ՀՀ սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատար Զարեհ Սինանյանը Հարցազրույց է տվել Factor TV-ին, որտեղ խոսել է նաև Նիդերլանդներ կատարած այցի մասին
Նա բացահայտել է սփյուռքահայ համայնքներում Հայ Առաքելական եկեղեցու որոշ ներկայացուցիչների՝ իր այցերին արգելակող կամ խոչընդոտող վարքագիծը, և ինչպես է դա փոխկապակցված է Գարեգին Բ-ի անձնական դիրքորոշման հետ: ՀՀ սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատարը մասնավորապես խոսել է այն մասին թե ինչպես է կաթողիկոսը եկեղեցու սպասավորներին իր այցերի ընթացքում ուղորդում.
«Գիտեք տարօրինակ ձևով է դա արվում,- Ռոբերտ Անանյանի հետ զրույցում ասաց Զարեհ Սինանյանը, զարմացել ու տխրել եմ այն փաստից, որ սփյուռք իմ ամեն
Այցիցս առաջ` մեկ օր առաջ Գարեգին Բ-ն զանգում է այդ եկեղեցի ու տեղի հոգևոր սպասավորին հանձնարարում կամ ներկա չլինել իմ այցի ժամանակ, կամ գոնե չնկարվել...»:
ՀՀ սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատարը օրինակ է բերել Նիդերլանդներ, Ալմելո կատարած այցելությունից.
«Եթե չեմ սխալվում փետրվար ամսին Բելգիայում և Հոլանդիայում էի նաև այցելեցի առաջին անգամ Ալմելոյի հայկական համայնք, որը Հոլանդիայի հոծ և ամենաունիկալ համայնքներից է, ինչու, որովհետև Ալմելոյի համայնքը հիմնականում բաղկացած է թուրքահայերից... Այցելությունիցս հետո դաշնակցական թե տեղական մամուլում հանդիպում եմ «Հայ առաքելական եկեղեցին բոյկոտում է Սինանյանի այցը Ալմելո» վերնագրով հոդվածի, իրենք չգրեցին այն, որ ինձ հրավիրողը Ալմելոյի եկեղեցու ծխական խորհուրդն էր, որը ինձ իրենք, նույնիսկ մեդալ հանձնեցին: Սպասավորը ներկա չէր, նա ինձնից չէ, իր վերադասից էր վախեցած...»:
Զարեհ Սինանյանը նմանօրինակ փաստեր է բերել Կիպրոս և ԱՄՆ կատարած այցերից: Պատմել իր Գարեգին Բ-ի հետ ունեցած անձական մի զրույցից, որտեղ ասել է՝ գողական պահվածքով սրբազան կա կողքդ, որից հետո վեհափառը վատ է տրամադրվել:
Սինանյանը այս դեպքերը ներկայացնում է որպես եկեղեցու կողմից քաղաքականացված միջամտություն, որը խոչընդոտում է սփյուռքահայության հետ կառավարության կապերին։ Այս դեպքում Կաթողիկոսը անձնական անհամաձայնությունը տանում է պետական-եկեղեցական հարաբերությունների ոլորտ։
https://www.youtube.com/watch?v=o8RfCWA2_O4
«Նիդերլանդական օրագրի» կողմից- Ամեն դեպքում սփյուռքի գույատևման հիմքերի հիմքը եկեղեցին է: Սփյուռքում եկեղեցին մեծ դերակատարում ունի, բայց և պետության առկայությունը բոլորիս երազանքների գերագույն գագաթնակետն է: ՈՒրեմն ինչ պետք է անել սփյուռք-եկեղեցի-պետություն կապն ամրապնդելու համար: Առաջին հերթին`
1️⃣ Հստակեցնել եկեղեցու և պետության գործառույթների սահմանները՝ խուսափելով քաղաքական ներգրավումից:
2️⃣ Ստեղծել անկաշկանդ ու կառուցողական երկխոսության հարթակ պետության, եկեղեցու և սփյուռքի միջև՝ հիմնված փոխադարձ հարգանքի վրա:
3️⃣ Վերացնել անձնական հակասությունների ազդեցությունը ընդհանուր շահերին:
4️⃣ Զարգացնել կրթական և մշակութային ծրագրեր, որոնք ընդգրկում են եկեղեցական ու աշխարհիկ կառույցները՝ խթանելով միասնականության ոգին:
Արդյունքը կլինի` միասնությունը, որը հիմնված կլինի փոխադարձ հարգանքն ու սփյուռքահայության համախմբումը: Կուսակցական միջամտությունը ևս պետք է բացառող հանգամանք լինի:
Նիդերլանդական օրագրի ֆիլմադարան, հուզիչ մի պատմություն հայրենիքի նվիրյալի մասին
Արամ (2002) – Ամերիկա-ֆրանսիական համատեղ արտադրության ֆիլմ, որը պատմում է ընտանիքի դրամատիկ ճակատագրի մասին:
Դարավոր հիշողությունները Փարիզում ապրող ընտանիքի կյանքում չեն մարում, երբ որդին՝ Լևոնը, ծանր վիրավորվում է ահաբեկչական գործողության ժամանակ: Հայրը մեղադրում է մեծ եղբորը՝ Արամին, որը ստիպված է լքել հայրական տունը։
Տարիներ անց Արամը, մասնակցած Արցախյան ազատամարտին, վերադարձել է՝ վրեժ լուծելու: Բայց ճակատագիրը կրկին դժվար ընտրության առաջ է կանգնեցնում նրան…
Ֆիլմը ցուցադրվել է Մյունխենի և Երևանի (Ոսկե ծիրան) կինոփառատոներում՝ արժանանալով մեծ ուշադրության:
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի վերջին հայտարարությունն այն մասին, որ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդը, խախտելով կուսակրոնության ուխտը և ունենալով զավակ, այլևս իրավունք չունի զբաղեցնել կաթողիկոսական աթոռը, նոր շրջափուլ է սկսում եկեղեցի-պետություն հարաբերություններում: Այս հայտարարությունը ոչ միայն կրոնական և բարոյական հարթության վրա է, այլև վերածվել է քաղաքական և իրավական կարևոր խնդրի:
📌 Փաշինյանի պնդման էությունը
Վարչապետի խոսքն ունի մի քանի առանցքային ուղերձ․
1️⃣ Փաստի պնդում
Փաշինյանը ասում է, որ ունի ապացույցներ, որ Գարեգին Բ-ն խախտել է կուսակրոնության ուխտը։ Այս պնդումը, ըստ նրա, փաստ է, և եթե Գարեգին Բ-ն հերքի, ինքը «անհրաժեշտ ձեւաչափով կապացուցի»։
2️⃣ Ազգային անվտանգության հիմնավորում
Վարչապետը նշում է, որ սա ոչ թե անձնական հարց է, այլ ազգային անվտանգության խնդիր։ Այլ կերպ ասած՝ նա ներկայացնում է կաթողիկոսի բարոյական անբասիրության խախտումը որպես համազգային նշանակություն ունեցող հարց։
3️⃣ Կոչ եկեղեցուն փոխել կաթողիկոսին
Փաշինյանն ասում է, որ Գարեգին Բ-ն պետք է հեռանա, և եկեղեցին պետք է նոր կաթողիկոս ընտրի, որի բարեվարքությունն ապացուցված կլինի։
📜 Իրավական հիմքերը․ պետություն vs եկեղեցի
➡️ Սահմանադրություն և օրենք
🔷 Հայաստանի Սահմանադրություն
Հայաստանը աշխարհիկ պետություն է (Սահմանադրության 1-ին և 18-րդ հոդվածներ), ինչը նշանակում է, որ պետությունը չի կարող միջամտել եկեղեցու ներքին հարցերին, այդ թվում՝ կաթողիկոսի ընտրությանը կամ կարգապահական գործընթացներին։
🔷 «Հայ Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու մասին» օրենք
Այս օրենքը հստակ նշում է (հոդված 4, կետ 3), որ եկեղեցին «ինքնավար է իր ներքին կառույցով և գործունեությամբ»։ Կաթողիկոսի կարգավիճակին վերաբերող ցանկացած որոշում (օրինակ՝ պաշտոնանկություն, կարգալույծում) բացառապես եկեղեցու իրավասության ներքո է։
➡️ Եկեղեցական կանոններ
Ըստ եկեղեցական կարգապահական կանոնների, կուսակրոն հոգևորականը, եթե խախտում է կուսակրոնության ուխտը (զավակ ունի, ամուսնանում է), կորցնում է հոգևոր աստիճանները։ Այս մասին վկայում են նաև Եկեղեցու կանոնադրությունը և սրբազան կանոնները։
✅ Բայց եկեղեցական կանոններով այսպիսի մեղադրանքը պետք է ապացուցվի եկեղեցու ներսում՝ եկեղեցական քննիչ մարմինների և համապատասխան կանոնական դատարանի միջոցով։
---
⚖️ Ի՞նչ իրավունք ունի Փաշինյանը
🔹 Փաշինյանը, որպես վարչապետ, կարող է բարձրաձայնել խնդիրներ, եթե դա վերաբերում է ազգային անվտանգությանն ու հանրային վստահությանը։
🔹 Սակայն նա չի կարող իրավական ուժով պարտադրել կաթողիկոսի հրաժարականը կամ փոխարինումը․ դա եկեղեցու ներքին իրավազորություն է։
Փաշինյանի պնդումը փաստացի պահանջ է կամ առաջարկ, բայց ոչ իրավական պարտադրանք։
🔍 Ի՞նչ անել օրինական ճանապարհով
1️⃣ Եկեղեցու ներսում
✅ Եկեղեցին, եթե նման մեղադրանք է շրջանառվում, պարտավոր է ստեղծել եկեղեցական քննիչ հանձնաժողով (կամ հանձնարարել Գերագույն հոգևոր խորհուրդին)՝ ստուգելու փաստերը։
✅ Եթե մեղադրանքը հաստատվի, Գարեգին Բ-ն պետք է ենթարկվի կարգապահական պատասխանատվության՝ զրկվելով եպիսկոպոսական և կաթողիկոսական իրավունքներից։
2️⃣ Պետության ներգրավվածությունը
✅ Պետությունը կարող է հարցը դիտարկել միայն այն չափով, որքանով դա վերաբերում է ազգային անվտանգությանը կամ հանրային վստահությանը։
✅ Օրինակ՝ եթե կաթողիկոսի անձնական վարքը վերածվում է պետական ռիսկեր ստեղծող գործոնների (օրինակ՝ օտարերկրյա լրտեսական շահերի միջոցով մանիպուլյացիա), ապա կարող է լինել հատուկ հետախուզական ուսումնասիրություն։ Բայց սա այլ հարթություն է և պահանջում է ապացույցներ, ոչ քաղաքական հայտարարություններ։
💡 Ինչ անել, որ չվնասվի պետություն–եկեղեցի հարաբերությունը
🔹 Եկեղեցին պետք է լինի թափանցիկ և սկզբունքային․
Եթե նման ծանր մեղադրանք կա, պետք է իր ներքին հանձնաժողովը ձևավորի և հրապարակայնորեն ներկայացնի եզրակացությունը։
🔹 Պետությունը պետք է հարգի եկեղեցու ինքնավարությունը․
Պետք չէ խախտել սահմանադրական կարգը կամ ուժով պարտադրել որևէ որոշում։
🔎 Ի՞նչ ռիսկեր կան Փաշինյանի հայտարարության մեջ
✔️ Հասարակական պառակտում և կրոնական անհանդուրժողականություն
✔️ Եկեղեցու նկատմամբ վստահության անկում (եթե մեղադրանքը ապացուցված չէ, բայց հանրային տարածքում արդեն շրջանառվում է)
✔️ Սահմանադրական կարգի խախտման վտանգ (եթե գործադիր իշխանությունը փորձի ուղղակի միջամտել եկեղեցու ներքին գործերին)
Այս ռիսկերը կնվազեն, եթե եկեղեցին հստակ պատասխաններ տա, բոլոր հարցերին։
Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունն ընդգծում է, որ պետական պաշտոնյան բարձրացնում է հարց, որն ունի ազգային նշանակություն, բայց եկեղեցական կարգապահության հարցը մնում է բացառապես եկեղեցու իրավասության տակ։ Իրավական ճանապարհը միակ լուծումն է․
✅ Եկեղեցին՝ իր ներքին կարգապահական ընթացակարգերով,
✅ Պետությունը՝ իրավական հարգանքով և սահմանադրական շրջանակներով,
✅ Հանրությունը՝ առանց հիստերիայի, փաստերի վրա հիմնված գնահատմամբ։
Այս ամենը պետք է տեղի ունենա թափանցիկ, փաստացի և առանց քաղաքական շահարկումների, որպեսզի ժողովուրդը վստահություն ունենա թե՛ եկեղեցու, թե՛ պետության նկատմամբ։
🟩 Եթե տեղեկությունները ճիշտ են, բայց Գարեգին Բ–ն վերահսկում է եկեղեցական խորհուրդը, ի՞նչ անել
📌 Խնդիրը․
Եթե Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը իսկապես խախտել է կուսակրոնության ուխտը (ստեղծել է ընտանիք, ունի զավակ) և կարողանում է ազդել եկեղեցական կարգապահական մարմինների վրա, ապա եկեղեցու ինքնավար կարգապահական համակարգը դառնում է անարդյունավետ։ Այս իրավիճակը ավելի բարդ է, քան սովորական կարգազանցությունը ․ այն արդեն հարց է ստեղծում՝ եկեղեցու կառավարման օրինականության և անկախության մասին։
Սա նաև խնդիրներ է ստեղծում համայն սփյուռքի եկեղեցիների համախմբման ու աշխատանքների ճիշտ կազմակերպման համար։ Կաթողիկոսը պետք է օրինակ ու հենարան հանդիսանա հավատացյալների համար։
⚖️ Իրավական (եկեղեցական և պետական) լուծման եղանակներ
✅
– Քանի որ Հայ Առաքելական Եկեղեցին նաև հանրության հոգևոր կառույցն է, մեծ հանրային դիմադրությունը (բողոքի ցույցեր, հանրագիրներ, բաց նամակներ) կարող է ստիպել եկեղեցական ղեկավարներին քայլեր ձեռնարկել։
– Սովորաբար եկեղեցին շատ զգայուն է հանրային ճնշման նկատմամբ, հատկապես եթե հարցը բացահայտ «հոգևոր ճգնաժամ» է։
✅
– Կարելի է ներգրավել միջազգային քրիստոնեական կառույցների (օրինակ՝ Միջեկեղեցական խորհուրդ, կամ այլ ուղղափառ հեղինակավոր հաստատություններ) խորհրդատվությունը։
– Նրանց անկախ դիրքորոշումը կամ քննիչ զեկույցը կարող է ստիպել, որ եկեղեցին ներսից լրջորեն վերաբերվի հարցին։
✅
– Պետության ղեկավարը կարող է խոսել հանրային առողջության և անվտանգության մասին՝ որպես հիմնավորում, երբ հոգևոր առաջնորդի վարքագիծը արդեն ազդում է ազգային անվտանգությանը։
– Պետական կառույցները կարող են պահանջել ֆինանսական թափանցիկություն, եթե Կաթողիկոսին վերագրվում են տնտեսական չարաշահումներ (քանի որ դա ազգային եկեղեցու ունեցվածք է, որը ենթակա է հանրային վերահսկողության)։
🟩 Ի՞նչ անել, եթե Կաթողիկոսը հրաժարվում է և շարունակում է պաշտոնավարել
Եկեղեցու ներսում կա գաղափարական հիմք․
➡️ Եկեղեցու հեղինակության կորստի վտանգը ստիպում է շատ հոգևորականներին վերջնական արդյունքում հանդես գալ հրաժարականի կոչով, որքան էլ կաթողիկոսը փորձի վերահսկել իրավիճակը։
➡️ Քրիստոնեական ավանդույթում երբ հոգևոր առաջնորդը կորցնում է բարոյական հեղինակությունը, համայնքի ինքնակառավարման և հավատացյալների հավաքական միաբանությունը («քաղկեդոնական սկզբունք» համընդհանուր ժողովի հիմունքներով) դառնում է վճռորոշ։
Այսինքն՝ եթե անգամ կաթողիկոսի «ազդեցությունը» հոգևոր խորհրդի նկատմամբ մեծ է, նման ճնշումը ինքնամաքրման սկզբունքով նրան կտանի հրաժարականի։։
🟧 Փաստացի գործողություններ հանրության համար
✔️ Հավաքական պահանջ (բաց նամակ, հանրագիր, ցույցեր)՝ նոր հոգևոր առաջնորդի ընտրության։
✔️ Եկեղեցական հեղինակավոր դեմքերի ներգրավում և այլ հեղինակավոր հոգևորականների գործուն մասնակցություն)՝ թեման իջեցնել անձնական զրպարտանքից «հոգևոր ինքնամաքրման» օրակարգի վրա։
✔️ Ստուգել ֆինանսական և բարոյական կապերը՝ հնարավոր չարաշահումների համար։
✔️ Բանակցել միջազգային եկեղեցական կառույցների հետ (եթե ներքին եկեղեցական մարմինները համառորեն անտեսում են փաստերը)։
🔵 Եթե Գարեգին Բ–ի վարքի մասին տեղեկությունները ճիշտ են, իսկ նա վերահսկում է եկեղեցու խորհրդին՝ ստիպելով նրանց «լռել», միակ գործառական լուծումը հանրային և հոգևորական լայն ճնշումն է․ ✅ Եկեղեցական բաց քննություն (թափանցիկության պահանջ)
✅ Հավաքական պահանջ՝ ներքին փոփոխության
✅ Միջազգային եկեղեցական հեղինակությունների ներքին դիտարկում
✅ Պետական միջամտությունից խուսափում, բայց հրապարակային հսկողություն՝ եկեղեցու ունեցվածքի թափանցիկության վրա
Վիճակն իրոք բարդ է, բայց, եթե Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսը իսկապես խախտել է կուսակրոնության ուխտը, ապա միանշանակ, հանուն եկեղեցու անաղարտության ու մաքրության պետք է թողնի
Մայր Աթոռը։
Նաիրա Գասպարյան, բ․գ․թ․, դոցենտ, ԵՊՀ, հատուկ ՆիդՕրագրի համար՝ Երևանից
Մայիսի 29 ին իր հրապարակումների շարքում կենտրոնը հատուկ նշում է կատարել հետևյալի մասին․
«Ադրբեջանական զորամիավորումները անօրինական գրավել են Հայաստանի միջազգայնորեն ճանաչված սահմանները։ Այդ դիրքերից նրանք ուղիղ գծով կրակի տակ են պահում գյուղերը՝ թիրախավորելով ինֆրակառույցները ՝ այսպիսով վտանգ ներկայացնելով խաղաղ բնակչության համար։ Բնակիչները նկարագրում են,որ գիշերային կրակահերթերը չեն դադարում, ապրում են մշտական վախի պայմաններում, ունեն կենսականորեն անհրաժեշտ արոտավայրերի մեծ կորուստներ՝ առանց որոնց խաթարված է բնականոն կյանքը։ Երեխաները դպրոց են հաճախում մշտական հոգեբանական սթրեսի պայմաններում, ընտանիքները ստիպված են լքել իրենց տները։ Այս իրավիճակը հիշեցնում է 2023 թվի Ադրբեջանի ռազմավարությունը Լեռնային Ղարաբաղի էթնիկ զտումների ժամանակ։ Կայուն բռնությունները, ինչպես Լեռնային Ղարաբաղում, ուղղված են Հայաստանի բնակչության կյանքը անկայուն դարձնելու պայմանների ստեղծմանը»։
ԱՐԴԱՐՈՒԹՅԱՆ և ՃՇՄԱՐՏՈՒԹՅԱՆ ԿԵՆՏՐՈՆԻ /CENTER FOR TRUTH AND JUSTICE/ ԱՆԴՐԱԴԱՐՁԸ
1-ԻՆ ՕՐՎԱ ԹԵՄԱՆ ԷՐ՝ «Հանցագործություն ընդդեմ խաղաղության. անդրադառնալ ագրեսիայի հանցագործությանը փոփոխվող աշխարհում»:Համաժողովի բացումը տեղի ունեցավ Երևանի պատմական Մատենադարանում՝ համախմբելով իրավաբան գիտնականներին, գործող մասնագետներին և փաստաբաններին՝ նպատակ հետապնդելով խորանալու ագրեսիայի հանցագործության բարդությունների մեջ:
Օրվա նիստերի ընթացքում ուշադրության կենտրոնում էր այս հանցագործության զարգացման ողջ ընթացքը՝ սկսծ Նյուրնբերգի դատավարությունից մինչև Կամպալայի ուղղումների ընդունումը՝ քննելով համընդհանուր ընդունման և կիրառման հասնելու մարտահրավերները: Քննարկումների ուշադրության կենտրոնում էին նաև ագրեսիվ պատերազմների իրավական և ռազմավարական չափերը, ուսումնասիրության արժանացան նաև jus ad bellum-ի / խնդրի բարձրաձայնման/ սկզբունքները և պետությունների կողմից ուժի կիրառման հիմնավորումները:
Բանախոսներն ընդգծեցին միջազգային իրավական մեխանիզմների ուժեղացման հրատապ անհրաժեշտությունը՝ մեղավորներին պատասխանատվության ենթարկելու և ապագայում մեր անընդհատ փոփոխվող գլոբալ լանդշաֆտում ագրեսիա իրականացնող գործողությունները կանխելու ուղղությամբ:
CFTJ-Ի 4-ՐԴ ՏԱՐԵԿԱՆ ՄԻՋԱԶԳԱՅԻՆ ՀԱՄԱԺՈՂՈՎԻ 2ՐԴ ՕՐԸ
Բանախոսների ուշադրությունը ուղղված էր լեզվին, լեզվահամակարգերին և խոսքային ձևակերպումներին, որոնք հսկայական դեր են խաղում ագրեսիայի դրսևորումները հնարավոր դարձնելու գործում:
Ագրեսիայի լեզվին նվիրված պանելային քննարկումն ուղղված էր նրան, թե ինչպես են բևեռացումը, ապատեղեկատվությունը և ատելության խոսքը հիմք դնում բռնությանը և օգնում արդարացնել պատերազմները ինչպես ներքին, այնպես էլ միջազգային լսարանի համար: Փորձագետները պարզեցին, թե ինչպես է, հաճախ ղեկավարության ամենաբարձր մակարդակներում քարոզվող այս հռետորաբանությունը, ունակ ապամարդկայնացնել ամբողջ բնակչությանը և օրինականացնել հանցավոր գործողությունները: Նրանք նաև անդրադարձան իրավական գործողությունների միջոցով ատելության խոսքին հակազդելու ուղիներին:
Մեկ այլ պանելային քննարկում կենտրոնացավ ագրեսիվ պատերազմը պահպանող շրջանակների հաննգամանալից ուսումնասիրության վրա՝ առաջարկելով իրավական, ռազմավարական և բնապահպանական մեխանիզմների վերլուծություն, ինչպես ֆորմալ, այնպես էլ ոչ պաշտոնական, որոնք թույլ են տալիս նման բռնությունը կազմակերպել անպատիժ:
Օրվա վերջում սթափ քննարկման արժանացավ Բաքվում հայ քաղբանտարկյալների և գերիների դեմ իրականացվող կեղծ դատավարությունների խնդիրը։ Քննության մասնակիցներն անդրադարձան ոչ միայն իրավական խախտումներին, այլ նաև այս բեմականացված դատավարությունների հոգեբանական և քաղաքական ազդեցությանը՝ դրանք կապելով չարաշահումների ավելի լայն օրինաչափությունների հետ, որոնք հաճախ հետևում են ագրեսիվ պատերազմներին:
Շեշտադրվեց այն հանգամանքը, որ ագրեսիան մարտի դաշտում չի սկսվում. այն սկսվում է ատելության խոսքի շարադրմամբ: Եզրահանգումումը մեկն էր՝ դիմակայել նմանօրինակ խոսքային դրսևորումներին ապացույցների, իրավական գործողությունների և պատասխանատվություն պահանջելու հանձնառության միջոցով:
Երկօրյա աշխատանքային քննարկումները ցույց տվեցին, թե ինչպիսի հսկայական ջանքեր են պահանջվում առաջացած մարտահրավերներին դիմակայելու և խնդիրները դրական լուծման տանելու համար։
Հունիսի 1-ին Բելգիայի մայրաքաղաքում՝ Բրյուսելի Իքսել շրջանում, առաջին անգամ տեղի ունեցավ հայկական տոնավաճառ։ Այս բացառիկ միջոցառումը կազմակերպվել էր Բելգիայում ՀՀ դեսպանության և Իքսելի քաղաքապետարանի համատեղ ջանքերով՝ նպատակ ունենալով ներկայացնել հայկական մշակույթն ու ժառանգությունը եվրոպական հանրությանը։
Բրյուգմանի հրապարակը վերածվել էր հայկական օջախի․ ներկաները հնարավորություն ունեցան վայելելու հայկական խոհանոցի հոտավետ ուտեստները, ինչպես նաև մասնակիցների ներկայացրած բազմազան արտադրանքը։ Տոնավաճառում բացված 15 տաղավարները ներկայացնում էին Հայաստանի և Սփյուռքի մշակույթն ու արվեստը՝ ընդգծելով հայ վարպետների և ձեռնարկությունների ստեղծարարությունը։
Միջոցառման բացման խոսքում Բելգիայում ՀՀ դեսպան Տիգրան Բալայանը շնորհակալություն հայտնեց Իքսելի քաղաքապետ Ղոման Դը Ղոզմին, Հայ-բելգիական առևտրային պալատին, Բելգահայ ռադիոկայանին և բոլոր մասնակիցներին՝ ջերմ համագործակցության և նվիրվածության համար։ Դեսպանը նշեց, որ Իքսել շրջանը պատահականորեն չէր ընտրվել միջոցառման անցկացման վայր․ այստեղ է գտնվում հայկական եկեղեցին, Ցեղասպանության զոհերին նվիրված հուշակոթողը և Բելգիայում ՀՀ դեսպանության առաջին շենքը։
Բալայանն ընդգծեց, որ այս տոնավաճառը բացառիկ է ոչ միայն կազմակերպական հարթակում, այլև իր ընդգրկվածության մակարդակով, և նշեց, որ նախատեսվում է դարձնել այն ամենամյա՝ շարունակելով ամրապնդել հայ-բելգիական բարեկամությունը և հայկական մշակույթի ճանաչումը Եվրոպայում։
Տոնավաճառը մեծ հետաքրքրություն էր առաջացրել․ այն այցելեցին բազմաթիվ դեսպաններ, դիվանագիտական ներկայացուցչությունների անդամներ, Եվրոպական խորհրդարանի, Եվրոպական հանձնաժողովի և ԵՄ կառույցների ներկայացուցիչներ, Բելգիայի խորհրդարանի պատգամավորներ, պետական պաշտոնյաներ, լրագրողներ և հայ համայնքի նշանավոր ներկայացուցիչներ։
Միջոցառումն ուղեկցվեց մշակութային հագեցած ծրագրով․ հայկական երաժշտությամբ և «Նեմրութ» ավանդական երգի և պարի խմբի ներկայացումներով, որոնք բարձր տրամադրություն պարգևեցին բոլորին՝ դարձնելով օրը իսկապես անմոռանալի։
On June 1, the first Armenian fair was held in Belgium with the joint efforts of the Embassy of the Republic of Armenia and the Municipality of the Ixelles District of Brussels.
Brugmann Square was filled with the aroma of Armenian cuisine, as well as traditional dances and music. The 15 pavilions that opened represented the culture and art of Armenia and the Diaspora, Armenian cuisine, and a wide range of Armenian products.
Ambassador Balayan delivered the opening speech at the event, expressing gratitude to the Mayor of Ixelles, Romain De Reusme, the Belgian-Armenian Chamber of Commerce, BelgiaHay Radio, and all participants for their support, collaboration, and dedication.
The Ambassador noted that the choice of location for the event was not accidental: Ixelles is home to the Armenian church, the memorial dedicated to the victims of the Genocide, as well as the first building of the Embassy of Armenia in Belgium. The Ambassador added that the event is exceptional both in terms of organization and the level of engagement, and announced that the fair is intended to become an annual event.
The Armenian fair was visited by numerous ambassadors, members of the diplomatic corps, representatives of the European Parliament, the European Commission, and other EU institutions, Belgian parliamentarians and high-ranking government officials, distinguished media representatives, as well as many Belgian citizens and prominent members of the Armenian Diaspora.
The event was accompanied by musical performances and dance acts by talented members of the Armenian community and the “Nemrut” traditional song and dance ensemble, further enhancing the beauty of the day.
02.06.2025/Լոս Անջելեսի օպերային թատրոնի նոր տնօրենը։ Դոմինգո Հինդոյան Ծննդյան տարեթիվ: 1979 Ծննդավայրը: Կարակաս, Վենեսուելա Ծագում: Հայ-վենեսուելացի Հայրը: Դոմինգո Գարսիա՝ հայտնի ջութակահար և Վենեսուելայի «Օրկեստրա Սիմֆոնիկայի» նախկին նախագահ Մայրը: Վիկի Հինդոյան՝ իրավաբան, Վենեսուելայի օրենսդիր մարմնի անդամ Կարիերա. Աշխատել է Բեռլինի Deutsche Staatsoper նվագախմբում 2018-ին ղեկավարել է Նյու Յորքի Մետրոպոլիտեն Օպերայի նվագախումբը 2019-ին հրավիրվել է ղեկավարելու Լիվերպուլի թագավորական նվագախումբը, նաև Լեհաստանի ազգային սիմֆոնիկ նվագախումբը Նոր պաշտոն: Նշանակվել է Լոս Անջելեսի օպերայի երաժշտական տնօրեն՝ փոխարինելով Ջեյմս Քոնլոնին։ 2026֊ 2027 թատերաշրջանի ընթացքում նրան է վստահվել երեք բեմադրություն։ Պայմանագիրը՝ 5 տարի, ներառում է երեք բեմադրություն Հինդոյանի հայտարարությունը. «Լոս Անջելեսը հայտնի է իր երաժշտական նորարարություններով։ Իմ նպատակը նոր ստեղծագործությունների, պատվերների և ժամանակակից աշխատանքների կատարումն է՝ պահպանելով դասական երաժշտության ավանդույթները»։
Վտանգավոր հարիբո
03.06.2025 /ՀՀ նախագահի հրամանագրով Մոնակոյի Իշխանապետությունում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան է նշանակվել
Ֆրանսիայի Հանրապետությունում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ և լիազոր դեսպան Արման ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ` համատեղության կարգով, նստավայրը` Փարիզ:
Արման ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ
Օլիմպիական փոխչեմպիոն և աշխարհի չեմպիոն Արթուր Դավթյանը (32 տ.) երրորդ անգամ նվաճեց Եվրոպայի չեմպիոնի տիտղոսը՝ հաղթելով Լայպցիգում ընթացող Եվրոպայի առաջնությունում հենացատկի վարժությունում:
Եվրոպական ֆուտբոլի ամենաբարձր մակարդակի մրցաշարում մայիսի 31-ին տեղի ունեցած եզրափակիչ խաղում Փարիզի Սան Ժերմենը (ՓՍԺ) վստահ հաղթանակ տարավ Իտալիայի «Ինտեր Միլան»-ի նկատմամբ՝ 5-0 հաշվով, և նվաճեց ՈւԵՖԱ-ի գավաթը:
Հանդիպման մեկնարկից ի վեր Փարիզի թիմը վերահսկեց հանդիպման ընթացքը՝ ցուցադրելով հարձակման բարձր տեմպ և խաղի գերազանց կազմակերպվածություն: Արդեն առաջին խաղակեսում թիմը կարողացավ ապահովել երկու գնդակի առավելություն:
Հենրիխ Մխիթարյանը, հանդես գալով «Ինտեր Միլան»-ի կազմում, ակտիվորեն մասնակցում էր թիմի խաղին: Այնուամենայնիվ, թիմին չհաջողվեց կանգնեցնել «ՓՍԺ»-ի գերակշիռ առավելությունը:
Խոսքի ազատության և արժանապատվության բախում։ Քաղաքագետ Հրայր Մանուկյանի կարծիքը
22.05.2025/Նիդ.օրագիր/Hay Azian
Վերջին շրջանում հայկական հանրային դիսկուրսում կրկին սրվեց խոսքի ազատության և անձի արժանապատվության փոխհարաբերության հարցը։ Դրան առիթ էր հանդիսացել վարչապետի տիկին Աննա Հակոբյանի հրապարակային ու հստակ արձագանքը՝ ուղղված իրեն հասցեագրված հերյուրանքներին և վիրավորանքներին։ Հակոբյանը գործածեց կոշտ բառապաշար՝ քննադատելով նրանց, ովքեր համակարգված կերպով տարածում են կեղծիքներ։ Հանրային այս դրվագը վեր հանեց մի խորքային հարց՝ արդյոք Հայաստանում գոյություն ունի արդյունավետ մեխանիզմ՝ անձի արժանապատվությունը պաշտպանելու՝ առանց խոսքի ազատության սահմանափակման վտանգի։
Քաղաքագետ Հրայր Մանուկյանը, որը բնակվում է Նիդերլանդներում, անդրադարձավ այս խնդրին՝ համեմատական վերլուծություն կատարելով եվրոպական և հայաստանյան մոդելների միջև։ Նրա տեսակետը հիմնված է թե՛ իրավական համակարգերի, թե՛ մշակութային տարբերությունների խորքային ըմբռնման վրա։
Մանուկյանը հիշեցնում է, որ Գերմանիայում խոսքի ազատությունը չի հանդիսանում բացարձակ արժեք։ Գերմանական Սահմանադրության՝ Grundgesetz-ի համաձայն, այն սահմանափակվում է այլոց իրավունքներով՝ մասնավորապես անձի արժանապատվությամբ (Menschenwürde), ինչը համարվում է բարձրագույն սահմանադրական արժեք։ Այս մոտեցման շրջանակներում վիրավորանքը, զրպարտությունը և ատելության խոսքը կարող են հանգեցնել քրեական պատասխանատվության, ներառյալ՝ ազատազրկման։
Այս մեխանիզմը գործում է ոչ թե որպես խոսքի ազատության ճնշում, այլ որպես դրա սահմանում՝ հանուն հանրային համակեցության որակի պահպանման։ Սակայն դրա արդյունավետությունը պայմանավորված է որոշ հանգամանքներով. արդարադատության համակարգի անկախությամբ, քաղաքացիական վերահսկողության մակարդակով և քաղաքական մշակույթի հասունությամբ։
Հրայր Մանուկյանը նկատում է, որ Հայաստանում 2021–2022 թվականներին վիրավորանքի քրեականացման փորձն ուղեկցվեց իրավապաշտպանների կոշտ արձագանքով։ Ըստ նրանց՝ այդ քայլը իշխանությանը տալիս էր գործիք ընդդիմադիր կամ քննադատական ձայները ճնշելու համար։ Թեև նախագիծն ի վերջո չեղարկվեց, խնդրի բուն էությունը չլուծվեց։
Մանուկյանի համոզմամբ, Հայաստանի դեպքում կա իրարից բացարձակորեն անջատված երկու ծայրահեղ բևեռ՝ մեկը պահանջում է խոսքի ազատության անսահման երաշխավորում, մյուսը՝ արժանապատվության անվերապահ պաշտպանություն՝ հաճախ նույնիսկ արտահայտվելու ազատության հաշվին։ Այս հակասությունը չի հանգեցրել ոչ իրավական հստակեցման, ոչ էլ մշակութային ընկալման ձևավորման։ Արդյունքում ստեղծվել է «ինքնահոսի թողնված դաշտ», որտեղ ո՛չ արժանապատվությունը պաշտպանված է, ո՛չ խոսքի ազատությունն է բարոյական հենքի վրա։
Կարո՞ղ է Հայաստանը գնալ Գերմանիայի ճանապարհով։ Քաղաքագետը զգուշացնում է՝ Գերմանիայի մոդելի մեխանիկական պատճենումը հնարավոր չէ։ Այն պահանջում է՝ անկախ և քաղաքական ազդեցությունից զերծ դատական համակարգ։
Նա առաջարկում է մտածել միջանկյալ լուծումների մասին, օրինակ՝ զրպարտության դեպքում ֆինանսական պատժամիջոցների խստացում՝ քաղաքացիական դատարաններում, առանց քրեականացման։ Միաժամանակ՝ պետք է խրախուսել հրապարակային պատասխանատվության
մեխանիզմներ, օրինակ՝ հարթակների և լրատվամիջոցների կողմից սխալ տեղեկատվության հերքում, ներողություն կամ պատասխան տպագրելու պարտավորություն։
Մանուկյանի վերլուծությունից պարզ է դառնում՝ խոսքի ազատության և արժանապատվության միջև հավասարակշռությունը կարելի է գտնել ոչ թե գաղափարական բևեռներում, այլ ինստիտուցիոնալ և մշակութային զարգացումների մեջ։ Հայաստանը, ըստ նրա, դեռևս ճանապարհի սկզբում է։ Կոշտ արձագանքները, որքան էլ լինեն մարդկայնորեն հասկանալի, չեն կարող փոխարինել համապարփակ քաղաքական և իրավական լուծումներին։
Այս թեման Հայաստանի համար չափազանց կարևոր է՝ ներքին հանրային առողջության ու արտաքին ժողովրդավարական հեղինակության տեսանկյունից։ Արժանապատվությունը կարող է համատեղելի լինել խոսքի ազատության հետ, երբ երկուսն էլ ընկալվում են՝ որպես հասարակության պատասխանատվության տարբեր արտահայտություններ։
Երեկ, երկուշաբթի՝ 2025 թվականի մայիսի 19-ին, Վատիկանում տեղի ունեցավ ուշագրավ հանդիպում՝ հռոմի Պապ Լևոն ԺԴ-ի և Քույր Եկեղեցիների, տարբեր եկեղեցական համայնքների ու այլ կրոնների պատվիրակությունների մասնակցությամբ։ Հանդիպումն ընդգծեց էկումենիկ երկխոսության և համաշխարհային քրիստոնեական եղբայրության կարևորությունը։
Հանդիպման ավարտին Գերշ. Տեր Խաժակ Արքեպիսկոպոս Պարսամյանը, ներկայացնելով Հայ Առաքելական Եկեղեցին, անձնապես ողջունեց Նորին Սրբություն Պապ Լևոն ԺԴ-ին։ Նա փոխանցեց Ն․Ս․Օ․Տ․Տ․ Գարեգին Բ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի ջերմ շնորհավորանքներն ու բարեմաղթանքները՝ ի պատիվ Նորին Սրբության ընտրության և ծառայության։
Այս խորհրդանշական պահը վկայում է Հայ Եկեղեցու շարունակական պատրաստակամության մասին՝ մասնակցելու միջեկեղեցական երկխոսություններին և խորացնելու քրիստոնեական եղբայրության կամուրջները։ Հայ Եկեղեցին իր դարավոր պատմության ընթացքում միշտ կարևորել է համամարդկային հավատքի միասնությունը՝ պահպանելով իր ինքնատիպությունը։
Այս հանդիպումը նաև ընդգծեց Վատիկանի և Էջմիածնի միջև սերտացող հարաբերությունները, որոնք կառուցվում են փոխադարձ հարգանքի, պատմական բարեկամության և ընդհանուր հոգևոր արժեքների վրա։ Այս մասին տեղեկացրել է @Pontifical Legation Western Europe կայքը։
ARMENIEFONDS NEDERLAND INFODAG & ALGEMENE LEDENVERGADERING Zondag 25 mei 2025 | Armeens Apostolische Kerk Amsterdam Beste vrienden, Graag nodigen wij jullie uit voor de jaarlijkse Infodag & Algemene Ledenvergadering van ArmeniëFonds Nederland, die plaatsvindt op zondag 25 mei 2025 in de Armeense Apostolische Kerk te Amsterdam. Tijdschema Inloop: 14:00 Start: 14:30 Locatie: Krom Boomssloot 22, 1011 GW Amsterdam Tijdens deze bijeenkomst informeren we jullie over de lopende en geplande projecten, en de recente ontwikkelingen binnen onze vereniging. Ook geïnteresseerden die ons werk nog niet kennen zijn van harte welkom om kennis te maken met ArmeniëFonds Nederland en het Hayastan All-Armenian Fund. Iedereen is welkom — neem gerust geïnteresseerden mee. De bijeenkomst wordt afgesloten met een hapje, drankje en gelegenheid tot informeel samenzijn. Laat ons a.u.b. weten of je aanwezig kunt zijn via: info@armeniefonds.nl SAMEN VOOR ARMENIË
հայկական երգի ջերմությամբ լեցուն օր Berlicum-ում
Մայիսի 18-ին Նիդերլանդների Berlicum գյուղաքաղաքի SOW Kerk եկեղեցին հյուրընկալեց «Կռունկ» երգչախմբին, որը վերջերս շրջագայել էր Հայաստանում։ Հոլանդացի երգիչներից կազմված այս յուրահատուկ համույթը սիրով ներկայացրեց իր հայկական համերգային ծրագիրը, Հայաստանից ունեցած տպավորություններ՝ Նիդերլանդներում բնակվող հայերին և հոլանդացի հանդիսատեսին։
Համերգն անցավ ջերմ ու հուզիչ մթնոլորտում։ Երգչախումբը կատարեց հայ և նիդերլանդական ավանդական և ժամանակակից երգեր՝ փոխանցելով իրենց երաժշտական տպավորություններն ու Հայաստանյան շրջագայության շունչը։
Հիշեցնենք, որ երգչախմբի Հայաստանյան շրջագայությունը կազմակերպել էին պարուսույց Լուսինե Բունիաթովան և Yan Travel տուրիստական ընկերության տնօրեն, փորձառու զբոսավար Մարգարիտա Վարդանյանը։
Նիդերլանդների վարչապետ Դիք Շխուֆը՝ Տիրանայի Եվրոպական քաղաքական համագործակցության գագաթնաժողովում
Մայիս 2025 | Տիրանա, Ալբանիա
Եվրոպան կանգնած է անվտանգության և աշխարհաքաղաքական կայունության լուրջ մարտահրավերների առաջ։ Այս համատեքստում, Եվրոպական քաղաքական համագործակցության (ԵՔՀ) գագաթնաժողովը, որն անցկացվեց մայիսի 2025-ին Տիրանայում, հանդես եկավ որպես կարևոր հարթակ՝ ի նպաստ ռազմավարական երկխոսության և գործնական համագործակցության։ Նիդերլանդների նորանշանակ վարչապետ Դիք Շխուֆը ևս ներկայացավ գագաթնաժողովին՝ ընդգծելով, որ Եվրոպական երկրների համերաշխությունն այսօր առավել քան երբևէ անհրաժեշտ է։
Վարչապետ Շխուֆը իր ելույթում հատուկ ուշադրություն է դարձրել եվրոպական անվտանգության համակարգի վերակառուցման հրամայականին։ Ըստ նրա՝ համատեղ ջանքերն անհրաժեշտ են՝ ի պատասխան կիբեռհարձակումների, հիբրիդային սպառնալիքների և ռազմավարական անկայունության։
«Եվրոպայի անվտանգությունը պահանջում է ամուր պաշտպանության համակարգ, ժողովրդավարության և իրավական պետության պաշտպանություն։ Ուկրաինայի շարունակական աջակցությունը մեր ընդհանուր անվտանգային ճարտարապետության առանցքային մասն է մնում», — նշել է Շխուֆը։
Նա վերահաստատել է Նիդերլանդների նվիրվածությունը Ուկրաինայի ինքնիշխանությանն ու պաշտպանությանը՝ ընդգծելով այս հարցի շուրջ ունեցած առանձնազրույցը նախագահ Վլադիմիր Զելենսկու հետ։
Բացի անվտանգության հարցերից, գագաթնաժողովում կարևորվել է Եվրոպայի տնտեսական ինքնաբավության և մրցունակության բարձրացման անհրաժեշտությունը։ Շխուֆը նշել է, որ եվրոպական տնտեսությունները պետք է ակտիվորեն նվազեցնեն կախվածությունը երրորդ կողմերից՝ հատկապես ռազմավարական ռեսուրսների ու տեխնոլոգիաների ոլորտներում։
«Ուժեղ և մրցունակ Եվրոպա նշանակում է տնտեսություն, որը կարողանում է գործել ինքնուրույն և դիմակայել գլոբալ ճնշումներին», — նշել է նա։
ԵՔՀ գագաթնաժողովի օրակարգում առանցքային տեղ էր զբաղեցնում նաև միգրացիայի կառավարման հարցը։ Դիք Շխուֆը կարևորել է միասնական եվրոպական մոտեցումների մշակումը՝ ներգաղթի պատճառների կարգավորման, սահմանային հսկողության ամրապնդման և ապաստանի գործընթացների բարելավման ուղղությամբ։
Գագաթնաժողովի շրջանակում վարչապետ Շխուֆը մի շարք երկկողմ հանդիպումներ է ունեցել։ Նա զրուցել է Միացյալ Թագավորության վարչապետ Քիր Սթարմերի, Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի, Բենելյուքսի գործընկերներ Դե Վևերի և Ֆրիդենի, ինչպես նաև Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի և Մոլդովայի նախագահ Մայա Սանդուի հետ։
Այս հանդիպումներն ընդգծում են Նիդերլանդների պատրաստակամությունը՝ խորացնելու տարածաշրջանային համագործակցությունն անվտանգության, էներգետիկ անկախության, միգրացիայի և տնտեսական զարգացման ուղղություններով։
Մոնտեվիդեո, Ուրուգվայ – 2025 թվականի մայիսի 13-ին իր մահկանացուն կնքեց Խոսե Ալբերտո Մուխիկա Կորդանոն՝ Ուրուգվայի նախկին նախագահը, համաշխարհային քաղաքականության խորհրդանշական դեմքերից մեկը։ Նա 89 տարեկան էր։ Մուխիկան համարվում է ժողովրդավարության, համեստության և առաջադեմ գաղափարների մարմնավորումը։
Երիտասարդություն և հեղափոխական անցյալ
Խոսե Մուխիկան ծնվել է 1935 թվականի մայիսի 20-ին Մոնտեվիդեոյում։ Նա մանկուց հետաքրքրվել է հասարակական արդարությամբ և երիտասարդ տարիներին միացել է Տուպամարոս գերիական շարժմանը՝ ձախակողմյան կազմակերպություն, որը պայքարում էր սոցիալական անհավասարության դեմ։ Իր հեղափոխական գործունեության համար ձերբակալվել է և բանտում անցկացրել ավելի քան 13 տարի, այդ թվում՝ տարիներ մեկուսացված պայմաններում։
Քաղաքական վերածնունդ և նախագահություն
1985 թվականին ազատ արձակվելուց հետո Մուխիկան վերադառնում է քաղաքական դաշտ՝ միանալով Ուրուգվայի ձախակողմյան «Լայն ճակատ» կուսակցությանը։ Նա արագ ձեռք է բերում ժողովրդի վստահությունը և 2005 թվականին դառնում է գյուղատնտեսության նախարար, իսկ 2010-ին ընտրվում է Ուրուգվայի նախագահ։
Նրա նախագահությունը (2010–2015) նշանավորվեց համարձակ ու առաջադեմ բարեփոխումներով. օրինականացվեց կանեփի վաճառքը և օգտագործումը, նորմավորվեցին աբորտներն ու նույնասեռ ամուսնությունները։ Միևնույն ժամանակ, Ուրուգվայում զարգացավ վերականգնվող էներգետիկայի ոլորտը։
Անհավանական համեստություն և մարդկայնություն
Խոսե Մուխիկան հայտնի դարձավ ոչ միայն իր քաղաքականությամբ, այլև կյանքի վարքով։ Նա ապրում էր համեստ գյուղական տանը՝ հրաժարվելով նախագահական պալատից, և իր աշխատավարձի մեծ մասը նվիրաբերում էր բարեգործությանը։ Համաշխարհային մամուլը նրան հաճախ անվանում էր «աշխարհի ամենաաղքատ նախագահը», սակայն նրա խոսքերով՝ «աղքատ չէ նա, ով քիչ ունի, այլ նա, ով անընդհատ ավելին է ուզում»։
Մահ և հրաժեշտ
2024 թվականին Մուխիկայի մոտ ախտորոշվել էր կերակրափողի քաղցկեղ։ Հրաժարվելով ագրեսիվ բուժումից՝ նա իր վերջին ամիսները անցկացրեց ընտանեկան ֆերմայում՝ իր կնոջ՝ Սենատոր Լուսիա Տոպոլանսկու կողքին։ 2025 թվականի մայիսի 13-ին նա խաղաղ վախճանվեց։
Ուրուգվայի և ամբողջ Լատինական Ամերիկայի քաղաքական գործիչները հարգանքի տուրք մատուցեցին նրա հիշատակին։ Ներկա և նախկին առաջնորդներն ընդգծեցին Մուխիկայի դերը որպես «ժողովրդի մարդ», «բարոյականություն քաղաքականության մեջ» և «չմարող լուսավոր օրինակ»։
Ժառանգություն
Խոսե Մուխիկայի կյանքը դարձավ ապացույց, որ հնարավոր է լինել առաջնորդ՝ առանց շքեղության, առանց պոպուլիզմի, միայն նվիրվածությամբ ու ազնվությամբ։ Նա քաղաքականության մեջ բերեց մարդկային երանգներ և ապացուցեց, որ հնարավոր է ղեկավարել՝ ծառայում, այլ ոչ իշխելով։
Մահվանից հետո նրա անունը կմնա ոչ միայն Ուրուգվայի, այլև ամբողջ աշխարհի հիշողության մեջ՝ որպես քաղաքական բարոյականության եզակի կերպար։
The Embassy of the Kingdom of the Netherlands facilitated professional connections for CivilNet’s documentary production team during their study trip to the Netherlands with a focus on modern storytelling production.
Սիրելի հայրենակիցներ,
Ապրիլի վերջին և մայիսի սկզբին «Կռունկ» երգչախումբը, որը համալրված է հոլանդացի երգիչներով, շրջագայեց Հայաստանում՝ հայ երգն ու մշակույթը ներկայացնելով տարբեր վայրերում։
Հիմա «Կռունկ»-ը սիրով հրավիրում է ձեզ մասնակցելու իրենց համերգին Նիդերլանդների Berlicum գյուղաքաղաքի եկեղեցում, որտեղ նրանք կներկայացնեն նույն՝ Հայաստանում հնչած համերգային ծրագիրը։ Սա հիանալի հնարավորություն է հոլանդահայերի և հոլանդացի համայնքի համար՝ միասին վայելելու հայկական երաժշտությունը, շփվելու երգչախմբի անդամների հետ և լսելու նրանց տպավորությունները Հայաստանից։
Հանդիպումը տեղի կունենա մայիսի 18-ին, ժամը 15։30-ին, SOW Kerk, Raadhuisplein 4, Berlicum հասցեում։
Ֆրեզնոյում Մուսա Լեռան Հերոսամարտին Նվիրված Հուշարձանի Բացումը՝ Մայիսի 18-ին
Շնորհավոր Եվրոպայի օրը. Նիդերլանդները՝ եվրոպական միասնության ակունքներում
Այսօր նշվում է Եվրոպայի օրը՝ խաղաղության, միասնության և համատեղ արժեքների տոնը, որը հիմնված է 1950 թվականի մայիսի 9-ին Ֆրանսիայի արտգործնախարար Ռոբերտ Շումանի պատմական առաջարկի վրա՝ միավորել եվրոպական երկրներն ու ձևավորել կայուն համագործակցություն:
Եվրոպական միության հիմքում կանգնած վեց երկրների շարքում էր նաև Նիդերլանդների Թագավորությունը։ Նիդերլանդների արտաքին գործերի նախարար Յոհան Վիլեմ Բեյենը համարվում է ԵՄ-ի հիմնադիր հայրերից մեկը, ում դերը առանցքային էր եվրոպական ինտեգրման գործընթացում։
Մշակույթ, համերաշխություն և երկխոսություն Երևանում
Եվրոպայի օրվան նվիրված միջոցառումների շրջանակում Embassy of the Netherlands in Armenia Նիդերլանդների Թագավորության դեսպանատունը Երևանում ակտիվ մասնակցություն ունեցավ տոնական տաղավարային ցուցահանդեսին։ Տաղավարում ներկայացված էր ինչպես դեսպանատան աշխատանքը, այնպես էլ Նիդերլանդների մշակութային ժառանգությունն ու արժեքները։
Հայաստանում Նիդերլանդների Թագավորության դեսպան Մարիկե Մոնրոյ-Վինթերը ջերմորեն ողջունեց այցելուներին, զրուցեց նրանց հետ և կիսվեց Նիդերլանդների փորձով՝ եվրոպական համերաշխության, նորարարության և կայուն զարգացման ուղղությամբ։ Դեսպանը կարևորեց երկխոսությունն ու բազմակողմ համագործակցությունը՝ անդրադառնալով նաև ժամանակակից մարտահրավերներին ու գլոբալ խնդիրներին։
Մաթեոսի Ցարեցու՝ Ամստերդամի Հայկական գրադարանի @mateostsaretsi և Հայ Առաքելական Եկեղեցու “Սուրփ Հոկի” Հիմնադրամի աջակցությամբ @surphokiamsterdam , մեծ ոգևորությամբ մեկնարկում ենք ցուցահանդեսների նոր շարք, որը բերում է հայկական ստեղծագործական ոգին՝ Ամստերդամի սիրտը։
Մուտք գործեք գույների, մշակույթի և երևակայության աշխարհ՝ և գուցե տուն տանեք մի յուրահատուկ կտոր այդ աշխարհից։
Տեղ գյուղից անչափահաս տղաները վերադարձել են համայնք։ Այս մասին հայկական ԶԼՄ-ներին տեղեկացրել է Տեղ համայնքի ղեկավար Դավիթ Գուլունցը։
«Տղաները գյուղում են։ Ամենակարևորն այն է, որ նրանք հիմա իմ կողքին են», — ասել է Գուլունցը՝ պատասխանելով նրանց գտնվելու վայրի մասին հարցին։
Ավելի վաղ այսօր Հայաստանի Ազգային անվտանգության ծառայությունը (ԱԱԾ) հաղորդել էր, որ անչափահասները կորչել էին ձիեր փնտրելիս Արավուս գյուղի մոտակայքում և պատահաբար անցել էին Ադրբեջանի վերահսկողության տակ գտնվող տարածք։ Դեպքը տեղի է ունեցել հինգշաբթի առավոտյան՝ մոտավորապես ժամը 01:20-ին։
Նախաձեռնող Խաչիկ Խաչատրյանը տեղեկացնում է, որ երկարատև ու հետևողական ջանքերի արդյունքում հաջողվել է ստանալ պաշտոնական թույլտվություն Նիդերլանդների Ուտրեխտ քաղաքի Դորն (Doorn) համայնքի կաթոլիկ եկեղեցու բակում հայկական խաչքար տեղադրելու համար։
Խաչքարը կրում է մակագրություն՝ «Հայ և հոլանդացի ժողովուրդների բարեկամության խորհրդանիշ»։ Սա կարևոր քայլ է երկու ժողովուրդների բարեկամության ու հայկական ներկայության ամրապնդման ուղղությամբ։
Խաչքարի բացման արարողությանը սպասվում է Արևմտյան Եվրոպայի Հայրապետական պատվիրակ Խաժակ արքեպիսկոպոս Պարսամյանի, քաղաքապետի և Նիդերլանդների հայ համայնքի ներկայացուցիչների մասնակցությունը ։
Միջոցառման օրը հագեցած է լինելու հայկական պարով, երգ-երաժշտությամբ ու մշակութային այլ ծրագրերով։ Նախաձեռնող Խաչիկ Խաչատրյանը հորդորում է Նիդերլանդներում բնակվող հայրենակիցներին ներկա գտնվել այս պատմական ու խորհրդանշական իրադարձությանը։
«Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Հայկակ Արշամյանը ավարտում է իր պաշտոնավարումը՝ դիվանագիտական ծառայության անցնելու կապակցությամբ։ Այս մասին նա հայտնել է իր հայտարարության մեջ՝ շնորհակալություն հայտնելով հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի
անդամներին, Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Վահագն Խաչատուրյանի գլխավորությամբ, միջազգային գործընկերներին, նվիրատուներին, հիմնադրամի գործընկեր կազմակերպություններին և աշխատակազմին՝ արդյունավետ համագործակցության և նվիրական աշխատանքի համար։
