Հայ փաստաբանը նիդերլանդական ֆուտբոլի մասին

Ջիվան Նադարյանի մասին

դեռ 1996 թվականին, երբ տաս տարեկան էր փոխանակման մի ծրագրով մոտ 80 հայ երեխաներով այցելել է Նիդերլանդներ։  Մոտ մեկ ամիս մնացել է Ալկմար քաղաքում, շրջել են Նիդերլանդների տեսարժան և պատմական վայրերով։ Հյուրընկալվել են հոլանդացի ընտանիքներում, ամեն ընտանիքում ապրել են երկու կամ երեք երեխա։  Ջիվանը գոհ է եղել իրեն հյուրընկալած ընտանիքի վերաբերմունքից, հաճելի ժամանակ են անցկացրել։ «Շատ լավ հուշեր ունեմ կապված Նիդերլանդների հետ և Նիդերլանդները իմ սրտում  հատուկ տեղ ունի»-ասում է Ջիվանը, այդ իսկ պատճառով  Նիդերլանդները իրեն հարազատ երկիր է ու նրա հետ կապված ամեն բան է հետաքրքրում։ 

Ջիվան Նադարյանը ծնվել է 1985 թվականին Արարատի մարզի Արարատ գյուղում, որտեղ էլ ապրում է առ այսօր։ Հայրը` Մարտիկը, ազատամարտիկ է, որին ճանաչում են նաև Սահակ անունով, ղարաբաղյան առաջին պատերազմում որպես կամավոր 1992թ մարտական գործողությունների է մասնակցել Լաչինում , համարվում է անհայտ կորած, մինչև հիմա նրա մասին ստույգ տեղեկություն չկա։

2008 թվականին Ջիվանը ավարտել է ԵՊՀ Իրավաբանական ֆակուլտետը։ Մեկ տարի է իր փաստաբանական գրասենյակն ունի հայրենի Արարատ քաղաքում։ Ամուսնացած է, ունի երկու որդի և մեկ դուստր։

Ջիվան Նադարյանը հոլանդացի հյուրընկալ ընտանիքում: Ալկմար 1992թ.

Ջիվան Նադարյանը 1992թ.

Լողազավանում, Ալկմար` 1992թ.

Ջիվան Նադարյանը իր այս հոդվածով բավականին ճիշտ ու դիպուկ ներկայացրել է Նիդերլանդների ֆուտբոլի ազգային հավաքականին:

Նիդերլանդների ֆուտբոլի ազգային հավաքականը

Ֆուտբոլ առանձնապես սկսել եմ սիրել նայելով Հոլանդիայի հավաքականի և Ամստերդամի Այաքսի խաղերը։ Ինձ համար հատկապես տպավորիչ էին 1998 թվականին Ֆրանսիայում անցկացված աշխարհի առաջնությունը և դրանում հոլանդացիների հիշարժան ելույթները։ Նարնջագույները խաղում էին բաց, հարձակվողական ֆուտբոլ` իրենց հատուկ գեղեցիկ ոճով։ Այդ ժամանակ աչք էին շոյում Պատրիկ Կլյուվերտի, որը իմ ամենասիրելի ֆուտբոլիստն է եղել, Դենիս Բերգկամպի, Էդգար Դավիդսի, Մարկ Օվերմարսի, Ֆիլիպ Կոկուի Դե Բուր եղբայրների խաղը։ Դե իսկ Յապ Ստամը պաշտպանությունում մրցակիցների «ահ ու սարսափն էր»։ Հուսալի և վստահ խաղ էր ցուցադրում նաև դարպասապահ Վան Դեր Սարը։ Իսկ այդ ժամանակվա գլխավոր մարզիչ Գուս Հիդդինկը` որպես հմուտ դիրիժոր, առաջնորդում էր իր թիմի հաջողությունները։  

Նիդերլանդներ-Անգլիա հանդիպումը

Նրանց կատարմամբ ֆուտբոլ դիտելը իսկական հաճույք էր։ Կլյուվերտը փայուն էր խաղում նաև "երկրորդ հարկում" և նրա` Բրազիլիայի դարպասը խփած գլխով գոլը այդ առաջնության զարդերից մեկն էր, իսկ Բերգկամպի հաղթական գոլը Արգենտինայի հավաքականի դարպասը աշխարհի առաջնություններում խփված լավագույն գոլերից մեկն է համարվում։ 1998 թվականին հոլանդացիները իրենց խմբում վստահորեն գլխավորելով աղուսյակը դուրս եկան փլեյ֊օֆֆ, որտեղ 1/8 եզրափակիչում հաղթելով այն ժամանակվա Հարավսլավիայի ամուր հավաքականին, 1/4 եզրափակիչում հանդիպեցին Արգենտինայի հավաքականին։ Այդ գերլարված պայքարում հոլանդացիները Կլյուվերտի և Բերգկամպի գոլերի շնորհիվ 2։1 հաշվով հաղթեցին արգենտինացիներին։ Ի դեպ Բերգկամպը հաղթական գոլը վերջին րոպեներին խփեց։ Կիսաեզրափակիչում բրազիլացիների հետ խաղը անչափ հետաքրքիր ու դրամատիկ պայքարում անցավ։ Ռոնալդոյի գոլին խաղի վերջին րոպեներին պատասխանեց Կլյուվերտը իր գլխի հիասքանչ հարվածով։ Բանը հասավ 11 մետրանոց հարվածաշարին, որտեղ ավելի դիպուկ գտնվեցին բրազիլացիները և այդքանով «Հոլանդական հեքիաթը» ցավոք ավարտվեց։ 

Դե ես էլ մի քանի գիշեր տվայտվեցի, տանջվեցի և չկարողացա քնել։ Այդ ժամանակ 13 տարեկան ժիր տղա էի և հոլանդական ֆուտբոլով զմայլվում էի։ Նրանց կոմբինացիոն, արագ, ստեղծագործ ու հարձակվողական խաղը ուղակի ապշեցնում էր։ Մի խոսքով նրանք խաղում էին տոտալ ֆուտբոլ, որի հիմքը դրել էին իրենց հայրենակիցները լեգենդար Յոհան Կրոյֆի գլխավորությամբ։ Հոլանդիան 1974 և 1978 թվականներին շատ գրավիչ և բաց ֆուտբոլ խաղալով շատ մոտ էին աշխարհի չեմպիոնությանը, սակայն այդպես էլ «բախտը չժպտաց» նրանց։ Հանուն արդարության պետք է նշել, որ հոլանդացիները տոտալ ֆուտբոլը ներմուծելով այն ժամանակ սկսեցին ձևավորել ժամանակակից ֆուտբոլի սաղմերը և մի տեսակ հնացած ու  ձանձրալի ֆուտբոլին տվեցին նոր երանգներ ու նոր գեղեցկություն։ Այնպես որ թեկուզև Հոլանդիան դեռևս աշխարհի չեմպիոն չի դարձել, սակայն ֆուտբոլին, ֆուտբոլային աշխարհին շատ ավելի բան է տվել, քան աշխարհի շատ չեմպիոն հավաքականներ։ Պատահական չէ, որ շատ֊շատերը խոսելով 1974֊1978 թվականների աշխարի առջնությունների մասին, խոսում են ոչ թե այդ ժամանակվա չեմպիոն հավաքականների մասին, այլ Հոլանդիայի, Կրոյֆի, նրա թիմակիցների և նրաց ներմուծած տոտալ ֆուտբոլի մասին։ 

Նիդերլանդացի ֆանատները Գերմանիայում

Անուրանալի և հսկայական ֆուտբոլային ժառանգություն է թողել հոլանդական ֆուտբոլը համաշխարհային ֆուտբոլի պատմության մեջ և հուսով եմ կշարունակի թողնել։ Այս ամենը կարող է հիանալի դաս լինել նաև մեզ համար, այն առումով, որ մենք էլ կարող է այս կյանքում «չեմպիոն» չդառնանք (մեր պատկերացրած դիրքին, պաշտոնին, փառքին, հարստությանը և այլնին չհասնենք), սակայն մեր ապրած կյանքով, մեր կյանքի օրինակով, մեր գործերով և խոսքերով ավելի շատ բան տանք և թողենք այս աշխարհին, քան շատ ու շատ աշխարհի «չեմպիոններ»։ 

Ափսոս, Նիդերլանդները չկարողացավ հաղթահարել անգլիացիների արգելքը, որը մեղմ ասած ձանձրալի ֆուտբոլ է խաղում։ Ճիշտն ասած հոլանդացիների խաղն էլ, այս առաջնությունում ինձ առանձնապես չտպավորեց, բացառությամբ Ռումինիայի դեմ խաղի և մի քանի հատվածների և դրվագների։ Իմ կարծիքով հոլանդացիներին նոր մարզիչ է պետք, ով ավելի համարձակ, ավելի բաց և հարձակվողական ֆուտբոլ կցուցադրի։ Կումանը միգուցե արդյունքի առումով այդքան էլ վատ չէ, սակայն գեղեցիկ հոլանդական ֆուտբոլ խաղալու առումով շատ է կաղում։ Որքան էլ տարօրինակ թվա, ես առաջնային եմ համարում խաղի գեղեցկությունն ու բովանդակությունը, քան զուտ հաշիվը։

Ջիվան Նադարյան

Ջիվան Նադարյանի ընտանիքը 2024թ, Հայաստան

Պատմում են Լեռնային Ղարաբաղից բռնագաղթած մեր հայրենակիցները

 

Ամստերդամի 💇‍♀️Kapsalon BIANCO գեղեցկության սրահի գլխավոր հովանավորությամբ, «Լուսավոր Ապագա» (Stichting Bright Future) Հ/Կ-ի, «Նիդերլանդական Օրագրի»  օժանդակությամբ Հայաստանում գործող LaMedia Production ընկերության կողմից նկարահանվել և պատրաստվել է 2023թ. Լեռնային Ղարաբաղից բռնագաղթված մեր հայրենակիցների իրական և ահասարսուռ պատմությունները:

Հայ ժողովրդի դրամատիկ պատմության այս էջերը' որպես պատմական իրողություն և վավերագրություն, անհրաժեշտ կլինեն ապագա վերլուծությունների ու քննարկումների համար, մեր ապագա սերունդների համար:  Ուստի, մեծ կարիք կա ադրբեջանական ագրեսիայի միջով անցած մեր հայրենակիցների պատմությունները մեկ առ մեկ վավերագրելու` ի պահ տալու պատմությանն ու սերունդներին:

❗Այդ պատճառով այս նախագիծը բաց  ու շարունակական է նրանց համար, ովքեր պատրաստ կլինեն ֆինանսավորել ու միանալ այս հույժ կարևոր ձեռնարկին: ֆիլմերը դեռ նկարահանվում են, և մենք դեռ փնտրում ենք հովանավորների' մնացած պատմությունները նկարահանելու համար։

❗Դիմում ենք նաև այն արցախցիներին, ում պատմություններն իրենցից կարևոր փաստեր են ներկայացնում: Կապվեք մեզ կամ LaMedia Production-ի հետ։

🎥Այս ֆիլմերը բոլորիս սեփականությունն են և պաշտպանված չեն հեղինակային իրավունքով լոկ այն պատճառով, որ յուրաքանչյուր լրատվամիջոց ազատ կերպով կարողանա այն ներկայացնել հանրությանը: Օրիգինալ տարբերակով Ֆիլմերն ունենալու համար կարող եք դիմել մեզ, կամ օգտվել մեր հարթակներից:

🤝Ֆիլմերի այս խմբաքանակին աջակցել են նաև'

✔️Հասմիկ Արմոտա

✔️Սաթենիկ Ամիրանյան

✔️Ամալյա Եղիազարյան 

✔️Շուշան Օսիպյան 

✔️Ռուզաննա Ղազարյան

✔️Մարիամ Կիրակոսյան 

✔️Stichting Ararat

ֆիլմը` YouTube-ում

https://youtu.be/P7yy-tooeQE

Պատմում են Լեռնային Ղարաբաղից բռնագաղթած մեր հայրենակիցները. Գեղամ Ստեփանյան

Հաագայի Աբովյան մշակութային միության սաները հաջողությամբ հատեցին 2023-2024 ուսումնական տարին

 

Հաագայի Աբովյան մշակութային միության սաները հաջողությամբ հատեցին 2023-2024 ուսումնական տարին

Մեծ երախտագիտությանբ հայտնում ենք մեր անկեղծ գնահատանքը բոլոր նրանց, ովքեր իրենց ներդրումն ունեցան 2024 թ. հունիսի 30-ին Հոլանդահայ Աբովյան մշակութային միության կազմակերպած ուսումնական տարվա ավարտական միջոցառումների հաջողության մեջ: Այս անգամ ևս մեր երեխաները հանդես եկան երգի, պարի և  հայերեն բանաստեղծությունների սահուն արտասանության փայլուն կատարումներով, ինչը վկայում է նրանց նվիրվածության և տարվա ընթացքում կատարած մեծ աշխատանքի մասին:

Մեր ամենաջերմ շնորհակալությունը հայտնվում ենք մեր բացառիկ ուսուցիչներին՝ տիկին Սվետլանա Աղաջանյանին, տիկին Լուսիկ Ներսիսյանին, տիկին Վարդուհի Առաքելյանին և տիկին Հասմիկ Խալաֆյանին: Ձեր անխոնջ նվիրումը՝ մեր սաներին հայկական մշակույթի հարուստ ժառանգությունը փոխանցելու գործում, խիստ գնահատվում է: Երեխաների ելույթները, որոնց մենք ականատես եղանք, ձեր նվիրվածության և մասնագիտական հմտությունների ուղիղ արդյունքն էին:

Մենք խորը շնորհակալություն ենք հայտնում նաև երեխաների ծնողներին և տատիկներին ու պապիկներին իրենց ներկայության և աջակցության համար: Ձեր քաջալերանքը և մասնակցությունը կարևոր են մեր երեխաների հաջողության և ինքնավստահության համար: Ձեր ներկայությունը հատուկ ջերմություն և համայնքային ոգի պարգևեց այս հանդիսությանը:

Մեծ պատիվ էր մեզ համար նաև հարգարժան հյուրերի ներկայությունը՝ ի դեմս Հայաստանի Հանրապետության դեսպան, Նորին Գերազանցություն պարոն Վիկտոր Բիյագովի, դեսպանության խորհրդական տիկին Վիվիանա Կալաեջյանի և Հայաստանի Հանրապետության հյուպատոս տիկին Մարիամ Վիրաբյանի: Ձեր մասնակցությունը մեծ ոգեշնչման և հպարտության աղբյուր էր թե՛ երեխաների և ուսուցչական կազմի, և թե՛ Աբովյան Մշակութային Միության ողջ համայնքի համար:

Երեկոյի կարևորագույն պահն անկասկած, երեխաների ելույթներն էին: Նրանց կիրքը և խանդավառությունը՝ հայկական երգի, պարի և լեզվի հանդեպ, ակնհայտ էին և միջոցառումն իսկապես հիշարժան դարձրեցին: Յուրաքանչյուր աշակերտի ծանր աշխատանքը գնահատվեց Աբովյան Միության հավաստագրով, որը նշանավորեց նրանց ակտիվ մասնակցությունը և ձեռքբերումները դասընթացներում:

Եզրակացնելով կարելի է ասել, որ ուսումնական տարվա ավարտական հանդիսությունները մեր մշակութային ժառանգության հիասքանչ տոնակատարություն են, որն իրագործվում է ուսուցիչների, աշակերտների, ծնողների և հարգարժան հյուրերի համատեղ ջանքերի շնորհիով: Շնորհակալություն բոլորին այս միջոցառումն հաջողություն դարձնելու համար:

===================

Eind van het schooljaar 2023-2024

We zijn verheugd onze oprechte waardering uit te drukken aan iedereen die heeft bijgedragen aan het succes van de eindjaarsvoorstelling, gehouden op 30 juni 2024 bij de Armeense Culturele Vereniging Abovian. Het evenement was een schitterende vertoning van de talenten van de kinderen in zingen, dansen en het vloeiend voordragen van Armeense gedichten, een waar bewijs van hun toewijding en harde werk gedurende het hele jaar.

Onze diepste dank gaat uit naar onze uitzonderlijke leraressen: Mevr. Svetlana Aghadjanyan, Mevr. Lusik Nersisyan, Mevr. Varduhi Arakelyan en Mevr. Hasmik Khalafyan. Uw onwankelbare inzet om de rijkdom van de Armeense cultuur over te brengen aan onze leerlingen wordt zeer gewaardeerd. De uitstekende optredens die we hebben gezien, zijn een direct resultaat van uw toewijding en expertise.

We zijn ook zeer dankbaar voor de aanwezigheid en steun van de ouders en grootouders. Uw aanmoediging en betrokkenheid zijn van cruciaal belang voor het succes en de groei van onze kinderen. Uw aanwezigheid bij het evenement voegde een speciale warmte en gemeenschapsgeest toe.

We waren zeer vereerd door de aanwezigheid van vooraanstaande gasten, waaronder de ambassadeur van Armenië, Zijne Excellentie de heer Viktor Biyagov, ambassaderaad Mevr. Viviana Kalaejian, en consul van Armenië Mevr. Mariam Virabyan. Uw aanwezigheid was een belangrijke bron van inspiratie en trots voor zowel de kinderen als de gehele gemeenschap van de Armeense Culturele Vereniging Abovian.

Het hoogtepunt van de avond waren ongetwijfeld de optredens van de kinderen. Hun passie en enthousiasme voor Armeense zang, dans en taal waren duidelijk zichtbaar en maakten het evenement echt gedenkwaardig. Het harde werk van elke leerling werd erkend met een certificaat van de Vereniging Abovian, als erkenning voor hun actieve deelname en prestaties tijdens de lessen.

Kortom, de eindjaarsvoorstelling was een opmerkelijke viering van ons culturele erfgoed en een bewijs van de gezamenlijke inspanningen van onze leraren, leerlingen, ouders en gewaardeerde gasten. Dank aan iedereen voor het maken van dit evenement tot een enorm succes. We kijken uit naar een nieuw jaar van leren, groei en culturele activiteiten.

======================

End of School Year 2023-2024

We are delighted to express our sincere appreciation to everyone who contributed to the success of the end-of-school-year performances held on June 30, 2024, at the Abovian Armenian Cultural Association Centre. The event was a splendid showcase of the children's talents in singing, dancing, and fluently reciting Armenian poems, a true testament to their dedication and hard work throughout the year.

Our deepest gratitude goes to our exceptional teachers: Ms. Svetlana Aghadjanyan, Ms. Lusik Nersisyan, Ms. Varduhi Arakelyan, and Ms. Hasmik Khalafyan. Your unwavering commitment to imparting the richness of Armenian culture to our students is deeply appreciated. The outstanding performances we witnessed are a direct result of your dedication and expertise.

We are also profoundly thankful for the presence and support of the parents and grandparents. Your encouragement and involvement are crucial to the success and growth of our children. Your attendance at the event added a special warmth and community spirit.

We were greatly honoured by the presence of distinguished guests, including the Ambassador of Armenia, His Excellency Mr. Viktor Biyagov, Embassy Counsellor Ms. Viviana Kalaejian, and Consul of Armenia Ms. Mariam Virabyan. Your attendance was a significant source of inspiration and pride for both the performers and the entire Abovian Cultural Association community.

The highlight of the evening was undoubtedly the children's performances. Their passion and enthusiasm for Armenian song, dance, and language were evident and made the event truly memorable. Each pupil's hard work was recognised with a certificate from the Abovian Association, marking their active participation and achievements in the lessons.

In conclusion, the end-of-school-year performances were a remarkable celebration of our cultural heritage and a testament to the collective efforts of our teachers, students, parents, and esteemed guests. Thank you all for making this event a tremendous success. We eagerly anticipate another year of learning, growth, and cultural activities.

Մաթո ՀԱԽՎԵՐԴՅԱՆ

Երևան Արվեստ Էքսպո 2024 Ցուցահանդեսը՝ ժամանակակից արվեստի թանգարանում

«Նիդերլանդական Օրագրի» համար
Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանից
Նաիրա Գասպարյան, բ․գ․թ․, ԵՊՀ դոցենտ

 Մաշտոց 7 հասցեում` ժամանակակից արվեստի թանգարանում, մի քանի օր,  հուլիսի 4-ից, կգործի Արվեստ Էքսպո 2024 ցուցահանդեսը, և կփակվի հուլիսի 9-ին։ Բացման օրը բազմաթիվ հայ նկարիչներ էին ժամանել հիանալու իրենց նկարիչ-արվեստագետ ընկերների աշխատանքով։ Կային նաև օտարերկրացի այցելուներ և մասնակիցներ, նրանց բոլորին համախմբում էր սերն արվեստի և հայ ստեղծագործողի նկատմամբ։ Կազմակերպել էր ինքնատիպ նկարչուհի հայաստանաբնակ Նարինե Իսաջանյանը/ Narine Isajanyan-ը, ում հրավերով մասնակցում էին  ԱնիՌոզ Նահապետյանը (Նիդերլանդներ), Ծովինար Թադևոսյանը  (Հայաստան) Ջուլիեն Ջոնսոնը, Քեվին Բեռնշթայնը, Էլիզբեթ Քորսեյը, Գայ Ղազանչյանը․․․ Ցուցադրված աշխատանքները նաև որոշ պարզաբանումներ  ու մանրամասներ արվեստասեր հանրությանը սիրով ներկայացրեց տիկին Նարինե Իսաջանյանը։ Հետաքրքիր զրույց ունեցանք Նիդերլանդացի հայ արվեստագետ  ԱնիՌոզի հետ, ում անհատական ցուցահանդեսը բախտ եմ ունեցել ներկայացնելու մի քանի տարի առաջ։ Իրենց ընկերների աշխատանքները դիտելու և նրանց  շնորհավորելու էին եկել ինքնատիպ նկարչուհի Նաիրա Ահարոնյանը, ԵՊՀ դասախոսներ, դոցենտներ։ Գեղեցիկ երաժշտությունն ապահովեց դրական հույզերի հոսքը, մի կողմ թողած իրենց հոգսաշատ առօրյան և ազգի խնդիրները՝ մարդիկ եկել էին հայտնելու իրենց աջակցությունը բերելով ժպիտ և ուրախ տրամադրություն։ 

Երևանում շարունակվում են մշակութային միջոցառումներն ու գրքերի շնորհանդեսները։ Երանի թե մայրաքաղաքի բոլոր միջոցառումներն առնչվեն արարչագործ արվեստին ու ավելի շատ  մասնակիցներ  ժպիտով ու խաղաղությամբ շփվեն  բարուն ու գեղեցիկին:

YEREVAN ART EXPO 2024 EXHIBITION AT THE MUSEUM OF MODERN ART

For NidOragir
From Yerevan, the capital of Armenia
Naira Gasparyan, PhD, YSU Associate Professor

 The Art Expo 2024 exhibition will be open for several days at Mashtots 7, in the Museum of Modern Art, starting from July 4 and closing on July 9. On the opening day, many Armenian artists arrived to admire the work of their artist friends. There were also foreign visitors and participants, all of them were united by their love for art and the Armenian creative talent. It was organized by Narine Isajanyan, an artist from Armenia, who invited AnnyRose Nahapetyan /Netherlands/, Tsovinar Tadevosyan /Armenia/ Julien Johnson, Kevin Bernstein, Elizabeth Corsey, Guy Ghazanchyan... to participate in the event.

Ms. Narine Isajanyan kindly presented the displayed works to the art-loving public with some clarifications and details. We had an interesting conversation with our beloved AnnyRose, whose solo exhibition I had the chance to present a few years ago. Unique artist Naira Aharonyan, YSU lecturers and professors came to see the works of their friends and congratulate them. The beautiful music ensured the flow of positive emotions, leaving aside their busy daily lives and the problems of the nation, people came to show their support and brought smiles and happy mood.

Cultural events and book presentations continue in Yerevan. May all the events of the capital be related to the beautiful and happy smiles on the faces of all the participants.

Երևանյան ամառը թեժ է նաև մշակույթին առնչվող միջոցառումներով

Երվանդ Քոչար/ Քոչարյանը ծնվել է 1899 թ․ հանիսի 15 ին Թիֆլիսում շուշեցիների ընտանիքում։ Ստանալով իր ժամանակաշրջանի համար փայլուն մասնագիտական կրթություն՝ նրան հաջողվում է 1919 թվին Վրաստանում 36 նկարներով մասնակցել վրաց նկարիչների ընկերության կազմակերպած ցուցահանդեսին։ Արդեն իբրև կայացած մասնագետ նա 1922 ին իր հաջորդ ցուցահանդեսն է բացում Կոստանդնուպոլսում։ Երվանդ Քոչարի կյանքին ու աշխատանքային հաջողություններին կարելի է ծանոթանալ թանգարանի կայքում։ Երվանդ Քոչարի թանգարանի պաշտոնական կայք (kochar.am) Թանգարանը հիմնվել է Վարպետի մահից 5 տարի անց՝ 1984 թվականին այն տեղում, որտեղ գնվում էր նրա արվեստանոցը: Աշխարհում ընդամենը երկու թանգարան կա, որտեղ ներկայացված է Երվանդ Քոչարի տարածական կերպարվեստը․ Երևանում գտնվող նրա թանգարանն ու Փարիզի Ժորժ Պոմպիդուի կենտրոնը: Թանգարանի տնօրենն է նրա թոռնուհին՝  ճարտարապետ Կարինե Քոչարը: 

40 տարի առաջ հունիսի 22 ին բացվեց Երվանդ Քոչարի թանգարանը։ Այդ տարիների ընթացքում այն բազմաթիվ այցելուներ է ունեցել ողջ աշխարհից։ Այս տարի Քոչարի թանգարանը նշում է նաև Սասունցի Դավթի  արձանի 65 ամյակը։ Երեք հոբելյանները միասին ընդգրկվեցին Քոչար-ֆեստ միջոցառումների շարքում՝ տոնական տրամադրություն հաղորդելով թանգարանին հարակից տարածքներին։  Միջոցառումներին մասնակցում էին բազմթիվ արվեստագետներ, Վահագն Հայրապետյանը, Արտո Թունջբոյաջյանը և ուրիշներ։ Քաղաքը իր երախտագիտությունը հայտնեց սիրելի արվեստագետին, ում հմայքն ու գործերը աշխարհին են ծանոթ։ 

«Նիդերլանդական Օրագրի» համար
Հայաստանի մայրաքաղաք Երևանից
Նաիրա Գասպարյան, բ․գ․թ․, ԵՊՀ դոցենտ

SUMMER IS HOT IN YEREVAN, NOT ONLY FOR THE WEATHER BUT ALSO FOR THE EVENTS RELATED 

For NidOragir
From Yerevan, the capital of Armenia
Naira Gasparyan, PhD, YSU Associate Professor

Yervand Kochar / Kocharyan was born in 1899. on January 15 in Tiflis in a family from Shushi. Having received a brilliant professional education for his time, in 1919 he managed to participate, with 36 paintings, in an exhibition organized by the Society of Georgian Artists in Georgia. As an accomplished specialist, he opened his next exhibition in Constantinople in 1922. Yervand Kochar's life and work achievements can be found on the museum website. 

Yervand Kochar Museum's official website (kochar.am) 

The museum was founded 5 years after the master's death, in 1984, in the place where his studio was bought.

There are only two museums in the world where Yervand Kochar's spatial fine art is presented. His museum in Yerevan and Georges Pompidou Center in Paris. The director of the museum is his granddaughter, architect Karine Kochar. 

40 years ago, on June 22, the Yervand Kochar Museum was opened. During those years, it had many visitors from all over the world. This year, the Kochar Museum also celebrates the 65th anniversary of the statue of David of Sassoon. The three anniversaries were included in the Kochar-fest events together, giving a festive mood to the areas adjacent to the museum.

Numerous artists participated in the events։ among them Vahagn Hayrapetyan, Arto Tunjboyajyan and others The city expressed its gratitude to the beloved artist, whose charm and works are known to the world.

Միջազգային երկլեզու ռուս-հայկական «Գործարար» ամսագիրը 25 տարեկան է

Միջազգային երկլեզու ռուս-հայկական  «Գործարար»  ամսագիրը դարձավ  25 տարեկան: Մեր ձեռքի տակ է «25 տարի ձեզ հետ» խորագրով ամսագրի հոբելյանական համարը: Հանդեսն Հիմնադրվել է Կալուգա քաղաքում 1999թ. հուլիսին Ռուսաստանի լրագրողների միության անդամ, համառուսաստանյան զանգվածային լրատվական միջոցների վաստակավոր աշխատող  Վահրամ Բեկչյանի կողմից, ով ջանադրաբար, զուգահեռ հիմնել ու լույս է ընծայել «Доброе утро!» թերթը: Կարճ ժամանակ անց՝ 2000 թվականին ստեղծվել է «Շահանե» հրատարակչությունը , որը շարունակել է «Գործարար» պատկերազարդ միջազգային երկլեզու ամսագրի արտադրությունը, այն գրանցված է ՌԴ Մամուլի, հեռուստատեսության և ռադիոյի և զանգվածային հեռարձակման նախարարությունում։ Երկար տարիներ հոգով ու սրտով լինել Մայր Հայրենիքի հետ, բայց ֆիզկապես ապրել նրանից հազարավոր կիլոմետրեր հեռու...

Այդպես արդեն 25 տարի Ռուսաստանի Կալուգա քաղաքում կանոնավոր լույս տեսնող երկլեզու ռուս-հայկական «Գործարար»  ամսագիրը որպես մունետիկ համբերատար, խոսքի ու իր գործի կարևորությունը գիտակցելով ավետում է հայկականությունը ողջ Ռուսաստանի ու նախկին Խորհրդային պետությունների տարածքում:

Ծանոթանալով «Գործարարի», նրա հավելված «Բարի առավոտ»  թերթի անցած հարուստ ուղուն, ռուսաստանյան մամուլի դաշտում ծավալած գործունեությանը` ըստ արժանվույնն ես մատուցում հետսովետական ծանր շրջանում մեկ քառորդ դար ձեռքը զարկերակին պահող հայ տպագիր մամուլի ունեցած  ձեռքբերումներին ու հաջողություններին: Ասել, որ անցած 25 տարիները երկլեզու տպագիր մամուլի համար եղել են հարթ, միայն համայնքային կյանքն ու մշակութային անցուդարձը, Հայաստան-Ռուսաստան երկկողմ հարաբերությունները արձանագրող տարիներ, նշանակում է ոչինչ չասել հանդեսի էջերում տարբեր տարիներին բարձրացված, ռուս հասարակության մեջ հայությանը հուզող այնպիսի խնդիրների մասին, ինչպիսին տարածաշրջանում Ռուսաստանի ազդեցությամբ Հայաստանի ունեցած միջազգային հարաբերություներն են։ Եվ այս նուրբ աշխատանքն արվում է միայն բացառիկ նվիրվածության եւ հայրենասիրության մղումներից ելնելով` 1999թվականից  «Գործարար» ամսագրի և նրա հավելված «Բարի առավոտ» թերթի հիմնադիր, գլխավոր խմբագիր, Ռուսաստանի լրագրողների միության անդամ, համառուսաստանյան զանգվածային լրատվական միջոցների վաստակավոր աշխատող Վահրամ Բեկչյանի կողմից:

25-ամյա  «Գործարարի» և «Բարի առավոտ» թերթի ամփոփոխ հիմնադիր-գլխավոր խմբագիր, Ռուսաստանի լրագրողների միության անդամ, համառուսաստանյան զանգվածային լրատվական միջոցների վաստակավոր աշխատող Վահրամ Բեկչյանը:

Բարձր գնահատելով Ռուսաստանի հայաշատ համայնքում «Գործարար» ամսագրի առաքելությունը, հատկապես այս օրերին գնահատվում է նրա ներկայիս ու հետագա դերը հայ-ռուսական առողջ հարաբերությունների ձևավորման շրջափուլում, թող որ սրտաբուխ խոսքը, պատգամը ներկա ժամանակների հայկական ուղեկից փարոսը լինեն առաջիկա բոլոր հոբելյանական տարեթվերի:
Հետևաբար քեզ երկար ընթացք, «Գործարա՛ր»:
Քսաանհինգամյա տարեդարձի առիթով, թերթին մաղթում եմ երկար, կանաչ ճանապարհ ու հարատևություն:

Ձեր թռիչքի բարի ընթացքին հետևող` Hay Azian
«Նիդերլանդական օրագիր» թերթի հիմնադիր, գլխ.խմբագիր

Ամսագրի հոբելյանական 25-ամյակին նվիրված համարը  բացվում է  Պարույր Սևակի ու Ռաֆայել Ղազարյանի 100-ամյակներին նվիրված Հակոբ Ճաղարյանի հոդվածով: Քչերը գիտեն, որ այս երկու փայլուն անհատականությունները 60-ականների հայ ոգու ու մտքի ազգային զարթոնքի մունետիկներն են, ովքեր նկարիչ Սարգիս Մուրադյանի, լեզվաբան Վարագ Առաքելյանի հետ առաջիններից մեկն ազդարարեցին Արցախի հարցը: էջը զարդարում է Պարույր Սևակի «Անլռելի զանգակատուն» անկրկնելի պոեմից մի հատված:

3-4 էջը Սամվել Ավդալյանի  «Ինչպես վերածնել ազգը» վերնագրով հոդվածում  ֆրանսիայի պատմության օրինակով ուղիների որոնումն է` թե ինչպես Հայաստանը դուրս գա ներկա աղետալի իրավիճակից: Լուծումը մեկն է` ստեղծել ազգային գաղափարախոսության նոր կոնցեպտ, պետք է լինենք գաղափարի ազգ` զինված սրով «միայն այն ժամանակ մեզ հետ հաշվի կնստեն թե՛ դաշնակիցները, թե՛ թշնամիները», եզրափակում է իր խոսքը հոդվածագիրը: Էջի վերջում  Պարույր Սևակի ասույթն է`  « Օտարության մեջ ազատ լինելը այլ գերություն է, իսկ տան մեջ նույնիսկ գերի լինելը` այլ ազատություն»:

5-7 էջում  «Գործարարը» Հարցազրույց է տպագրել դոկտոր, պրոֆեսոր, գիտության և մշակույթի ակադեմիկոսների ասոցիացիայի նախագահ Աբգար Հայրապետյանի հետ: Ակադեմիկոսն անրադառնում է աշխատանքային գործունեությանը, հրատարակած գրքերին ու հայրենասիրական նախաձեռնություններին: Աբգար Հայրապետյանը եղել է  բռնագաղթածների կենտրոնակայանում` Գորիսում, ականատես է եղել Արցախից հայերի գաղթին:  «Բռնի տեղահանվածները» պոեմով եզրափակվում է նրա հարցազրույցը: Ակադեմիկոսի անունը քաջ հայտնի է նաև նիդ.օրագրի ընթերցողներին, ներկայացվել են նրա գրքերը Ցեղասպանության ու 2018թ հեղափոխության մասին:

8-րդ էջում «Գոհար Գասպարյանի հանդուգն պատասխանը» հոդվածում հետաքրքիր մանրամասներ է ներկայացվում 1967թ երգչուհու Թուրքիա կատարած սկանդալային հյուրախաղերի մասին: Թե ինչպես աշխարահռչակ երգչուհին անտեսելով Խորհրդային միության վարչապետ Ալեքսեյ Կոսիգինի հորդորները հնչեցնում է Կոմիտասի  մաքրամաքուր «Կռունկը», այլ ժողովրդական ստեղծագործություններ:

«Գործարարը» չի շրջանցել  1990թ-ից լույս տեսնող, ապա  2023թ փակված` «Հայաստանի Հանրապետություն» թերթին: Այս առնչությամբ  «Զարմանք, զայրութ, ափսոսանք» վերնագրով, իր մտահոգությունն է հայտնել լուսահոգի, փիլիսոփայական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Վալերի Միրզոյանը:

Հանդեսը տպագրել է «Միշտ մտածեք այդ մասին, բայց երբեք մի խոսեք» վերնագրով հարցազրույցը Ամենայն Հայոց Վեհափառ Հայրապետ Նորին Սբ. Օծություն Վազգեն Առաջին կաթողիկոսի հետ` 1990թ. նոյեմբերի 23-ին Հայաստանի ԳԱ «Միտք» շաբաթաթերթից, որի այս համարը հրաշքով պահպանել է հոդվածի հեղինակը` վաստակաշատ լրագրող Շուշան Ղազարյանը: Անմիջապես այս բացառիկ հարցազրույցին հաջորդում է «Հայոց կաթողիկոսական աթոռները» Մերուժան Բաբաջանյանի պատմական ակնարկը: 

Ամսագրում զետեղված են Արցախին, ներհամայնքային և այլ խնդիրներին վերաբերվող հոդվածներ, մեկ շնչով են կարդացվում Գարեգին Նժդեհի ասույթները, Չարենցի  «Ես իմ անուշ Հայաստանի» փառահեղ ստեղծագործության մասին Սարյանի անրադարձը, այլ հրապարակումներ:

Հանդեսի ռուսական բաժնում  տնտեսական թեմայով, ուշագրավ` «Հայաստանի ընդերքի տերը նրա ժողովուրդն  Է» հոդվածը բավականին հետաքրքիր լուծումներ է առաջադրում Հայաստանի տնտեսական-քաղաքական ներկա իրավիճակում: Հոդվածի հեղինակը Կուզբասի հայերի միության նախագահ, տնտեսագետ, իրավաբան Գեորգի ԱՆՏՈՆՈՎ-ՄԻՐԶԱԽԱՆՅԱԸ Հայաստանի առջեւ ծառացած մարտահրավերների հուսալի, տեւական լուծման համար առաջին  անհրաժեշտ քայլը նախ համարում է մեր ժողովրդին համախմբելն ու երկրի օգտակար ռեսուրսները նրան վերադարձնելը: «Նիդերլանդական օրագիրը» թարգմանաբար ներկայացնում է այս հոդվածը.

Հայաստանի առջեւ ծառացած մարտահրավերների տեւական և հուսալի լուծման համար իսկապես կյանքը փոխող վճռորոշ առաջին անհրաժեշտ քայլը մեր ժողովրդին համախմբելն է, հատկապես նրա քաղաքական, մտավոր, պաշտպանողականության, տնտեսական ուժերի և ռեսուրսների համադրելը երկրի ներսում։

Այս բարդ խնդրի անհապաղ լուծումը հնարավոր է երկրի տնտեսության մակարդակի բարձրացման, գիտական, մշակութային մտքի զարգացման, հասարակության մեջ ժողովրդավարության, ազատության համերաշխության ու ներդաշնակության, կրթության և բժշկության որակի զգալի բարելավման հաշվին:

Այս բոլոր առաջնահերթ խնդիրների լուծումը, ինչպես նաև մեկ այլ հրատապ խնդրի՝ հզոր ռազմարդյունաբերական համալիրի և հզոր բանակի ստեղծումը, անհնար է առանց մեկ ակնհայտ պայմանի՝ երկրի ազգային տնտեսական արդյունավետության քանակական և որակական ցուցանիշների արագ և կտրուկ բարձրացման մեխանիզմի։

Բազմաթիվ, ի սկզբանե հետամնաց, աղքատ երկրների փորձը ցույց է տալիս, որ նրանց արագացված անցումը զարգացող երկրների, որպես սկզբնական պոտենցիալ ներուժ, ապահովվել է սեփական երկրի ընդերքի հարստության գրագետ, արդյունավետ օգտագործումը։

Մինչդեռ հայ ժողովուրդը, ըստ էության, կուրորեն կամ անտարբեր է անցնում նման բացառիկ և միաժամանակ բնական ու մատչելի առիթը օգտագործելու հնարավորությունից ։ Համենայնդեպս, դա է վկայում ստորև ներկայացված օրենսդրության մեջ առկա էական բացերն ու հակասությունները, որոնք թույլ չեն տալիս ընդերքի տիրոջը՝ ժողովրդին, տնօրինելու սեփական հարստությունը և լուծելու երկրի առջեւ ծառացած գոյաբանական ու հրատապ խնդիրները :

1990 թվականի օգոստոսի 23-ի Հայաստանի Անկախության հռչակագրում (7-րդ կետ) ասվում է. «Հայաստանի Հանրապետության ազգային հարստությունը` հողը, ընդերքը, օդային տարածությունը, ջրային եւ այլ բնական պաշարները, տնտեսական, մտավոր, մշակութային կարողությունները, նրա ժողովրդի սեփականությունն է»: Բայց Հայաստանի 2015 թվականի դեկտեմբերի 6-ի Սահմանադրությունը այլ բան է սահմանում (10-րդ հոդվածի 2-րդ կետում). «Ընդերքը և ջրային ռեսուրսները պետության բացառիկ սեփականությունն են»։

Նույնը բխում է «Ընդերքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության 2011 թվականի նոյեմբերի 28-ի օրենսգրքից. (11-րդ հոդվածի 1-ին կետ) « Հայաuտանի Հանրապետության ընդերքը պետության բացառիկ uեփականությունն է, որը կարող է տրամադրվել օգտագործման միայն երկրաբանական ուսումնասիրությունների եւ oգտակար հանածոների արդյունահանման նպատակներով»։ Սակայն սույն օրենսգրքի 15-րդ հոդվածի 1-ին կետում ասվում է.
« Ընդերքի oգտագործման եւ պահպանության, ինչպես նաեւ ընդերքօգտագործման հետ կապված բնության եւ շրջակա միջավայրի պահպանության պետական կառավարումն իրականացնում են կառավարությունը եւ տվյալ բնագավառում լիազոր պետական կառավարման մարմինները` իրենց իրավասությունների շրջանակներում»:

Հայաստանի Անկախության հռչակագրի և Սահմանադրության նորմերի օրենսդրական նման ձևախեղումը մեծ հնարավորություններ է բացում «անբարեխիղճ» պաշտոնյաների հսկայական կոռուպցիայի համար։ Պաշտոնյան, լինելով վերադասի կամքը կատարող, վարձու աշխատող, առանձնահատուկ պատասխանատվություն չի կրում ժողովրդի և պետության առջև։ Այսպիսով, Հայաստանի գործող օրենսդրությունը, ըստ էության, ոչ միայն անընդունելիորեն հակասական է, այլ արգելք չի դնում ժողովրդի բնական ռեսուրսների ունեցվածքի թալանին։ Այդ իսկ պատճառով այսօր Հայաստան պետության կարևոր, առաջնահերթ խնդիրներից է Հանրապետության Սահմանադրությամբ և Ընդերքի մասին օրենսգրքում որպես պարտադիր սկզբունք ամրագրել ժողովրդի ընդերքից շահ ստանալու իրավունքը։ Հայաստանի Անկախության հռչակագրի 3-րդ կետում ասվում է. «Հայոց պետականության կրողը Հայաստանի Հանրապետության ժողովուրդն է...», և ոչ թե վարձու պաշտոնատար անձը։

Գեորգի ԱՆՏՈՆՈՎ-ՄԻՐԶԱԽԱՆՅԱՆ,
Կուզբասի հայերի միության նախագահ,
տնտեսագետ, իրավաբան

Գեորգի Անտոնով-Միրզախանյանը` կենտրոնում, Նիդ.օրագրի գլխ.խմբագիր Hay Azian-ը և FAON-ի նախագահ Մաթո Հախվերդյանը սփիուռքի առաջին գագաթնաժողովի ժամանակ

«Գործարարի» ռուսերեն լեզվով հրապարակումների բաժնում գերակշռում են  մշակութային թեմաները, մասնավորապես Ռասուլ Համզատովի մասին Սամվել Ավդալյանի հոդվածը (18-րդ էջ),  հարցազրույցը գրողների միջազգային «Մետաքսե ճանապարհ» փառատոնի հաղթող ռուս բանաստեղծ , Ռուսաստանի գրողների միության վարչության անդամ Վադիմ Տերյոխինի հետ (19-րդ էջ), Տիգրան Միրզոյանի ծավալուն նյութը` Սերգեյ Փարաջանովի մասին  (21-23-րդ էջեր), «Երկու ընկեր ու երկու ճակատագրեր»`  Կարեն Միքաելյան-Թերլեմեզյանի  Կոմիտասի ու Փանոս Թերլեմեզյանի մասին (24-րդ էջ) նյութերը:

Քչերին է հայտնի  Ռուբեն Գրիգորի Չաչիկյանի անունը: Նա  ԽՍՀՄ-ում առաջին անօդաչու սարքավորումների նախահայրերից է, մեծ ավանդ ունի ինքնաթիռաշինության ասպարեզում: Ծնվել է 1910թ. մայիսի երեքին Թիֆլիսում ու մեծ ճանապարհ անցել: Հոդվածի հեղինակը Ալեքսանդր Թովմասյանն է (25-րդ էջ):

Հայկական գերբի  արծիվների ու առյուծների թեմայով Գայանե Սարմաքեշյանին հարցազրույց է տվել պատմական գիտությունների թեկնածու Վահե Ավետիսյանը, որը բացահայտել է այդ թեմայի որոշ նրբություններ: Նույն հեղինակը «Հեռավոր նախնիների ուղերձը» վերտառությամբ Արագածին վերաբերվող մեկ այլ հետաքրքիր զրույց է ունեցել  պատմական գիտությունների թեկնածու Կարեն Թոխատյանի հետ (26-28 էջ):

«Գործարար» Հանդեսի ռուսական բաժնում ևս  այլ նյութեր են տեղ գտել,  մասնավորապես բանաստեղծություններ, ծաղրանկարներ, Ռոբերտ Բաբլոյանի բանակի օրվան ընդառաջ հոդվածը,  հայտնի լրագրող Կարեն Զախարյանի «Արցախյան էտյուդները», որը էսսեների ու ակնարկների շարք է, լույս է տեսնելու գրքի տեսքով:

Տոնական համարի վերջին 35-րդ էջը նվիրված է բանակի օրվան, որտեղ արտատպված է Հրանտ Մաթևոսյանի հայտնի  «Հայրենիքները չեն տրվում մեկընդմիշտ, Հայրենիքները նվաճվում են ամեն օր» նյութը.

«Ես` զինվորս, կանգնելու եմ մեն մի անգամ, մի եզակի անգամ ինձ տրված ժամանակի մեջ և ասում եմ. «Ես` ես եմ, ես տե՛րն եմ իմ ժամանակին, ես իմ ժամանակի տե՛րն եմ, այս իմ չարչարված երկիրն է, որ ես հայրենիք եմ դարձնում, ի՛մ հայրենիքը: Իմ պարտությունն այսօր ամեն ինչի վերջն է։ Աստված չանի, անտեր հուշեր չեն լինում։ Ամեն, ամեն ինչի վերջն է։ Իմ հաղթանակն այսօր սկիզբն է ամեն ինչի գոյության, երեկվա հաղթական կանչերի և այսօրվա իմ փառքի, ծնողիս սուրբ գերեզմանի և երեխայիս զնգուն օրվա։ Սկիզբն է ամեն, ամեն ինչի»։   

Այո «Գործարարը» տեր է իր ժամանակին և ժամանակի ընթացքով էլ շարժվում է առաջ, հանդեսին  մաղթենք նոր ու բովանդակալից հոդվածներ,  շատ հոբելանական համարներ:

«ՆԻԴԵՐԼԱՆԴԱԿԱՆ ՕՐԱԳԻՐ»