգային կինոփառատոնը

Հուլիսի 13-ին մեկնարկեց «Ոսկե ծիրան» Երևանի 22-րդ միջազգային կինոփառատոնը, որը կինոյի աշխարհի ուշադրությունը կրկին սևեռեց Հայաստան: Տոնն այս տարի կտևի մինչև հուլիսի 20-ը՝ ներկայացնելով մրցութային և արտամրցութային ֆիլմեր աշխարհի ավելի քան 30 երկրներից, ինչպես նաև ստեղծագործություններ Կաննի, Բեռլինի և այլ հեղինակավոր փառատոներից։

Փառատոնի հանդիսավոր բացմանը Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը ողջունեց հյուրերին՝ ընդգծելով միջոցառման կարևորությունը քաղաքի և երկրի մշակութային կյանքի համար։ «Ողջունում եմ բոլորիդ Երևանում՝ քաղաքում, որտեղ մշակույթը շարունակաբար ապրում և զարգանում է։ Այս փառատոնը դարձել է հարթակ՝ աշխարհի տարբեր մշակութային դպրոցների ներկայացուցիչների համար, միավորելով բոլորին կինոյի հանդեպ սիրով և միջազգային փորձով», – նշեց քաղաքապետը։

ՀՀ ԿԳՄՍ նախարար Ժաննա Անդրեասյանն իր խոսքում կարևորեց հատկապես փառատոնի բացման՝ Կինոյի տանն անցկացվելու հանգամանքը։ ««Ոսկե ծիրան»-ը դարձել է մեր կյանքի անբաժանելի մասը։ Այն մեր այցեքարտն է աշխարհին ներկայացնելու համար, և այն աշխատանքը, որ արվել է թիմի կողմից, այսօր փառատոնը միջազգային հարթակներում ճանաչելի է դարձրել», – ասաց նախարարը։

Փառատոնի հիմնադիր և նախագահ Հարություն Խաչատրյանն իր ելույթում հարգանքի տուրք մատուցեց վերջերս մահացած հայ կինոգործիչներին, իսկ բացման ազդարարման համար բեմ հրավիրեց մյուս համահիմնադիրներին՝ Սուսաննա Հարությունյանին և Միքայել Ստամբոլցյանին։

Այս տարվա բացման ֆիլմն էր իրանցի ռեժիսոր Ջաֆար Փանահիի «Մի պարզ պատահար»-ը, որը մայիսին Կաննում արժանացել է «Ոսկե արմավենու ճյուղ»-ին։ Փանահին, ով նախորդ տարի արժանացել էր «Փարաջանովյան թալեր»-ի, այս անգամ այդ պատվավոր մրցանակը հանձեց իրանցի լեգենդար ռեժիսոր Ամիր Նադերիին։ Վերջինս իր հերթին մրցանակը նվիրեց Իրանի երիտասարդ կինոռեժիսորներին՝ մաղթելով, որ նրանք ևս կարողանան ճանապարհ հարթել Փանահիի պես։

«Երբ ուսանող էի, տեսա Նադերիին, ով ինքն իր ձեռքով մաքրում էր կինոթատրոնի ապակիները՝ իր ֆիլմի պաստառները փակցնելու համար։ Այդ օրվանից հասկացա, որ եթե ուզում ես ֆիլմ նկարել, պետք է ուշադրություն դարձնես յուրաքանչյուր մանրուքի և ինքդ զբաղվես ամեն ինչով», – ասաց Փանահին՝ ներկայացնելով իր նվիրական հուշը:

Բացման արարողությունն ավարտվեց իրանցի կինոգործիչների ջերմ գրկախառնությամբ՝ խորհրդանշելով կինոյի միավորող ուժը սահմաններից դուրս։

«Ոսկե ծիրան»-ը կշարունակվի ամբողջ շաբաթ՝ հայկական հանրությանը նվիրելով համաշխարհային կինոյի լավագույն նորությունները և ստեղծելով ստեղծագործական շփումների ու զարգացման կարևոր հարթակ։

Երեկոյան Երևանն այսօր

Տեսաերիզը` Աիդա Կնյազյան

Հղիությունը և ծննդաբերությունը Նիդերլանդներում

10.07.2025/Anna Martirosyan /Նիդ.օրագիր
1. Հղիության վերահսկում
Հղիության առաջին ստուգում իրականացվում է ընտանեկան բժշկի (huisart) մոտ։
Հղիությունը վերահսկում է հիմնականում մանկաբարձը (verloskundige), ոչ թե գինեկոլոգը:
Եթե հղիությունը համարվում է բարձր ռիսկային, ուղարկում են գինեկոլոգի մոտ։
Ուլտրաձայնային ստուգումներ՝ հիմնականում 2 անգամ՝ 10 և 20 շաբաթում:
Առողջապահական ապահովագրությունը ամբողջությամբ կամ մասամբ ծածկում է հղիության ստուգումները:
2. Ծննդաբերության այլընտրանքներ.
Որքան զավեշտալի թվա, Նիդերլանդներում տանը ծննդաբերելը լայնորեն ընդունված և օրինական է, եթե հղիությունը ընթացել է առանց բարդությունների:
Հիվանդանոցում ծննդաբերությունը սովորաբար իրականացվում է մանկաբարձի օգնությամբ, ոչ անպայման բժշկի հսկողությամբ։
Բնական ծննդաբերությունը խիստ խրախուսվում է, իսկ ցավազրկումը (օրինակ՝ էպիդուրալ) հնարավոր է, բայց ոչ պարտադիր։
Եթե հղին ցանկանում էպիդուրալ, պետք է ծննդաբերի հիվանդանոցում, բժշկի հսկողությամբ։
Այստեղ կեսարյան գործողությունը անում են միայն խիստ ծայրահեղ դեպքերում։
3. Ծննդաբերությունից հետո
Kraamzorg (ծննդյան խնամք)՝ ծննդաբերությունից հետո առաջին շաբաթվա ընթացքում տուն է գալիս հատուկ խնամող անձնակազմը։
Օգնում է խնամել մորը և նորածնին։
Տրամադրում է խորհրդատվություն, խնամք, գործնական աջակցություն։
Kraamzorg-ը մասնակի կամ ամբողջությամբ ֆինանսավորվում է ապահովագրության կողմից։
4. Ապահովագրություն
Հիմնական բժշկական ապահովագրությունը պարտադիր է բոլորի համար։
Հղիության և ծննդաբերության հետ կապված ծախսերը հիմնականում ծածկվում են ապահովագրությամբ։
Հիվանդանոցային ծննդաբերությունը՝ եթե չունի բժշկական ցուցում, կարող է պահանջել համավճար։
5. Ծննդյան արձակուրդ
Կինը ստանում է առնվազն 16 շաբաթ մայրության արձակուրդ, եթե աշխատող է։ 4-6 շաբաթ՝ ծննդաբերությունից առաջ, մնացածը՝ ծննդաբերությունից հետո։
Հայրը ստանում է 1 շաբաթ վճարովի արձակուրդ + լրացուցիչ 5 շաբաթ՝ եթե աշխատում է Նիդերլանդներում։
Նիդերլանդներում հղիության գործընթացը բաժանվում է մի քանի փուլերի՝ հստակ կազմակերպված առողջապահական համակարգի միջոցով։
1. Հղիության հաստատում
Ընտանեկան բժշկի (huisarts)՝ հաստատվում է հղիությունը:
Որպես կանոն՝ կատարվում է միզամուղի թեստ կամ արյան անալիզ։
Բժիշկը հղում է տալիս մանկաբարձին (verloskundige), ում մոտ պետք է հղի կինը սկսի իր այցելությունները։
2. Առաջին եռամսյակ (0–12 շաբաթ)
Առաջին այցելությունը մանկաբարձին՝ 8-ից 10 շաբաթում է իրականացվում։
Խորհուրդներ սննդակարգի, հավելումների (ֆոլաթթու, վիտամին D) և ապրելակերպի մասին։
Սքրինինգ թեստեր (օրինակ՝ NIPT՝ քրոմոսոմային շեղումների հայտնաբերման համար)՝ ընտրությամբ:
3. Երկրորդ եռամսյակ (13–27 շաբաթ)
Կրկնվող այցելություններ մանկաբարձի մոտ՝ ամսական մեկ անգամ։
20-րդ շաբաթում՝ մանրամասն ուլտրաձայնային հետազոտություն (20-wekenecho)՝ զարգացող անոմալիաների հայտնաբերման նպատակով։
Սկսվում են քննարկումներ ծննդաբերության պլանավորման մասին։
Այդ ընթացքում, նախապես գրանցված ծննդաբերական փաթեթ ծանրոց է ուղարկվում հղի կնոջ տուն, որի մեջ կան հիմնական անհրաժեշտ բժշկական անձնական պարագաները մոր համար։
Հնարավոր է՝ ընտանեկան բժիշկը կամ մանկաբարձը առաջարկեն դասընթացներ ծննդաբերության և ծնողի դերի վերաբերյալ։ Նաև այցելում են տուն, նախապատրաստական խորհրդատվություն իրականացնում երեխային անհրաժեշտ ապրանքների(մահճակալ, հագուստ, լոգանքի պարագաներ և այլն) առկայությունը գնահատում։
4. Երրորդ եռամսյակ (28–40 շաբաթ)
Այցելությունների հաճախականությունը մեծանում է՝ սկզբում՝ 2 շաբաթը մեկ, ապա՝ ամեն շաբաթ։
Քննարկվում է ծննդաբերության վայրը՝ տանը, ծննդատանը (kraamhotel), թե հիվանդանոցում:
Գնահատվում է պտղի դիրքը, չափերը և մայրիկի վիճակը:
Կազմվում է ծննդաբերության պլան:
Մանկաբարձը հաճախ է կապի մեջ լինում ապագա ծնողների հետ, իսկ ծննդաբերության նշանների դեպքում՝ գալիս է տուն կամ ուղարկում է ծննդատուն:
5. Ծննդաբերություն
Եթե հղիությունը դասավորվել է առանց բարդությունների՝ ծննդաբերությունն իրականացվում է մանկաբարձի հսկողությամբ։
Հնարավոր է ծննդաբերություն տանը, ինչպես նշվեց վերևում, որ լայնորեն տարածված է այստեղ՝ մանկաբարձի օգնությամբ։ Բայց և ցանկության դեպքում հիվանդանոցում կարող է բնական ճանապարհով ծննդաբերել մայրը։ Ի դեպ, շատ հարմարավետ էին հիվանդանոցն ու սենյակի պայմաններն, ուր բնական ճանապարհով ունեցա առաջնեկիս🙏🙏😊😊։
6. Ծննդաբերությունից հետո գալիս է ինչպես նշվեց, (kraamzorg), հատուկ մասնագիտացված խնամքի բուժքույր, մոտ մի շաբաթ, բայց հնարավոր է լրացուցիչ օրեր էլ գալ։ Kraamzorg աշխատողը գալիս է տուն և օգնում մայրիկին և նորածնին։
Ստուգում են մոր ընդհանուր առողջությունը, չափում տաքությունը, կերակրումը, երեխայի քաշը և ընդհանուր վիճակը։
Տրվում է տեղեկանք մանկաբույժին (consultatiebureau) և ընտանեկան բժշկին։
7. Հետծննդյան խնամք
6 շաբաթ անց՝ վերահսկող այց մանկաբարձի մոտ։
Քննարկվում են հոգեբանական և ֆիզիկական վերականգնումը։
Ընտանեկան բժիշկը շարունակում է մոր և երեխայի խնամքը։
Այս ամենը այս համակարգի հիմնական կետերն են, իսկ սպասարկման որակը կարող է էապես տարբերվել Նիդերլանդների տարբեր քաղաքներում։

Հայաստանի մշակութային հուլիսը սկսվեց «Արվեստի ձայն» համաժողովով

 

Նաիրա Գասպարյան, բ.գ.թ., ԵՊՀ դոցենտ
Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանից
Հատուկ՝ Նիդերլանդական Օրագրի համար

Հուլիսի 4-5-ը Երևանի Մելիք Ադամյան 2/3 հասցեում՝ Հայկական բարեգործական ընդհանուր միության (ՀԲԸՄ) կենտրոնում, անցկացվեց «Արվեստի ձայն» վերնագրով գիտագործնական համաժողով՝ նվիրված արվեստի և մշակույթի համատեքստում արդիական խնդիրների վերլուծմանը, հայաստանյան և արցախյան ստեղծագործական մտքի զարգացման հեռանկարներին ու միջազգային ներկայացման ուղիներին։

Համաժողովի կազմակերպիչներն էին «ՀայաՔվե», «ՕընդՕ», «Musanav», «OBERTON», ՀԲԸՄ կազմակերպությունները։ Բացման արարողությունն ազդարարվեց Հայաստանի և Արցախի օրհներգերի հնչեցմամբ, խորհրդանշելով ազգային մշակութային ինքնության անքակտելի կապը տարածքի ու ժամանակի հետ։

Արվեստն իբրև ազգային գոյության առանցք

Բանախոսները կարևորեցին այն միտքը, որ արվեստն ու մշակույթը պարզապես գեղագիտական կատեգորիաներ չեն, այլ ազգի ինքնության, հույզերի, ձգտումների և ապագայի նկատմամբ ունեցած հավատի հիմնական արտահայտիչներն են։ Նշվեց, որ նույնիսկ ամենածանր պատմական իրավիճակներում ժողովուրդը կարողանում է արվեստի միջոցով ճանաչել իր արմատները, վերաիմաստավորել իր ճանապարհը և բացահայտել ապրելու նոր իմաստներ։

Քննարկումների ուղղություններն ու հիմնական պանելները

«Հայաքվե» կազմակերպության վարչության անդամ Մենուա Սողոմոնյանը ներկայացրեց համաժողովի երեք հիմնական ուղղությունները՝
Արցախի արվեստի ստեղծագործական զարգացման խնդիրները,
Խնդիրների լուծման համար կարևոր մոտեցումները,
Ակնկալվող զարգացումները։

Առաջին պանել․ «Արվեստի արցախյան ձայնը»

Քննարկվեցին Արցախում մշակութային կառույցների վիճակը, արցախցի արվեստագետների ստեղծագործական իրավունքների իրացման խնդիրները Հայաստանում, ինչպես նաև արվեստի գործնական ներգրավվածությունը վերաիմաստավորման և վերադարձի գործընթացներում։

Նկարիչ Սամվել Թավադյանը ներկայացրեց իր «Արցախ և Շուշի» թեմատիկ աշխատանքների շարքը, ընդգծելով զարգացման փուլերն ու ներշնչանքի աղբյուրները։ Արցախի նախկին մշակույթի նախարար Նարինե Աղաբալյանը խոսեց մշակութային ինքնության պահպանման և միջազգային հանրությանը Արցախի նյութական և ոչ նյութական ժառանգության իրազեկման ուղղությամբ իրականացված աշխատանքների մասին։

ԱՀ ՄԻՊ Գեղամ Ստեփանյանը ներկայացրեց արցախյան մշակութային իրավունքների խախտումները և միջազգային կազմակերպություններին դիմելու անհրաժեշտությունը՝ բացակա մեխանիզմների լրացման և համայնքային հզորացման համար։

Նայիրի Խաչատուրյանը շեշտեց միջազգային հարթակներում հայ մշակույթի ճանաչելիության բարձրացման, համակարգված աշխատանքային խմբերի և ճիշտ թարգմանությունների անհրաժեշտությունը։

Երկրորդ պանել․ «Արվեստի իրավական ձայնը»

Քննարկման թեմաները ներառում էին մշակույթի ոլորտի իրավակարգավորման բացերն ու անկատարությունը, անկախ արվեստի զարգացման խոչընդոտները, հեղինակային իրավունքի խնդիրները, մշակութային ՊՈԱԿ-ների ինքնավարությունը, ինչպես նաև գրաքննության և կոռուպցիայի ռիսկերը՝ հատկապես կինոյի ոլորտում։

Կարեն Արիստակեսյանը կարևորեց ստեղծագործական աշխատուժի համար ազատ ստեղծագործելու հնարավորությունները։ Պատգամավոր Էլինար Վարդանյանն ընդգծեց հանրայնացման և համագործակցության անհրաժեշտությունը՝ նախագծերի կենսունակությունն ապահովելու համար։ Լիլիթ Բլեյանը բարձրաձայնեց, որ արվեստագետների քննարկումները չպետք է սահմանափակվեն ակումբներով կամ սրճարաններով, այլ պահանջում են համակարգված պետական աջակցություն։

Պրոդյուսեր-ռեժիսոր Սերգեյ Հովսեփյանը կարևորեց օրենքի և իրականության համահունչ զարգացումը, իսկ Գոյ թատրոնի ռեժիսոր Արթուր Սահակյանը խոսեց ուսանողական արվեստի ազատության ապահովման կարևորության մասին։

Երրորդ պանել․ «Արվեստի քաղաքական ձայնը»

Մոդերատոր Հովհաննես Իշխանյանի վարած քննարկմանը մասնակցեցին փիլիսոփա Աշոտ Ոսկանյանը, արվեստի քննադատ Նազարեթ Կարոյանը, «Հայաքվե»-ի համակարգող Ավետիք Չալաբյանը և բանաստեղծ Վիոլետ Գրիգորյանը։

Անդրադարձ եղավ քաղաքական արվեստի ազդեցությանն ու բովանդակային փոփոխություններին, պետության և արվեստի շահերի համընկմանը, քաղաքական դիսկուրսի որակին և այն հարցին, թե արվեստը թելադրո՞ւմ է քաղաքական օրակարգը, թե սպասարկում։ Մարինե Պետրոսյանը կարևորեց ստեղծագործական չափանիշների արագ փոփոխության արձագանքումը և դրանց ինտեգրումը ժամանակակից մշակութային դիսկուրսում։

Փիլիսոփա Աշոտ Ոսկանյանը շեշտեց, որ տարաձայնությունները նորմալ են, սակայն անհրաժեշտ է չխուսափել իրականությունից։

Համաժողովի արդյունքներն ու շարունակականության խոստումը

Հուլիսի 5-ին ամփոփվեցին քննարկումների արդյունքները և ամրագրվեցին համապատասխան փաստաթղթում՝ նշելով, որ անհրաժեշտ է մշակել շարունակականություն ապահովող նախագծեր՝ Արցախին և հայ արվեստին միջազգային ճանաչելիություն ապահովելու նպատակով։ Համաժողովի կազմակերպիչները արդյունքները գնահատեցին դրական՝ ընդգծելով Արցախի պատմամշակութային ժառանգության պահպանման կարևորությունն ինչպես տեղեկատվական հարթակներում, այնպես էլ ավելի ճկուն օրենսդրության և միջազգային իրազեկման միջոցով։

Արվեստի ձայնը, հնչելով այս հուլիսին, հերթական անգամ վկայեց՝ հայ ժողովուրդն իր ճանապարհը շարունակելու է գեղեցկության, ինքնության ու միասնության ստեղծարար ուժով։

🇬🇧

Armenia’s Cultural July Opens with the “Voice of Art” Conference

By Naira Gasparyan, Ph.D., Associate Professor, YSU
Reporting from Yerevan, Armenia
Special for The Dutch Journal

On July 4-5, the “Voice of Art” conference dedicated to arts and culture was held at the Armenian General Benevolent Union (AGBU) headquarters in Yerevan, at Melik Adamyan 2/3. The conference opened with the national anthems of Armenia and Artsakh, underscoring the inseparable bond between cultural identity, land, and history.

The event was organized by Hayakve, OndO, Musanav, OBERTON, and AGBU. It gathered artists, cultural policymakers, lawyers, philosophers, and intellectuals to discuss the vital role of art in national survival and development.

Art as a pillar of national identity

Speakers emphasized that art is not merely an aesthetic category; it embodies a nation’s identity, emotions, aspirations, and hope for the future. Even in the harshest historical circumstances, art enables people to rediscover their roots, rethink their paths, and uncover new meanings of existence. The voice of art flows from the depths of our souls and national characteristics, inspiring creation and unity wherever we are.

Main focus areas and panels

Menoua Soghomonyan, a board member of Hayakve, presented the three main focus areas of the conference:

1. Challenges in the creative development of Artsakh’s art,
2. Critical approaches to problem-solving,
3. Expected developments in the field.

Panel I: “The Artsakhian Voice of Art”

Discussions addressed the role of Artsakh’s artists in community-building, the condition of cultural institutions in Artsakh, realization of creative rights for Artsakhian artists in Armenia, practical engagement of art in rethinking processes, and the representation of return in art.

Painter Samvel Tavadyan presented the themes of his works dedicated to Artsakh and Shushi, highlighting stages of development and sources of inspiration.

Former Artsakh Minister of Culture Narine Aghabalyan spoke about preserving cultural identity while presenting Artsakh’s tangible and intangible heritage to the world. She stressed that many artists require support to continue expressing cultural identity under the new realities and to raise international awareness of Artsakh’s heritage.

Artsakh Human Rights Defender Gegham Stepanyan highlighted the lack of mechanisms to protect the cultural rights of Artsakhian artists internationally, emphasizing the need to create cultural communities and engage with global organizations effectively.

Nairi Khachatourian underlined the importance of developing working groups, projects, and accurate translations to present Artsakh’s cultural figures internationally, counterbalancing Azerbaijan’s policies towards Artsakh’s cultural heritage.

Panel II: “The Legal Voice of Art”

This panel focused on the legal roots of systemic flaws in Armenia’s cultural sector, obstacles to independent artistic development, copyright issues, autonomy of cultural public institutions, participation and decision-making processes in the arts, as well as censorship and corruption risks in cinema.

Cultural figure Karen Aristakesyan emphasized the need to ensure creative freedom for artists. MP Elinar Vardanyan spoke about the importance of public engagement and cooperation to ensure viable projects, while Lilit Bleyan highlighted that artistic discussions must move beyond cafés and clubs into structured, supportive platforms.

Producer-director Sergey Hovsepyan stressed aligning legislation with reality to avoid hindering creativity, while Goy Theatre director Artur Sahakyan underscored allowing student performances to freely interpret works without stifling artistic creativity.

Panel III: “The Political Voice of Art”

Moderated by Hovhannes Ishkhanyan, the discussion featured philosopher Ashot Voskanian, art critic Nazareth Karoyan, Hayakve coordinator Avetik Chalabyan, and poet Violet Grigoryan.

They explored whether political art dictates or serves the political agenda, the intersection of state interests and art, and the qualitative aspects of political discourse. Violet Grigoryan’s speech was marked by powerful pathos, touching upon war themes and the extent to which real artists should address them in their work.

Writer Marine Petrosyan noted that poets responded rapidly and vigorously to the new realities, with some abandoning old standards to align with the evolving creative and political context. Philosopher Ashot Voskanian concluded that disagreement is normal and avoiding reality is never the solution.

Outcomes and the call for continuity

On July 5, the conference concluded with a summary of discussions compiled into a final document, emphasizing the need for continuous projects to ensure Artsakh and Armenian art gain international recognition and impact.

Organizers assessed the outcomes as positive, highlighting that the preservation of Artsakh’s historical and cultural heritage requires not only informative platforms but also flexible legislation and systematic international awareness-raising to achieve meaningful and lasting results.

The voice of art, echoing this July, reaffirmed that the Armenian people will continue their journey with the creative force of beauty, identity, and unity.

Ռուսաստանը «Թալիբան»-ը և ամերիկյան վարդագույն երազանքը

ՍԵՎ ԽԱՎԻԱՐԻ ԵՎ ԱՄԵՐԻԿՅԱՆ ՎԱՐԴԱԳՈւՅՆ ԵՐԱԶԱՆՔԻ ՄԻՋԵՎ

Ադրբեջանցի երգչուհի Ալբինա Պյակշևան սպանվել է Մեքսիկա–ԱՄՆ սահմանին

Ադրբեջանցի ջազ երգչուհի Ալբինա Պյակշևան (ծնվ. 1993 թ.) սպանվել է Մեքսիկայի և ԱՄՆ-ի սահմանին գտնվող անցակետը հատելու փորձի ժամանակ։ Լուրը տարածել են ադրբեջանական աղբյուրները, մասնավորապես՝ Բաքվի Ջազ փառատոնի տնօրեն Լեյլա Էֆենդիևան։

🔹 Մահվան հանգամանքների պաշտոնական հաստատում ԱՄՆ-ի կամ Մեքսիկայի կողմից դեռևս չկա։ Չի հստակեցվել՝ դա հանցավոր խմբերի հարձակում է եղել, սահմանապահների գործողություն, թե այլ պատճառ։

🔹 Ալբինա Պյակշևան հայտնի էր Ադրբեջանում իր ջազ կատարումներով և որպես «Səs Azərbaycan» նախագծի մասնակից, որտեղ աչքի էր ընկել իր վոկալային ուժեղ տվյալներով և արտիստիզմով։

📌 Լրացուցիչ տեղեկություններ Մեքսիկայի և ԱՄՆ-ի պաշտոնական մարմիններից առայժմ չեն հրապարակվել։

Ռուսաստանը դարձել է առաջին երկիրը, որը ճանաչել է «Թալիբան»-ը

Ռուսաստանը դարձել է առաջին երկիրը, որը ճանաչել է «Թալիբան»-ը որպես Աֆղանստանի իշխող կառավարություն, մինչդեռ Մոսկվայի վաղեմի կապերն իր ավանդական դաշնակիցների հետ սկսել են քայքայվել։ Այս մասին գրում է Լուրեր.com-ը հղում անելով Euronews-ը։

«2022 թվականի սկզբին Ուկրաինայում պատերազմի մեկնարկից ի վեր Կրեմլը գնալով ավելի է ձգտում սերտ համագործակցության Հյուսիսային Կորեայի և Իրանի հետ՝ տնտեսական և ռազմական գործընկերություն զարգացնելու նպատակով։

Միևնույն ժամանակ, խրվելով Ուկրաինայում, Ռուսաստանն աստիճանաբար կորցնում է իր ազդեցությունը հետխորհրդային տարածքում։ Այս առումով ամենաաչքի ընկնող զարգացումն այն է, որ Ռուսաստանը կորցնում է իր երկարամյա հենակետը Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում։

Երևանն ու Բաքուն հեռանում են Ռուսաստանից՝ համաձայնեցնելով խաղաղության համաձայնագրի տեքստը։

Եվ թեև առաջիկա ճանապարհը դեռևս դժվարին է մնում երկու երկրների համար, այս գործընթացում ներգրավված է Թուրքիան, այլ ոչ թե Ռուսաստանը, որը 1990-ականներից ի վեր հակամարտության թելերն իր ձեռքում էր պահում։

Մոսկվայի հարաբերությունները Բաքվի և Երևանի հետ երբեք այնքան վատ չեն եղել, որքան հիմա։

Լարվածությունը կտրուկ աճել է վերջին շաբաթվա ընթացքում, երբ ռուսաստանյան ոստիկանությունը խուզարկություններ է անցկացրել Ռուսաստանի մեծությամբ չորրորդ քաղաքում՝ Եկատերինբուրգում, մի քանի էթնիկ ադրբեջանցիների տներում։ Ըստ իշխանությունների, դա տասնամյակներ առաջ կատարված սպանությունների հետաքննության մաս էր։

Հայաստանի դեպքում 2023 թվականին Ղարաբաղում Ադրբեջանի ռազմական գործողությունը Երևանին ցույց տվեց այն, ինչն ավելի ուշ հասկացան Սիրիայի և Իրանի ռեժիմները․ Ռուսաստանը չի միջամտում՝ իր դաշնակիցներին աջակցելու համար, երբ նրանք դրա կարիքն ունեն։

Ռազմական փորձագետները հավելում են, որ Ռուսաստանն ի վիճակի չէ դա լիարժեք անել 2022 թվականի փետրվարից ի վեր, քանի որ նրա բոլոր ռեսուրսներն ու զորքերը վերաուղղորդվել են Ուկրաինա։

2024 թվականին Հայաստանն աննախադեպ քայլ կատարեց՝ սառեցրեց իր մասնակցությունը Կրեմլի գլխավորած Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունում (ՀԱՊԿ), որը ՆԱՏՕ-ին Մոսկվայի պատասխանն է։ Իսկ մեկ տարի անց՝ 2025 թվականի սկզբին, Հայաստանի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որը նպատակ ունի սկսել Եվրամիությանն անդամակցելու գործընթացը, ինչը Մոսկվայի տեսանկյունից ծայրահեղ թշնամական քայլ է», – գրում է Euronews-ը։

Դաշնամուրային անզուգական ներկայացում Աբովյան մշակութային միությունում

 

Օրերս Հաագայի Vereniging Abovian-ի սրահը լցվեց երաժշտության գեղեցկությամբ և ջերմությամբ։ Այդ օրը տեղի ունեցավ դաշնամուրային համերգ՝ ներկայացված տաղանդավոր սաների կողմից։  Միության սաները կատարեցին հայ և եվրոպացի հայտնի կոմպոզիտորների ստեղծագործություններ՝ սկսած Խաչատուրյանից և Բաբաջանյանից մինչև Բեթհովեն ու Մոցարտ:

🎹 Ուսուցչի նվիրումը

Այս բացառիկ համերգը հնարավոր դարձավ շնորհիվ ուսուցչուհի Svetlana Aghadjanyan-ի, ով անսահման նվիրվածությամբ պատրաստել էր յուրաքանչյուր ուսանողին՝ վստահ լինելով, որ նրանք ելույթ կունենան իրենց ամբողջ ներուժով, գեղեցիկ կատարմամբ և բեմական հանդարտությամբ:

🌸 Մթնոլորտ եւ ձեւավորում

Հանդիսատեսը հիացած էր ոչ միայն երաժշտական ծրագրով, այլեւ սրահի տոնական ձեւավորմամբ, որը պատրաստել էր Լուսիկ Ներսիսյանը՝ ստեղծելով հեքիաթային, ջերմ եւ ոգեշնչող միջավայր, որը լիովին լրացնում էր երաժշտական հնչողությունը։

✨ Շնորհակալություն

Շնորհակալություն բոլոր երիտասարդ երաժիշտներին՝ իրենց քրտնաջան աշխատանքի, ոգեշնչման եւ բեմում անկեղծ լինելու համար։ Հատուկ շնորհակալություն հանդիսատեսին, ծնողներին եւ բոլոր կազմակերպիչներին՝ այս գեղեցիկ երաժշտական երեկոն կյանքի կոչելու համար։

Իրոք Աբովյան մշակութային միությունը հպարտանալու տեղ ունի իր սաներով եւ առաջիկայում ևս պատրաստվում է նոր նախագծերի ու համերգների։ Հետևեք մեր էջին՝ առաջիկա միջոցառումների մասին տեղեկացված լինելու համար։

Հուլիսի 5. Հայաստանի Սահմանադրության օրը

 

Հուլիսի 5-ը Հայաստանում նշվում է որպես Սահմանադրության օր՝ պետական տոն, որը սահմանված է ի հիշատակ 1995 թվականի հուլիսի 5-ին անցկացված համապետական հանրաքվեի, որի արդյունքում ընդունվեց Հայաստանի առաջին Սահմանադրությունը՝ անկախության հռչակումից չորս տարի անց:

Սահմանադրությունը դարձավ նորաստեղծ պետության իրավական հիմքը, որն ամրագրեց իշխանությունների բաժանումը, ժողովրդավարության հիմնարար սկզբունքները և քաղաքացու հիմնարար իրավունքների պաշտպանությունը: Այս օրը խորհրդանշում է պետականության ամրապնդումը և քաղաքացիների հավատը իրավական, ինքնիշխան ու ժողովրդավարական համակարգի հանդեպ:

Հայաստանի Սահմանադրությունը մի քանի անգամ փոփոխվել է՝ հատկապես 2005 և 2015 թվականներին, վերափոխելով կառավարման մոդելը դեպի խորհրդարանական հանրապետություն:

Այս օրը Հայաստանում շնորհավորանք է հղել նաև Նիդերլանդների Թագավորության դեսպանատունը՝ նշելով.

«Նիդերլանդների Թագավորության դեսպանատունը շնորհավորում է Հայաստանին Սահմանադրության օրվա առթիվ։ Մենք շարունակական աջակցություն ենք ցուցաբերում Սահմանադրական դատարանին՝ ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների, ընթացակարգերի բարելավման և հաշվետվողականության բարձրացման գործում։ ՄԱՏՐԱ ծրագրի շրջանակում տասնյակ քաղծառայողներ և պաշտոնյաներ վերապատրաստվել են Նիդերլանդներում՝ մարդու իրավունքների, արդարադատության և բարեվարքության թեմաներով»։

Սահմանադրության օրը նշվում է տոնական միջոցառումներով, պաշտոնական ուղերձներով և հանրային քննարկումներով՝ հիշեցնելով բոլորին, որ սահմանադրական արժեքների պահպանումն ու զարգացումը յուրաքանչյուրի պարտքն է։

Բելգիայի Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը հավանություն է տվել Լեռնային Ղարաբաղի իրավիճակի և Հարավային Կովկասում խաղաղության անհրաժեշտության մասին բանաձևին

 

Բելգիայի Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը հուլիսի 2-ին հավանություն է տվել Լեռնային Ղարաբաղի իրավիճակի և Հարավային Կովկասում խաղաղության անհրաժեշտության մասին բանաձևին։ Ինչպես հաղորդում է Բրյուսելում «Արմենպրես»-ի թղթակիցը, բանաձևում դատապարտվում են այսպես կոչված «Արևմտյան Ադրբեջան» համայնքի ներկայացուցիչների հայտարարությունները, որոնք սպառնում են Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությանը՝ Հայաստանը ներկայացնելով որպես «Արևմտյան Ադրբեջան»։ Բանաձևն աջակցություն է հայտնում Հայաստանի կառավարության կողմից ներկայացված «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությանը՝ որպես տարածաշրջանային համագործակցության և խաղաղության նպաստող տեսլական։Ուշադրություն է հրավիրվում Լեռնային Ղարաբաղի նախկին ղեկավարների նկատմամբ Ադրբեջանում ընթացող դատավարություններին, որոնց ժամանակ միջազգային դիտորդների և օտարերկրյա մամուլի մուտքն արգելված է։ Բելգիայի Ներկայացուցիչների պալատի բանաձևը պահանջում է ազատ արձակել 2023 թ. սեպտեմբերի 19-ից հետո ձերբակալված բոլոր հայ պատանդներին, այդ թվում՝ նախկին տեղական պաշտոնյաներին, և ապահովել նրանց հիմնարար իրավունքների պաշտպանությունը՝ հանրային դատավարությունների և բժշկական վերահսկողության ներքո։ Բանաձևում անդրադարձ է կատարվում 2025 թ. մարտին բանակցված խաղաղության համաձայնագրի նախագծին Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև՝ կոչ անելով կողմերին հնարավորինս արագ ստորագրել այն առանց նախապայմանների։

Բելգիացի խորհրդարանականները նաև դատապարտում են Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի և ՄԱԿ-ի գրասենյակների փակումն  Ադրբեջանում։ Բանաձևում նաև նշվում է, որ դիտարկվում են Երևանում Բելգիայի դեսպանատանը հյուպատոսական ծառայությունների ներդրման հնարավորությունները։ Կոչ է արվում թույլ տալ ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի առաքելության մուտքը Լեռնային Ղարաբաղ՝ հայկական մշակութային, պատմական և կրոնական ժառանգության վիճակը գնահատելու և պահելու նպատակով։Ընդգծվում է, որ Ադրբեջանը շարունակում է օկուպացված պահել ավելի քան 220 քառ. կմ Հայաստանի Հանրապետության տարածք։ Բանաձևն աջակցություն է հայտնում թիրախային պատժամիջոցների կիրառմանը այն անձանց ու կառույցների նկատմամբ, որոնք խախտել են 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հրադադարը, խախտել են մարդու իրավունքներն ու հումանիտար իրավունքը կամ սպառնացել են Հայաստանի ինքնիշխանությանը և տարածքային ամբողջականությանը։ Բանաձևը կքննարկվի և կքվեարկվի նաև Բելգիայի Ներկայացուցիչների պալատի լիագումար նիստում։